Vikipediya

1848-ci il Fransa inqilabı: Redaktələr arasındakı fərq

Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
k texniki düzəliş, typos fixed: məhşur → məşhur (2) using AWB
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə Təkmilləşdirilmiş mobil redaktə
Sətir 23:
[[Şəkil:François_Guizot-lithographie-01.jpg|thumb|226x226px|[[Fransua Gizo]]]]
[[Şəkil:Illustrirte_Zeitung_(1843)_08_116_1_Der_Sitzungssaal_der_Deputirtenkammer_in_Paris.PNG|thumb|200x200px|Lui-Filipp dövründə palata deputataları]]
[[Fransa]]da [[1830]]-cu il [[iyul inqilabınıninqilabı]]nın nəticəsi olaraq Orlean sülaləsinin bir nümayəndəsi olan [[I Lui-Filipp|Orleanlı Lui Filipp]] hakimiyyətə gətirildi. [[Fransızlar|Fransız xalqı]] içərisində ona böyük ümidlər var idi. Orleanlı Lui Filipp özünü sənaye və ticarətin, bankların himayəçisi, Fransanın milli maraqlarının müdafiəçisi kimi göstərirdi. 1840-cı ilədək Orleanlı Lui Filippin fəaliyyəti kifayət qədər qənaətbəxş olmuşdur. Bunun nəticəsində Fransa sözün əsl mənasında irəliyə doğru böyük bir addım atmışdı. Lakin 40-cı ildən sonra Lui Filippin siyasətində böyük dəyişiklik oldu. 1840-cı ildən sonra [[Fransua Gizo]]nun təzyiqi altında həyata keçirilən siyasət 1830-cu ildən Fransada yaradılan rejimə yenidən qayıdışa gətirib çıxardı. 1840-cı ildən 1848-ci ilə dək Lui Filippin hakimiyyəti bir növ müstəbid bir hökmdarın hakimiyyətini və yaxud da [[feodalizm]]ə qayıdış siyasətini xatırladırdı. 1840-cı ildən sonrakı bu siyasət Fransa xalqını xeyli qəzəbləndirirdi. Orleanlı Lui Filipp [[Burbonlar]]ın yan qolu olan Orleanistlərin nümayəndəsi olsa da arxalı, köklü bir insan deyildi. O, Fransa üçün həmin dövrdə lazımlı olduğuna görə hakimiyyətdə idi. 1848-ci ilə qədər Lui Filipp öz hakimiyyətini müxtəlif vasitələrlə möhkəmləndirməyə çalışsa da onun bu cəhdləri baş tutmadı.
 
Orleanlı Lui Filipp 1847-ci ildə Fransanı kifayət qədər çətin vəziyyətə salmışdı. Ölkə daxilində rejimin böhranı özünü onda göstərirdi ki, təkcə 40-cı illərdə ona qarşı 10 dəfə [[sui-qəsd]] təşkil edilmişdi. Bu sui-qəsdlərin təşkilatçıları həm ayrı-ayrı [[fanatik]]lər, həm də gizli təşkilatların üzvləri idilər. Bu dövrdə Fransada çoxlu gizli respublikaçı cəmiyyətlər yaradılmışdı. Onlar bir növ özlərini [[Yakobinlər|yakobinçilərin]] davamçıları hesab edirdilər. Onların düşüncəsinə görə Lui Filipp Fransanı uçuruma aparırdı. Bunun qarşısını almağın yeganə yolu onun hakimiyyətdən uzaqlaşdırılması idi. 1840-1848-ci illərdə təşkil olunmuş bu sui-qəsdlər Lui Filippi öz siyasətinə yenidən baxmağa və onu bəzi güzəştlərə getməyə məcbur etməli idi. Amma Fransua Gizo onun yolundan dönməməsinə çalışırdı. Fransua Gizonun fikrincə kral vəzifəsini tutan şəxsdən ilahi bir iradə tələb olunurdu. Fransa xalqının maraqları bunu tələb edirdi. Lui Filippin Fransua Gizonun təsiri altında olması onların hər ikisinin taleyində acı rol oynadı. Sanki bu iki şəxs Fransada nə baş verdiyini görmürdülər. Artıq Fransada rejimi müdafiə eden qüvvələr belə rejimdən uzaqlaşmağa başlamışdılar. Balanslaşdırılmış siyasət  40-cı illərdə pozulmuşdu. Orleanlı Lui Filipp Fransanın sərvəti dedikdə yalnız öz sərvətini başa düşürdü. Onun sərvəti təqribən bir milyarda qədər artmışdı. O bu sərvəti torpaq icarəyə verməklə yox, [[ticarət]] və [[birja]] əməliyyatları vasitəsi ilə əldə etmişdi. Onun düşuncəsinə görə əgər o, yaxşı yaşayırsa bu o deməkdir ki, bütün Fransa xalqı yaxşı yaşayır. Əslində isə ölkənin bütün sərvəti onun əhatəsi olan kiçik bir qrupun əlində cəmləşmişdi. Fransızların əksəriyyətinin gəliri getdikcə azalmağa başlamışdı. Bu özünü tez-tez baş verən sənaye, aqrar, ticarət böhranlarında göstərirdi. Hökumət isə mövcud vəziyyəti qaydasına salmaq üçün heç bir iş görmürdü.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/1848-ci_il_Fransa_inqilabı"