Uyğur ehramları: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
k texniki düzəliş, typos fixed: məhşur → məşhur, hökümət → hökumət using AWB |
||
Sətir 49:
|nişanlama1_sərbəst2dəyər =
|nişanlama1_sərbəst3ad =
|nişanlama1_sərbəst3dəyər =
|nişanlama2 =
Sətir 63:
|nişanlama2_sərbəst2dəyər =
|nişanlama2_sərbəst3ad =
|nişanlama2_sərbəst3dəyər =
|nişanlama3 =
Sətir 77:
|nişanlama3_sərbəst2dəyər =
|nişanlama3_sərbəst3ad =
|nişanlama3_sərbəst3dəyər =
|nişanlama4 =
Sətir 115:
== Ehramlar haqqında ==
Çin hakimiyyətindəki [[Şərqi Türkistan]] sərhədləri daxilində, [[Sian|Sian şəhəri]]<nowiki/>ndən 100
Bəzi iddialara görə, bu ehramların mövcudluğu Qərb elm adamlarına öncədən də məlum olub. ''"Elm xəbərləri"("Science News")'' qəzeti [[İkinci dünya müharibəsi]] illərində ehramlar haqqında belə bir yazı yayımlayıb: ''"Bölgədəki ehramlar palçıq və torpaqdan hazırlanıb. [[Misir ehramları]]ndan çox kurqanlara bənzəyir və bölgə hələ kəşf edilməyib"''. Bölgədəki amerikalı alimlər Ağ ehramın 300 metr hündürlükdə olduğunu bildirirlər ki, bu, Misir ehramlarından iki dəfə ucadır. Bir nəzəriyyəyə görə, Mu qitəsinin mövcudluğu zamanı qitədə çox təkmilləşmiş bir mədəniyyət hökm sürüb. Bu mədəniyyət qitənin yox olması ilə [[Cənubi Amerika]] və [[Asiya]]ya yayılan mədəniyyətin bir-birinə bənzəyən texnikadan istifadə ilə tikintilərdə davam edib.<ref name="Uyğur"/>
Sətir 124:
== Ehramın araşdırılması və Oktan Keleş ==
Türk araşdırmaçı və yazıçı Oktan Keleşin gündəliyindən: Sincan Uyğur Bölgəsində görüşdüyümüz şəxs özbəöz bir Türk idi. O, Bölgədə bizim rəhbərliyimizi edəcək. Kənddəki əhalinin çoxu çinli olmasına baxmayaraq, qonaq olduğumuz evdə 83 yaşında olduğunu deyən çinli qoca, anasının bir Uyğur Türkü olduğunu, qohumlarından da bir-ikisinin Uyğur Türkləri ilə evli olduğunu deyir. Biz çinli qocaya ehram haqqında nə bilidiyini soruçanda o bizə bunları dedi: Ora əslində Türklərin atalarına aid qəbirstanlıqdır. İçəridə mumyalar var, ehramın içi çox soyuqdur, orda ayrıca, Türklərin atalarına aid şəkil və yazıların olduğunu deyir. Haqqında dediyi yazıların və mumyaların, sadəcə bir bölümdə olduğunu, başqa bölümlərin bağlı olduğunu deyir.Ayrıca bunları da qeyd edir ki, O uşaq olarkən, kənddə xəstələnən uşaqları bu ehramın içinə götürüb, mumyaların yanında bir müddət saxladıqdan sonra, uşaqların sağaldıqlarını söyləyir. Özlərinin də uşaq ikən əmisini götürdüklərini deyir. Ehramın içində bir çox yazı və ərimiş tabletlərin birbirlərinə yapışdıqlarını ifadə edir. Qoca çox qəribə bir şey də dedi: Bu qoca Çinlinin babası, 120 yaşında ölüb. Çinlinin babası Bu tikililərin (ehramların), türklərin atalarına aid, "dünyada tikilən ilk kitabxana" olduğunu demişdi. Qocanın babası, çox müdrik adam imiş. Ayrıca Türklərin atalarına çox hörmət edən bir kişi imiş. Bu müdrik adam, öləndən sonra ehramın 3
