İslam: Redaktələr arasındakı fərq

İslam yeganə Allaha ({{lang-ar|'''الله'''}}) itaət etmək deməkdir.

İslam dünyanın ən geniş yayılmış ikinci böyük dini<ref>(Guinness World Records 2003, pg 102) http://muslim-canada.org/muslimstats.html</ref> və sürətlə yayılan dinlərdən biridir. <ref>Muslim Population Statistics [http://www.answering-christianity.com/yahya_ahmed/islam_fasting_growing_religion_world.htm Muslim Population Statistics]</ref> Dünyada təqribən 1 milyard 720 milyona yaxın müsəlman yaşayır.<ref>http://muslim-canada.org/muslimstats.html</ref> Əksər müsəlmanlar İslamın iki cərəyanından birinə mənsubdur; bunların 85-95% [[sünni]], 5-15% [[şiə]]dir.<ref name="Britannica">{{Cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/295507/Islam |title=Islām |work= |publisher=[[Britannika Ensiklopediyası]] Online |date= |accessdate=2010-08-25}}</ref> <ref name="pewform">{{Cite web|url=http://pewforum.org/Muslim/Mapping-the-Global-Muslim-Population(6).aspx |title="Mapping the Global Muslim Population: A Report on the Size and Distribution of the World’s Muslim Population".|work=|publisher=Pew Research Center.}}</ref>

Müsəlmanların təxminən 13%i ən böyük müsəlman ölkəsi olan [[İndoneziya]]da yaşayır <ref name="Miller 2009, pp.8,17">Miller (2009), pp.8,17</ref>, 25% [[Cənubi Asiya]]da <ref> name="Miller (2009), pp.8,17<"/ref>, 20% [[Yaxın Şərq]]də <ref>See:* Esposito (2002b), p.21* Esposito (2004), pp.2,43 * Miller (2009), pp.9,19</ref>, 2% [[Orta Asiya]]da , 4% [[Cənub-şərqi Asiya]] ölkələrində və 15% [[Afrika]]da. İslam – üç dünya dinindən biridir. İslam icmaları 120-dən çox ölkədə var. Onlar 1,2-1,5 milyard insanı birləşdirir. 35 ölkənin əhalisinin çoxu müsəlmandır. İslam 28 ölkənin rəsmi dinidir.

İslam 5 dayağa söykənir: islam dini rəmzinin birinci və ən mühüm müddəası olan və «La İlahə İlləllah va Muhamməd Rasullulah» («Allahdan başqa İlahi yoxdur, Məhəmməd onun rəsuludur») düstürü ilə ifadə olunan '''şəhadət'''; müsəlmanın gündə 5 dəfə dua etməsini nəzərdə tutan '''salavat''' (farsca [[namaz]]); [[Zəkat|'''zəka'''t]] – ehtiyacı olan müsəlmanların nəfinə vergi, sədəqə;  ramazan ayı ərzində tutulan '''oruc'''; Məkkənin ziyarəti – hər bir müsəlmanın həyatında heç olmasa bir dəfə yerinə yetirməli olduğu  '''[[Həcc|həcc.]].''' 

[[İslam]] tarixinin təşəkkülü, [[Quran]]ın nazil olması və hədislərin tərtibinin yanında, müxtəlif İslam elmlərinin yazılışı ilə birlikdə başlayır. Həqiqətən [[müsəlman]]lar, tarix elminin ilk qurucuları olmamaqla birlikdə, fikri tərəfdən tarixçiliyin liderlərindəndirlər. İslam tarixi, Mədəniyyət tarixi, Dinlər və Məzhəblər tarixi, Təfsir tarixi, Düşüncə tarixi və Sənət tarixi kimi tarix elmləri vasitəsilə tarixçiliyin inkişafında və təkmilləşməsində mühüm rol oynadılar.

Hz.Məhəmmədin vəfatından sonra baş verən &quot;"Dörd [[Xəlifə]] Dövrü&quot;", İslam dininin [[Ərəb]]

coğrafiyaya yayaraq davam etdirmişlər. Bu səbəblə Dörd Xəlifə Dövrü, &quot;"Doğru Yolda Gedən Yetkin

Xəlifələr Dövrü&quot;" mənasına gələn &quot;"Cildi Rəşidin Dövrü&quot;" adlandırılır. Xəlifələr seçki ilə başa gətirildikləri

xəlifə namizədi olmazdı. Rasülullah belə buyurmuşdu; &quot;"Siz bu əmirlik (prezident) məqamında

etməyən adamlar taparsınız&quot;" Həzrəti Əbu Bəkir də xəlifə

olduqdan sonra: &quot;"Əmirliyi heç vaxt düşünmədiyini, Allahdan onu istəmədiyini mənbələrinin birində

Bəkir söz alaraq, Qur &quot;"anda Ensar qədər muhacirün-dən da təriflə bəhs edildiyini ifadə etdi. Ancaq bu

namizədi göstermeseni istədilər. O da: &quot;"Əgər istihlaf etməyəcək olsam, məndən daha xeyirli olan

etmişdi&quot;" deyə cavablandırıb. Bundan sonra: Bu işə, Rasulullah-ın özlərindən razı olaraq ayrıldığı bu altı

nəfərdən daha layiq kim tapa&quot;" bilmirəm deyərək onların adlarını beləcə sadalamışdır: Əli, Osman,

Bəkir söz alaraq, Qur &quot;"anda Ensar qədər muhacirün-dən da təriflə bəhs edildiyini ifadə etdi. Ancaq bu

Sizin\&quot;" başınıza keçəcək, sizə namaz kıldır-acaq, düşməninizlə döyüşəcək birinin varlığı labüddür.

Allaha and olsun ki, sizin haqqınızda xeyirdən başqa bir şey istəmirəm&quot;".

VII əsrin əvvəllərində gedən ərəb fəthləri nəticəsində [[xilafət]]in tərkibinə erkən feodal münasibətlərinə keçmiş ölkələr daxil oldu. Fateh ərəblər bu münasibətlərin təsiri altına düşdüklərinə görə İslam ideologiyasında dəyişiklik meydana gəldi. Yeni feodal quruluşu öz əksini sünnədə tapdı, bu da İslamın inkişafında yeni mərhələ açdı. Sünnə IX sərdə kodeks halına salınandan sonra İslamın mühüm kitablarından biri oldu. Feodal xilafətində mürəkkəb sosial və siyasi vəziyyəti əks etdirən sünnə praktiki olaraq böyük əhəmiyyətə malik oldu.

Feodal müsəlman cəmiyyətinin inkişafı feodal-hüquqşunaslığın fiqhinin hazırlanmasını tələb etdi. Sünnilərdə [[fiqh]]in əsasları və ya kökləri kimi, [[Quran]] və [[sünnə]] ilə birlikdə icma və qiyas qəbul edildi. VII və IX əsrlərdə müsəlman hüququnun qaydaları işlənib hazırlandı. Sünnülər bu məsələlərdə dörd məzhəbə – [[hənəfilər]]ə, [[malikilər]]ə, [[şafi məzhəbi|şafilər]]ə, [[hənbəlilər]]ə bölündülər.

IX-XI əsrlərdə feodal münasibətlərinin inkişafı dövründə islamın mistik-asketik istiqaməti – [[sufilik]] inkişaf etdi.

* Fedailu &quot;"s-Ashabı, 3, 5, 6; Səhv 9;

* [[İslam]]