Bazalt: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 11:
[[Şəkil:BasaltUSGOV.jpg|thumbnail.Bazalt]]
<br />
== Bazalt qatı ==
Bazalt qatı [[Yer qabığı|Yer qabığının]] seysmik məlumatlara əsasən ayrılan şərti qatlarından biri. Bazalt qatında seysmik dalğaların keçmə sürəti Vp=6,4-7,4; Vs=3,7-4,0 km/san-dir. Bu qatın sıxlığı 2,75-3,0 q/sm<sup>3</sup> kimi qəbul edilmişdir. Qatın üst sərhədi qitələrdə adətən Konrad sərhədinə uyğun gəlir. Yer qabığının qranit qatının olmadığı bölgələrdə bazalt qatı bilavasitə çöküntü və vulkanogen çöküntü süxurlar qatı ilə örtülür. Bazalt qatının alt sərhədi [[Moxoroviçiç sərhədi|Moxoroviçiç sərhədinə]] uyğun gəlir. Bazalt qatı süxurlarının yüksək dərəcədə əsasi tərkibli olduğu müəyyən edilmişdir. Okeanların altında quyularla açılan sahələrdə bazalt qatı bazalt tərkibli püskürmə süxurlarından ibarətdir. Qitələrdə bazalt qatına əsasi maqmanın soxulmasının təsirindən yaranmış və üstdə yatan süxurların təzyiqi nəticəsində sıxlaşan qədim metamorfik süxurlar aid edilir. Bazalt qatının qalınlığı — qitə qabığında 15-35 km, okean qabığında isə 4-10 km-dir. Bazalt maqmasının 60 km-dən 200 km-ə kimi və daha böyük dərinlikdə üst mantiya maddəsindən bazalt ərintilərinin ayrılması nəticəsində əmələ gəlməsi qəbul olunmuşdur. Bazalt qatının tərkibi tam məlum deyil, hesab edilir ki, bu qatda əsasi süxurlar üstünlük təşkil edir
== Ədəbiyyat ==
* Краткий геологический словарь //под ред. проф. Г. И. Немкова. — М., «Недра»,1989.
Sətir 20 ⟶ 26:
== Mənbə ==
* [http://www.mining-enc.ru/b/bazalt/ Базальт на сайте «Горной энциклопедии»] {{ref-ru}}
*{{Kitab3|müəllif=|başlıq=Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti|yer=Bakı|nəşriyyat=Nafta-Press|il=2006|səhifələr=679}}
[[Kateqoriya:Vulkanlar]]
[[Kateqoriya:Geologiya terminləri]]
| |||