İsveç finləri: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Səhifə "{{iş gedir}} '''İsveç finləri''' tarixi olaraq İsveç ərazizində yaşamış və ya daha sonra İsveçə köç etmiş finlərdən ibarət, İsveç əra..." məzmunu ilə yaradıldı Teq: 2017 viki-mətn redaktoru |
Redaktənin izahı yoxdur Teq: 2017 viki-mətn redaktoru |
||
Sətir 1:
{{iş gedir}}
{{Xalq
|adı = İsveç finləri
|şəkil =
|şəklin izahı =
|özünüadlandırma =
|ümumi sayı = təxm. 426,000–712,000
|ərazi1 = [[Stokholm]]
|sayı1 = 46,927
|ref1 =
|ərazi2 = [[Göteborq]]
|sayı2 = 20,372
|ref2 =
|ərazi3 = [[Eskilstuna]]
|sayı3 = 12,072
|ref3 =
|ərazi4 = [[Vesteras]]
|sayı4 = 11,592
|ref4 =
|ərazi5 = [[Syodertyalye]]
|sayı5 = 10,722
|ref5 =
|ərazi6 = [[Buros]]
|sayı6 = 9,821
|ref6 =
|ərazi7 = [[Uppsala]]
|sayı7 = 8,838
|ref7 =
|ərazi8 = [[Botkirka]]
|sayı8 = 8,408
|ref8 =
|ərazi9 = [[Huddinge]]
|sayı9 = 7,729
|ref9 =
|ərazi10 = [[Haninge]]
|sayı10 = 7,015
|ref10 =
|dili = [[Fin dili|fin]], [[isveç dili|isveç]]
|dini = əsas olaraq [[Lüteranlıq]]
|irqi =
|daxildir =
|əhatə edir =
|mənşəyi =
|qohum xalqlar = [[Finlər]], [[isveçlilər]], [[samilər]]
|qeyd =
}}
'''İsveç finləri''' tarixi olaraq İsveç ərazizində yaşamış və ya daha sonra İsveçə köç etmiş finlərdən ibarət, İsveç ərazisində yaşayan fin dilli azsaylı xalq. İsveç finləri Finlandiyada dil baxımından azlıqda olan isveç dilli Finlandiya isveçliləri ilə qarışdırılmamalıdır.
Fin kökləri olan insanlar nisbətən İsveç əhalisinin böyük hissəsini təşkil edirlər. Tarixi olaraq İsveçdə yaşan İsveç finlərinin kiçik hissəsinə əlavə olaraq, İsveçdə Finlandiyada doğulmuş və ya valideynlərindən ən az biri Finlandiyada doğulmuş 426 000 (2012-ci ildə ümumi əhalinin %4.46 demək idi) insan yaşayırdı. İsveç dili kimi Fin dili də orta əsrlərdən bəri Botniya körfəzinin hər iki tərəfində danışılır. 13-cü əsrdə İsveç tərəfində Finlandiyada aparılan hərbi əməliyyatlardan sonra Finlandiya zamanla İsveç hakimiyyətini qəbul etdi və həm Finlandiya, həm də İsveçdəki finlər İsveçin təsiri altında düşdü. Artıq 1400-cü illərdə Stokholmun say baxımından olduca böyük əhalisi fin dilində danışırdı. 1700-ci illərdə bu statistika təxminən %4 idi. Finlandiya Finlandiya müharibəsindən sonra Finlandiyanı Rusiya İmperiyasının hakimiyyəti altına salan, ancaq Torne çayının İsveç sahilindəki fin əhalini orada qoyan 1809-cu il sülhünə qədər İsveçin bir hissəsi olaraq qalırdı.
1940-cı illərdə 70 000 gənc fin uşaq Finlandiyadan çıxarıldı. Onların çoxusu Qış müharibəsi və Sovet-fin müharibəsi ərzində İsveçə gəldi və onların təqribən 20%-i müharibədən sonra qaldı. Skandinaviya Pasport Birliyindən yararlanan, İsveçə fin köçü 1950 və 60-cı illər ərzində çox böyük idi. 2015-ci ildə Finlandiyadan İsveçə köç edən insanların sayı 156 045 nəfər idi ( və ya İsveç əhalisinin 1.58%-i). Ancaq, onların hamısı fin dilli insanlar deyildi. İsveçdəki fin dilli milli azlıqlar özündə bura köç etmiş isveç dilli finlandiyalıları əha etmir. İsveç finləri fin dilində danışan vətəndaşlara xüsusi hüquqlar verən qanunla qorunurlar.
== İstinadlar ==
| |||