Müqavilə: Redaktələr arasındakı fərq

'''Alqı-satqı'''- [[əmtəə]]lərin (xidmətlərin) [[alqı-satqı]]sı ölkə daxilində və beynəlxalq [[kommersiya]] fəaliyyətində ən geniş yayılmış təssərüfat əlaqələri formalarından biridir. [[Azərbaycan]] [[kommersant]]ları üçün alqı-satqı müqavilələrinin həyata keçirilməsinın normativ [[baza]]sı [[Azərbaycan]] [[Respublika]]sı [[Mülk]]i [[Məcəllə]]sidir. [[Alqı-satqı]] müqaviləsi öhdəlik hüququ yarımsahəsinin ən geniş hüquq tənzimlənməyə məruz qalan müqavilələrindən biridir. [[Alqı-satqı]] müqaviləsindən irəli gələn münasibətlərin tənzimlənməsinin bizə məlum olan tarixi dörd min il əvvələ aiddir. Klassik [[Roma]] hüququnda empitio-venditio kimi adlanan [[alqı-satqı]] müqaviləsinə görə, bir tərəf-satıcı (venditor) digər tərəfin alıcının [[mülkiyyət]]inə əşyanı, malı verməyi, digər tərəf -alıcı (empitio) isə satıcıya müəyyən pul məbləğini (premium) ödəməyi öhdəsinə götürür.

'''Pərakəndə''' [[alqı-satqı]] [[müqavilə]]sinəmüqaviləsinə görə malların pərakəndə satışı üzrə sahibkarlıq fəaliyyətini həyata keçirən satıcı [[sahibkar]]lıq fəaliyyəti ilə bağlı olmayan şəxsi, ailə, ev və ya digər istifadə üçün nəzərdə tutulan malı alıcıya verməyi öhdəsinə götürür. Pərakəndə [[alqı-satqı]] müqaviləsi alqı-satqı müqaviləsinin ən geniş yayılmış növüdür. Bu mərhələlər [[xammal]]ın alınması, emalını, [[istehsal]]ını, [[əmtəə]]yə çevrilməsini və bu [[əmtəə]]lərin bölgüsünü nəzərdə tutur. Pərakəndə alqı-satqı müqaviləsindən irəli gələn münasibətlərin əsas məqsədi sonuncu mərhələ olan əmtəələrin bölgüsünü həyata keçirməklə əhalinin geniş kütləsinin istehlak tələbini təmin etməkdir. Hüquqi tənzimləmə məhbələri pərakəndə alqı-satqı müqaviləsinin həm istehlak xarakterini, həm də eyni zamanda ayrı-ayrı əmtəə növlərinin satılması qaydasını müəyyən edir.

Pərakəndə [[alqı-satqı]] müqaviıəsinin elementləri kimi , satıcı yalnız sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxs çıxış edir və bu sahibkar pərakəndə şəkildə əmtəə ilə məşğuldur. Sahibkarın fəaliyyət qabiliyyətinin həcmi bu cür fəaliyyətlə məşğul olmağa imkan verməlidir. Bank, kredit və sığorta təşkilatı bu cür müqavilədə satıcı kimi çıxış edə bilməz. Elə əmtəə növləri var ki, onların satışı yalnız xüsusi lisenziya əsasında həyata keçirilir. (spirtli içkilər, [[tütün]] məmulatları , zinət əşyaları, benzin). Qiymət alqı-satqı müqaviləsinin mühüm şərtidir və bu məsələ Azərbaycan Respublikası Mülki MƏcəlləsinin 622-ci maddəsində öz əksini tapır. Pərakəndə alqı-saqtqı müqaviləsinin qoşulma müqaviləsi kimi xarakterizə olunduğunu nəzərə alaraq, alıcı malı pərakəndə alqı-satqı müqaviləsinin bağlandığı an satıcının elan etdiyi qiymətlə ödəməyə borcludur.

Mal göndərmə müqaviləsinin əsas özəlliyi bu müqavilənin predmeti kimi çıxış edən əmtəənin xüsusi istifadə xarakteri ilə müəyyən olunur. [[Sahibkar]]lıq məqsədilə əldə edilən əmlak sonradan satılmaq, istehsal və ya emal olunmaq üçün əldə olunur ki, bu zaman [[əmtəə]] ya dəyərini qoruyur ( təkrar satış zamanı) ya da öz dəyərini digər növbəli [[əmtəə]]yə verir ( təkrar emal və [[istehsal]] zamanı).

1.# [[borc]] müqaviləsinin predmeti kimi müəyyən olunan əşyalar çıxış etdiyi halda , əvəzsiz istifadə müqaviləsinin predmeti kimi yalnız fərdən müəyyən olunmuş əşyalar çıxış edə bilirlər;

2.# borc [[müqavilə]]simüqaviləsi üzrə əşya digər tərəfin mülkiyyətinə verildiyi halda , əvəzsiz istifadə müqaviləsi üzrə əşya digər tərəfin yalnız sahibliyinə verilir və əşyanın mülkiyyətçisi kimi kirayəyə verən qalır;

3.# borc müqaviləsi üzrə müddət bitdikdə borc alan eyni miqdarda və eyni şəkildə əşyaları qaytarmalı olduğu halda, əvəzsiz istifadə müqaviləsi üzrə kirayəçi ancaq istifadəyə götürdüyü əşyanı qaytarır.

== İstinadlar ==