Aysorlar: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
k #Qrammatik qaydalara əsasən düzəliş edildi. |
||
Sətir 1:
'''Aysorlar''', '''asorular''', '''assuriyalılar''' – [[Yaxın Şərq]]də xalq. Əsasən [[İraq]] və [[Suriya]] ərazisində yaşayırlar. Dünyada assuriyalıların sayı təqribən 503 min (2010) nəfərdir.<ref>[http://www.joshuaproject.net/peoples.php?rop3=100574 Joshua Project – Unreached Peoples of the World : Assyrian]</ref> Assuriyalılar yaxın etnik qruplarla birlikdə [[Aramilər|aramiləri]] əmələ gətirirlər ki, onların da cəmi saylarının 959 min<ref>[http://www.joshuaproject.net/people-clusters.php?rop2=C0023 Joshua Project – Unreached Peoples of the World : Assyrian / Aramaic (by 2010)]</ref> - 3.3 milyon<ref>[http://www.unpo.org/members/7859 UNPO]</ref> nəfər olduğu ehtimal olunur
Azərbaycanda yaşayan etnik qruplardan biri də assuriyalılardir. Qədim kökləri İran və Türkiyə ərazisində məskunlaşmış assuriyalılarla bağlıdır. Hal-hazırda Azərbaycanın Zaqatala zonasında
== Tarixi ==
Kökləri beş min il öncəyə dayanan aysorlar qədim mədəniyyətə malikdirlər. Mesopotamiyadan dünyaya yayılan bu xalqın nümayəndələri dağınıq şəkildə bir çox ölkələrdə
=== Parçalanmalar ===
Antakyadan sonra qurulan Urfa Aysor Kilsəsi ilə birlikdə bölgədəki bir çox xalqlar Xristianlığın çətiri, İsa Məsihin təlimi ətrafında birləşirlər. O dövrdə bölgənin əsas güc mərkəzləri olan Roma və Bizans imperiyaları Xristianlıqdakı təsir gücünü IV əsrdən etibarən hiss etdirməyə başlamışdılar. Bu arada Xristianlıqdakı dini zəmində mübahisələr - İsa (oğul) və Allah (ata) münasibətləri mövzusunda fikirayrılığı mövcud idi. Sonralar Qərbi və Şərqi imperiya və kilsələri bir-birindən ayıracaq bu dini mübahisələrdən ən çox aysorlar əziyyət çəkirlər. Həmin dövrdəki aysorlar tarixçilər tərəfindən Şərqi və Qərbi Aysorlar adlandırılıblar. Qərbi Aysorlar Diyarbəkir, Antakya, Maraş, Urfa, Mardin, Midyat, Nusaybir və Suriyada yaşayanlar; Şərqi Aysorlar isə İran, İraq və Hindistan coğrafiyasında yaşayanları tanımaq üçün istifadə edilirdi.
=== Nəsturilər ===
Qərbi və Şərqi
== Yəqubilər ==
Sətir 41:
=== Türkiyə aysorlari ===
Türkiyənin Mardin, Mersin, Diyarbəkir, Adıyaman, Elazığ, Ankara, İzmir, Malatya, Şanlıurfa, Qaziantep, Antakya, Antalya və Adana bölgələrində məskunlaşan
XIX əsrdə Patriarx IV Pyotr tərəfindən yaradılan Tarlabaşındakı Məryəm ana kilsəsi 1950-ci illərdə o dövrdəki Mardin mitropoliti Mor Filüksinos Yuhanna Dolabaninin rəhbərliyi altında daha da genişlənir. Mardində mitropolit Yuhanna Dolabaninin vəfatından sonra 1986-cı ildə Moran Mor İğnatiyos Zeka İvas tərəfindən Dəməşqdəki Patriarxlıqda təmtəraqlı mərasimlə Yusuf Çetin İstanbul İcması Ruhani rəhbərliyinə təyin edilir.
Beş min illik tarixi keçmişə malik mədəniyyətin varisləri olan aysorlar Türkiyə, Suriya, İraq, Liviya, İordaniya, İsrail və Hindistanda yaşayırlar. XX əsrin son rübündən
=== Aysor keşişlər ===
Sətir 51:
=== Ölümlə bağlı inanc ===
Aysor Ortodoks inanc sistemində ölümdən sonra insanın qarşılaşacağı hadisələr: ölüm –ruhun bədəni tərk etməsi; dirilmək - ruhun cismə geri dönməsi və yenidən canlanması; qarşılaşma - Məsihin ikinci gəlişində insanları etdiklərinə görə mühakiməsi; sonsuz cəza - yaxşıların xoşbəxtliyə, pislərin Cəhənnəmin sonsuz əzabına məhkum edilməsi; xoşbəxtlik - müqəddəslərin göylərdə sahib olacaqları sonsuz həyatdır. Cəhənnəm isə günahkarlar və şeytanların sonsuz əzab yeridir.
=== Batil inanc və adətlər ===
|