Aradan bir müddət vaxt keçir və biz böyük piamidanın yanına gəlirik. İçəri girəndə hər yerin qaranıq olduğunu görürük. Fənərlərimizi yandırıb baxanda, qarşımızda düz bir divarın yuxarı tərəf uzandığını görürük. İçəridə biraz su sızıntısı vardı.Bu ya yığılan yağış sularından ya da içəri ilə çölün istilik fərqindən ola bilər. İçərisi kif iylənirdi. İrəli getməyə başladıq amma adım atanda narahat bir şəkildə atırdıq. Çinli qoca, birdən əliylə işarə edərək, fənəri göstərdiyi tərəfə tutmağımızı söylədi. Fənəri, tuttuğumuz anda, buranın bir qəbir otağı olduğunu anladıq. Hər yerdə 2 metrə yaxın boyu olan mumyalar var idi. Mumyanın yan tərəfində bir qayada cürbəcür işarələr və yazılar olduğunu gördük. Orda Ay ulduz, qurt başları, və s. İşarələr var idi. Divarda, 3 metrəyə yaxın boyu olan, təxminən qranit daşdan düzəlmə bir heykəl vardı. Maraqlısı odur ki, baş tərəfində cüt buynuzu vəya antenaya oxşayan iki dənə nəsnə var idi. Başının ortasında yenə ay –ulduz rəmzi diqqəti cəlb edirdi. Yenə yanında bir qadın və qucağında uşaq heykəli mövcud idi. Heykəlin baş tərəfi qırılmışdı.Yavaş-yavaş Hər şeyi araşdırmağa başlayırıdıq. Qoca Çinli, dizlərinin üzərinə çöküb bir şeylər dedi. O bu mumyanın bir kişiyə aid olduğunu, 30 il əvvəl onun üzünün daha net olduğunu, hətta ayaqlarında çəkməyə bənzəyən şeylər olduğunu izah edi.Bu mumyanın isə bəzı parçalarını vaxtilə kəndlilər qoparıb. Buna görə də xarab olmaya başlayıb. O qayada da qurt başları, ay ulduz və o mumyanın sahibinə aid məlumatlar var imiş. Ən əsası cüt buynuzlu və ya cüt antenaya oxşayan başı olan qranit daşdakı o üzü sual verdik: Onun isə bizi olduqca həyəcanlandıran bu cümlələri oldu:
"O sizin atanız: OĞUZ XAQANın təmsili surətidir". Bunları eşidəndə : (Oğuz, Öğüz, Öküz: Güclü, böyük buynuzlu mənasına gəlir. Ərəbcədə isə, Zülqərneyn; cüt buynuzlu mənasına gəlir. Oğuz Xaqan; öz dövründə, başına geyiniyi, buynuzları olan başlıqları ilə
==Kəşf olunması==
Sətir 134:
1954-cü ildə C-54 təyyarəsindən çəkilən ilk şəkil Life jurnalında nəşr olundu. Hausdof bu ehramlarda, qədimi Türklərə aid yazılar və çox fərqli mumyalar olduğunu desədə də bu məlumatları sübut etmək üçün kifayət qədər məlumat olmadığından şübəylə baxılmışdır.
Bir televiziya proqramına qatılan keçmiş Sağlamlıq naziri Halil Şıvgın, "1984-cü ildə Çini ziyarət etdiyini, orda qədim Misir mədəniyyətindən daha öndə olan texnologiya ilə düzəlmiş mumyalar gördüyünü" ifadə etmişdir. Bu məsələdə araşdırma etmək istəyən bir çox araşdırmaçı və arxeoloq Çin
Çinin, bu ehramları gizlətmək üçün üzərinə torpaq töküb ağaclandırdığı da deyilir.
| |||