Saklar: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 70:
<blockquote>3.[[Azərbaycan]]dakı saklarn bir hissəsi isə Yuxarı [[Qarabağ]]da məskunlaşmış və onların adı ilə albanların dilində bu ərazi "Art-sak" adını almışdı.Qədim erməni mənbələrində [[Artsax]] kimi yazılan bu toponim türkcə "art" – dağlıq ərazi,yüksəklik sözündən və sak etnonimindən ibarət olub "Sak yüksəkliyi", yaxud "sakların dağlıq ərazisi" mənalarını verir.[[Qiyasəddin Qeybullayev|Q. Qeybullayev]] qeyd edir ki, [[A.N.Qrek]] mənbələrdəki Sakasena əyalətini Artsakla lokalizə etməklə müəyyən mənada haqlı idi. Ona görə ki,hər iki toponim sak etnonimi ilə bağlıdır. Saklarn bir hissəsi isə [[Qafqaz Albaniyası]] ilə [[Atropatena]]nın sərhəddindəki düzənlikdə məskunlaşmışdılar ki,bu düzənlik də Balasakan "Sak düzənliyi" adlandırılırdı.Beləliklə saklarn dağlıq və düzənlik ərazidə məskunlaşmaları ilə Artsak və Balasakan toponimləri yaranmışdı.Həm də nəzərə almaq lazımdır ki,[[Azərbaycan]]da digər bir Artsak da [[Güney Azərbaycan]] ərazisində-[[Atropatena]]da yerləşirdi.[[Xürrəmilər hərəkatı]] ilə bağlı hadisələrdə bu toponim mənbələrdə Arşak qalası kimi qeyd edilmişdir.</blockquote>
 
<blockquote>4. Azərbaycan ərazisində saklarla bağlı digər toponimlərə indiki [[Ağsu rayonu]]nun [[Bico kəndi]] ərazisindəki Pirəmsaq ("sak qocası") deyilən qədim qəbiristanlıq ərazisini də qeyd etmək lazımdır. Bu əraziyə "Pirəmşaq" da deyilir. Qeyd edildiyi kimi, bəzi mənbələrdə saklar "şak"lar kimi də xatırlanır. [[Bico kəndi]] ərazisində yerləşən, [[Ləngəbiz]] silsiləsinin ən hündür zirvəsi olan Səndələn dağının, yerli əhali arasında əsasən Sanqalan (Sakqalan) adlandırılması da bu baxımdan xeyli maraqlıdır. Saklarla bağlı digər toponim kimi Zaqatala (Sak tala) şəhərinin adını da misal gətirmək olar.</blockquote>
 
Sakların bir özəlliyi də odur ki,onlar oda sitayiş edən olmuşlar. Nəzərdə tutulmalıdır ki, oda sitayiş üçün məbəd tikilməsi [[İran]] xalqları ([[taciklər]],[[əfqanlar]],[[osetinlər]],[[farslar]],[[kürdlər]] və b.) üçün səciyyəvi deyldi, onlar atəşpərəst olmamışlar.Əks təqdirdə hal-hazırda bu xalqların kompakt məskunlaşdıqları ərazilərdə heç olmasa nümunə üçün bircə dənə od məbədi aşkarlanardı. Halbuki,həm [[Güney Azərbaycan]]da, həm [[Şimali Azərbaycan]]da, həm də [[Qərbi Azərbaycan]]da (indiki [[Ermənistan]]) kifayət qədər od məbədləri dövrümüzə çatmışdır. Bu ibtidai din formasını [[Azərbaycan]]a saklar gətirmişlər. [[Güney Azərbaycan]]da Gəncək şəhərində (Qazaka) baş od məbədinin ([[Azərgüşnasp məbədi]])olması da bununla əlaqədarır. Qeyd etmək lazımdır ki, tarix boyu oda sitayiş edənlərin mərkəzi [[Güney Azərbaycan]] olmuşdur.