Müqavilə: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 3:
== Sahibkarlıq müqaviləsi==
 
'''Müqavilə''' - İki təşkilat arasında aparılan işlərin razılığıdır. [[Mülk]]i hüquqda – iki və ya bir neçə şəxsin (vətəndaşların və ya hüquqi şəxslərin) mülki hüquq və vəzifələrinin müəyyən edilməsinə, dəyişməsinə və ya xitam edilməsinə yönəldilmiş saziş. İştirakçıların sayından asılı olaraq müqavilə ikitərəfli və çoxtərəfli olur. [[Müqavilə]]yəMüqaviləyə görə bir tərəf üçün yalnız [[hüquq]], digər tərəf üçün isə yalnız öhdəlik yarandıqda [[müqavilə]] birtərəfli (məs. Borc müqaviləsi), hər iki tərəf üçün həm hüquq, həm də öhdəlik yarandığı halda müqavilə ikitərəfli (məs. Alqı-satqı müqaviləsi, daşınma müqaviləsi) adlanır.
 
'''Alqı-satqı'''- [[əmtəə]]lərin (xidmətlərin) [[alqı-satqı]]sı ölkə daxilində və beynəlxalq [[kommersiya]] fəaliyyətində ən geniş yayılmış təssərüfat əlaqələri formalarından biridir. [[Azərbaycan]] [[kommersant]]ları üçün alqı-satqı [[müqavilə]]lərininmüqavilələrinin həyata keçirilməsinın normativ [[baza]]sı [[Azərbaycan]] [[Respublika]]sı [[Mülk]]i [[Məcəllə]]sidir. [[Alqı-satqı]] müqaviləsi öhdəlik hüququ yarımsahəsinin ən geniş hüquq tənzimlənməyə məruz qalan müqavilələrindən biridir. [[Alqı-satqı]] müqaviləsindən irəli gələn münasibətlərin tənzimlənməsinin bizə məlum olan tarixi dörd min il əvvələ aiddir. Klassik [[Roma]] hüququnda empitio-venditio kimi adlanan [[alqı-satqı]] müqaviləsinə görə , bir tərəf -satıcı (venditor) digər tərəfin alıcının [[mülkiyyət]]inə əşyanı , malı verməyi, digər tərəf -alıcı (empitio) isə satıcıya müəyyən pul məbləğini (premium) ödəməyi öhdəsinə götürür.
 
Alqı-satqı müqaviləsi Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 29-cu fəslinin normaları ilə tənzimlənir.alqı-satqı müqaviləsinin anlayışı Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinin 567-ci maddəsində aşağıdakı kimi verilmişdır : "Alqı-satqı müqaviləsinə görə satıcı əşyanı alıcının mülkiyyətinə verməyi , alıcı isə əşyanı qəbul edib əvəzində müəyyənləşdirilmiş pul məbləğini (qiymət) ödəməyi öhdəsinə götürür".
 
'''Alqı-satqı''' müqavilələri üzrə [[əmtəə]] kimi dövriyyəsi məhdudlaşdırılmayan , yaxud dövriyyədən çıxarılmayan istənilən əşya iştirak edə bilər. Müqavilə yalnız müqavilə bağlanan anda satıcıya məxsus olan , gələcəkdə satıcı tərəfindən yardıla və ya əldə oluna biləcək əmtəənin alqı-satqısı üzrə bağlan bilər. Əgər alqı-satqı müqaviləsində ayrı qayda nəzərdə tutulmayıbsa , satıcı əşyanı alıcıya verməklə bir vaxtda onun ləvazimatını , əşyaya aid olan, qanunvericilikdə və ya müqavilədə nəzərdə tutulan sənədləri (texniki pasportu , keyfiyyət [[sertifikat]]ı , istismar təlimatını və s.s) verməyə borcludur. ( Mülki Məcəllə mad-568).
 
[[Alqı-satqı]] [[müqavilə]]simüqaviləsi əvəzli xarakterlidir. Satıcının [[əmtəə]]ni verməsi müqabilində alıcı onun dəyərini ödəməlidir. Dəyəri ödənilməyən əşyaya mülkiyyət [[hüquq]]u satıcıya qalır. İstər alqı-satqı müqaviləsi bağlandığı anda, istərsə də hissə-hissə ödəmə şərti ilə satış zamanı müəyyən dövr ərzində alqı-satqı müqaviləsinin dəyərinin ödənildiyi halda alqı-satqı müqaviləsi lazım olan qaydada icra olunmuş sayıla bilər.
Alqı-satqı müqaviləsi qarşılıqlı xarakterlidir. Hər iki tərəfdə qarşılıqlı subyektiv hüquq və vəzifələrin olması bu müqaviləni şərtləndirir. Alıcının [[təklif]] olunan əşyanın verilməsi tələb etmək hüququna satıcının həmin əşyanı vermək vəzifəsi , satıcının verdiyi əşyanın haqqını tələb etmək hüququna alıcının əşyanın dəyərini vermək vəzifəsi qarşılıqlı olaraq yönəlmişdir.