Opera: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 9:
[[XVI əsr]]in ortalarında musiqisi motet, yaxud madriqal səciyyəsində xor ilə məhdudlaşan "çoban oyunları" – [[pastoral]]lar geniş intişar tapır. [[Orasio Vekki|Orasio Vekkinin]] "Amfiparnasso" madriqal komediyasında səhnə arxasından beşsəsli madriqal formasında səslənən xor aktyorların səhnədəki çıxışları müşayiət edirdi. "Commedia armonika" – "Harmonik (yəni ifa ilə müşayiət olunan) komediya" ilk dəfə [[Modena]] sarayında [[1597]]-ci ildə səhnəyə qoyulub.
[[XVI əsr]]in sonlarında madriqal komediyalara təksəsli ifa [[monodiya]] formasında yazılmış partiyaları daxil etmək cəhdləri yer almışdır. Məhz bu cəhdlər sayəsində opera adlanacaq janr öz inkişafını sürətləndirmişdir. Həmin cəhdlərlə əsərlərini zənginləşdirən müəlliflər artıq öz musiqili-dram əsərlərini "drama in musica", yaxud "drama per musica" adlandırmağa başlayırlar. "Opera" adı isə bu əsərlərə [[XVII əsr]]in birinci yarısından etibarən işlənməyə başlamışdır. [[XIX əsr]]in ortalarında, opera bəstəkarları öz operalarını yenidən "musiqili -dram" adlandırmağa başlamışlar, buna misal kimi [[Rixard Vaqner|Rixar]]in adını çəkmək olar.
 
"Kütlə" üçün ilk opera teatrı [[1637]]-ci ildə [[Venesiya]]da açılıb; bundan qabaqkı dövrdə opera yalnız saraydaxili əyləncələrə xidmət edirdi. İlk irihəcmli opera isə [[1597]]-ci ildə səhnələşdirilmiş [[Cakobo Peri|Cakobo Perinin]] "Dəfnə" operası hesab olunur. Tezliklə opera İtaliyada, daha sonra isə Avropanın digər ölkələrində intişar tapır. Venesiyanın özündə 1637-ci ildən bəri 65 il ərzində 7 teatr tikilib istifadəyə verilir. Həmin teatrlar üçün sayı 40-a çatan bəstəkarlar tərəfindən 357 (!) opera yazılır. İlk operalar Almaniyada "Dəfnə" ([[Henrix Şüts]], [[1627]]), Fransada "Pastoral" ([[Rober Kamber]], [[1647]]), İngiltərədə "Didona və Eney" ([[Henri Pörsell]], [[1689]]), Rusiyada "Kefal və Proqrida" [[Françesko Domeniko Arayya]], [[1755]], Azərbaycanda "Leyli və Məcnun" ([[Üzeyir bəy Hacıbəyli]], [[1908]]).
 
== Operanın növləri ==