Çaldıran döyüşü: Redaktələr arasındakı fərq

[[Şəkil:Personal items of Shah Ismail I captured bu Selim I during Chaldiran Battle.jpg|300px|thumbnail|Çaldıran döyüşü zamanı Sultan Səlim tərəfindən ələ keçirilmiş Şah İsmayıl XətaininSəfəvinin şəxsi əşyaları. [[Topqapı muzeyi]], [[İstanbul]]]]

Yaralanmış [[IŞah İsmayıl Xətai|I Şah İsmayıl]] ölkənin daxilinə doğru çəkildi. Məğlubiyyətə uğrayan [[qızılbaşlar]] [[Məhəmməd xan Ustaclı]], [[Sarı Pirə Ustaclı]], [[Hüseyn bəy Lələ Şamlı]], [[Xadim bəy Xülafə]], [[OsmanlılarOsmanlı İmperiyası|Osmanlı]]<nowiki/>lar isə [[Həsən paşa]], [[Məlqucoğlu]], [[Üveys bəy]], [[Süleyman bəy]] kimi sərkərdələrini itirdilər. Hücuma keçən [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] qoşunu [[Xoy]], [[Mərənd]] və [[Təbriz]]<nowiki/>i tutdu.

Lakin [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] ordusu Təbrizdə[[Təbriz]]<nowiki/>də cəmi 6 gün qala bildi. Səbəb orduda, xüsusən [[yeniçərilər]] arasında narazılığın artması idi. Belə ki, yeniçərilər böyük bir qismi [[sufi-dərviş ordeni]] olan [[bəktaşilik|bəktaşiliyə]] itaət edirdi. Bəktaşiliyin[[Bəktaşilik|Bəktaşiliy]]<nowiki/>in sütunları isə [[Səfəvilər|Səfəvi]] dini ideologiyasına çox yaxın idi.

[[I Səlim|Sultan I Səlim]] geri çəkilərkən bir neçə min sənətkar ailəsini [[İstanbul]]<nowiki/>a köçürdü. Bu sənətkarların əməyindən [[1509]]-cu ilildə [[İstanbul zəlzələsi|1509-cu ildə İstanbulda]]<nowiki/>da baş vermiş güclü zəlzələdən]]{{mənbəsiz}} sonra şəhərin bərpasında istifadə edilmişdir.

Döyüşdə həlak olanların sayı barəsində mənbələrdə məlumatlar ziddiyyətlidir. [[Şərəf xan Bitlisi]] "Şərəfnamə"də qızılbaşların itirdikləri görkəmli sərkərdələrdən əlavə 5 min süvari itkisi barəsində məlumat verir. Səfəvi səlnaməçiləri isə cəmi 5 min nəfərin öldüyünü və onlardan 2 mininin [[qızılbaş]], 3 mininin isə osmanlı olduğunu vurğulayırlar. Osmanlı səlnaməçiləri isə bu rəqəmin türklərdə 30-40 min, qızılbaşlarda isə bundan iki dəfə çox olduğunu bildirirlər. Bidlisinin rəqəmləri daha düzgün hesab olunur.

Çaldırandakı məğlubiyyət [[Səfəvilər|Səfəvilər dövlətinindövləti]]<nowiki/>nin hərbi siyasi nüfuzuna ağır ziyan vurdu.<ref>Afaq Qasımova. Yeniyetmələrin tarixi şəxsiyyətlərin nümunəsində tərbiyə edilməsi. Bakı: Nurlan, 2006. - səh. 30.</ref>

Deyilənə görə, bu döyüşdəki məğlubiyyətdən sonra [[Şah İsmayıl Xətai|I Şah İsmayıl]] bir daha şəxsən hər hansı vuruşda iştirak etməmişdir.