Karolinqlər sülaləsi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 1:
{{Fransa tarixi}}
'''Karolinq Frank dövləti''' - 7-ci əsrin sonunda Merovinq Dövlətinin bütün vilayətlərində [[de-fakto]] hakimiyət [[mayordom]]ların əlində idi. Əvvəllər onlar kralın saray idarəsinə başçılıq edən vəzifəli şəxslər(majordomus -evin böyüyü(məsələn Səlcuqlular dövlətində bunun analoquAtabəy idi) saray təsərrüfatını idarə edən) idilər. Hər cür gerçək hakimiyətdən uzaqlaşdırılan [[Merovinqlər sülaləsi]] kralları majordomlarınmayordomların iradəsindən asılı olaraq təyin olunur və taxtdan salınırdılar. Onlar müasirləri tərəfindən saymazyana, "[[ərincək krallar]]" ləğəbi almışdılar. [[687]] ildə frank əyyanları içərisində uzunsürən mübarizədən sonra Avstraziya majordomu Heristallı [[Gödək Pipin]] bütün Firəng dövlətinin majordomu oldu. Heristallı Pipinin nəsli olan [[Avstraziya]] majordomları birləşmiş Frank Dövlətinin hökmdarları olaraq yeni firəng sülaləsinin başlanğıcını qoydular. 751 ildən sonra [[Frank Dövləti|Firəng dövləti]]nin kralları kimi idarə edən bu sülalə sonra [[Böyük Karl]]ın adı ilə [[Karolinqlər|Karolinqlər sülaləsi]] adlanmağa başladı. Karolinqlərin hakimiyəti dövründə firəng cəmiyətində aqrara münasibətlərdə çevriliş baş verdi ki, bu da [[feodalizm]] quruluşunun, ümumi cəhətlərdə, formalaşmasının başa çatması ilə nəticələndi.8 əsrdə Firəng dövlətində iki təbəqə yaranmışdı: birincisi -Qalliya -Roma və qədim alman mənşəli iri torpaq sahibləri. Onların çox hissəsi öz torpaqlarına([[allod]]) şərtsiz sahib idilər. Buna görə də mərkəzi hakimiyətə qarşı çox vaxt əli silahlı qiyam edirdilər; ikincisi - bu və ya digər dərəcədə asılı olan kəndlilər. Onların torpaq mülkiyəti yox idi. Bu asılı adamların mühüm hissəsi Qalliya-Roma [[qul]]ları, [[kolon]]ları, köləlikdən qurtulmuşlar, qədim alman qulları və litlərinin nəsilləri idi. Bu kateqoriyalar arasında fərqlər getdikcə daha çox silinirdi. 8-9 əsrin əvvəllərinin aqrar çevrilişi əsnasında, məhz bu aralıqtəbəqlərin silinib aradan qalxması hesabına feodalizm cəmiyətinin əsas sinifləri, o cümlədən asılı kəndlilər sinfi yarandı. Məhz bu içtima -iqtisadi dəyişikliklər Heristallı Pipinin varisi - majordom Toxmaq Karlın siyasətini müəyyən etdi.
[[715]] ildən [[741]]-ci ilədək hakimiyətdə olan [[Karl Martell|Toxmaq Karl]],daxili ixtişaşları yatırmaqdan başladı. Karl ona qarşı üsyana qalxmış [[Neystriya]] feodallarını, sonra isə [[Akvitaniya]] və [[Provans]] hersoqlarını əzib [[Reyn]]in o tayındakı itaətdən çıxmış qədim [[alman tayfaları]]na- saksonlara, [[friz]]lərə, allemanlara, bavarlara qarşı hucuma keçdi və onları yeidən bac verməyə məcbur etdi. Karl Martell [[732]] -ci ildə [[Puatye]] yaxınlığında, həlledici vuruşmada, ərəbləri məğlub etdi; [[ərəblər]] 8 əsrin əvvəlində İspaniyanı işğal edib [[720]]ci ildə Cənubi [[Qalliya]]ya soxulmuş, [[Firəng dövləti|Frank dövləti]] üçün təhlükə yaratmışdılar. [[Franklar|Firənglər]]in [[Puatye döyüşü (732)|Puatye döyüşü]]ndəki qələbəsi, ərəblərin Avropada irəliləməsinin qarşısını aldı. Ərəblərin əlində, indi ancaq Cənubi Qalliyanın kiçik bir hissəsi -[[Narbonn]] ilə Septimaniya qaldı.