|
'''Şahrux Xan''' ({{Dil-en|Shahrukh Khan}}, [[Hind dili|hind.]] ''शाहरुख़ ख़ान''; {{d.}}[[2 noyabr]] [[1965]], [[Yeni Dehli]], [[Hindistan]]) — daha çox '''Şah Rux Xan''', rəsmi olaraq '''SRK''' kimi tanınan məşhur [[Hindistan]] film aktyoru.
Mediada tez-tez [[Bollivud]]un [[Padşah]]ı, '''Kral Xan''', Romantikanın Kralı və Bollivudun kralı kimi tanınan Şahrux Xan romantik dram janrından tutmuş [[Triller filmi|hərəkət trilleri]] janrına kimi olan 80-ədən yaxınçox filmdə rol almışdır. O töhfələri ilə kino istehsalında çoxlu nailliyyətlər[[Şahrux oXanın cümlədənaldığı 30mükafatların nominasiyavə içərisindənominasiyaların olansiyahısı|nailliyyətlər]], o cümlədən 14 Filmfare Mükafatı əldə etmişdir. '''Şahrux2005-ci Xan'''ildə Ənisə YaxşıHindistan AktyorHökuməti Kateqoriyasıtərəfindən üzrəverilən 8Hindistanın dəfədördüncü Filmfareən mükafatınayüksək layiqmülki görülübmükafatı kihesab olunan [[Padma Şri]] mükafatına, bütünFransa zamanlarınHöküməti butərəfindən kateqoriyasıverilən üzrəFransanın ənikinci çoxdərəcəli qazananmükafatı Bollivudhesab aktyorudur,olunan yalnız[[İncəsənət və Ədəbiyyat ordeni (Fransa)|İncəsənət və Ədəbiyyat ordeni]] və dördüncü dərəcəli mükafat olan [[Dilip"Fəxri KumarLegion" ordeni|Fəxri Legion]] iləCəngavəri ortaqmükafatına nəticəsilayiq vardırgörülüb. 2005-ciXan, ildəAsiya isəvə Hindistan Hökumətidiasporası tərəfindən verilənxüsusilə Hindistanınizlənilir. dördüncüTamaşaçı ənkütləsi yüksəkvə mülkigəlir mükafatıbaxımından hesabdünyanın olunanən [[Padmauğurlu Şri]]film mükafatınaulduzlarından layiqbiri görülübkimi hesab olunur.{{efn|Sources '''Şahruxindicating Xan''Khan's indistatus [[Hindas kinematoqrafiyası|Hindone kino]]of tarixininthe ənmost böyüksuccessful vəfilm nüfuzlustars aktyorlarındanin biridirthe world.<ref>{{cite news|lastname=greatest"billion" actors|first=bollywood's/><ref alltime|titlename=bollywood's"Richest alltimeActors" greatest/><ref actors|urlname=http:"thetimes1" //www.bollywoodboxofficenews.com/most_influential_actors.htm|accessdate=12 December 2012|newspaper=boxofficenews>}}</ref>
[[Şəkil:SRK RaOne VG.jpg|thumb|upright|left|Xan ''[[Ra. Bir (film, 2011)|Ra.One]]'' filminin video oyununu təqdim edərkən (2011)]]
İqtisadiyyat fakültəsini bitirib [[Bakalavr|bakalavr dərəcəsi]] alan aktyor öz karyerasına teatrda başlayıb. 1980-ci illərin sonunda bir neçə televiziya serialında (Fauji,Army və s.)iştirak edən aktyor 1992-ci ildə ''[[Dəlisov məhəbbət (film, 1992)|Dəlisov məhəbbət]] (Deewana)'' filmi ilə [[Bollivud|Hind dilli]] film sahəsində debüt etmişdir. Karyerasının erkən vaxtlarında ''[[Qorxu (film, 1993)|Qorxu altında həyat]] (Darr-1993)'', ''[[Qumarbaz (film, 1993)|Qumarbaz]] (Baazigar-1993)'', ''[[Qisas (film, 1994)|Qisas]] (Anjaam-1994)'' kimi filmlərdə ənənəvi olmayan mənfi rolları ilə tanındı. O ''[[Cəsur ürək gəlini aparar (film, 1995)|Cəsur ürək gəlini aparar]] (Dilwale Dulhaniya Le Jayenge-1995)'',<ref name = "romance">{{cite web|url=http://www.rediff.com/movies/column/shah-rukh-khan-lover-or-superhero/20111021.htm|title=Shah Rukh Khan: The Lover Or The Superhero? |publisher=Rediff.com |date=21 October 2011 |accessdate=4 February 2012}}</ref> ''[[Bu ürək dəlidir (film, 1997)|Bu ürək dəlidir]] (Dil To pagal Hai-1997)'' və ''[[Nəsə baş verir (film, 1998)|Nəsə baş verir]] (Kuch Kuch Hota Hai-1998)''<ref name = "1india Interview">{{cite web|author=Subhadeep |url=http://entertainment.oneindia.in/bollywood/features/2010/karan-johar-interview-180210.html |title="MNIK is an unusual Bollywood film"- Karan Johar |publisher=Entertainment.oneindia.in |date=18 February 2010 |accessdate=2012-03-21}}</ref> kimi filmlərdə oynadığı romantik rolları ilə məşhurluq qazandı. Bu filmlərin kommersiya uğuru onu "Romantikanın Kralı" kimi tanıtdırdı.<ref name = "romance"/> '''Şahrux Xan''' sonralar 2004-cü ildə ''[[Vətən (film, 2004)|Vətən]] (Swades)'' filmindəki roluna görə [[NASA]] aliminin tənqidi qiymətini qazanıb. 2007-ci ildə ''[[İrəli, Hindistan (film, 2007)|İrəli, Hindistan]] (Chakde India)'' filmində xokkey məşqçisi və 2010-cu ildə ''[[Mənim adım Xandır (film, 2010)|Mənim adım Xandır]] (My Name is Khan)'' filmində isə nominal xarakter kimi rol aldı.<ref name = "rediffswades">{{cite web|url=http://www.rediff.com/movies/slide-show/slide-show-1-10-best-bollywood-movies-of-the-decade/20110112.htm|title= "10 Best Bollywood Movies of the Decade"}}</ref><ref name="Filmfare">{{cite web|url=http://www.filmfare.com/articles/80-iconic-performances-810-989.html |title=80 Iconic Performances 8/10 |publisher=Filmfare |date=8 June 2010 |accessdate=5 February 2012}}</ref> Onun rol aldığı 12 film bütün dünyada 18.2 milyon $-dan çox gəlir əldə etmişdir.<ref name="GROSS">{{cite web|url=http://boxofficeindia.com/arounddetail.php?page=shownews&articleid=4409&nCat=|title=Top All Time Worldwide Grossers Updated 11/5/2012|publisher=[[Box Office India]]|accessdate=11 May 2012|archiveurl=http://archive.is/FmZj|archivedate=9 Dec 2012}}</ref><ref name="world">{{cite web|title=Top Worldwide Grossers ALL TIME: 37 Films Hit 100 Crore|url=http://boxofficeindia.com/arounddetail.php?page=shownews&articleid=3997&nCat=|publisher=[[Box Office India]]|accessdate=3 February 2012|archiveurl=http://archive.is/R2dK|archivedate=8 July 2012}}</ref> Bu uğur da onu Hind kinosunun ən müvəffəqiyyətli və aparıcı aktyorlarından birinə çevirdi.<ref>{{cite news|title=Bollywood bonanza|url=http://www.hindu.com/mp/2004/11/11/stories/2004111101010300.htm|author=Kumar, Anuj|date=11 November 2004|work=The Hindu |accessdate=16 August 2009|location=Chennai, India}}<br />{{cite news|title=Being SRK|url=http://www.hindu.com/cp/2007/12/07/stories/2007120750010100.htm|author=Kamath, Sudhish|date=7 December 2007|work=The Hindu |accessdate=16 August 2009|location=Chennai, India}}</ref> ▼
▲İqtisadiyyat fakültəsini bitirib [[Bakalavr|bakalavr dərəcəsi]] alan aktyorXan, öz karyerasına teatrda başlayıb. 1980-ci illərin sonunda bir neçə televiziya serialındaserialı (Fauji,Armyilə və sbaşlayıb. )iştirak edən aktyor 1992-ci ildə ''[[Dəlisov məhəbbət (film, 1992)|Dəlisov məhəbbət]] (Deewana)'' filmi ilə [[Bollivud|Hind dilli]] film sahəsində debüt etmişdir. Karyerasının erkən vaxtlarında ''[[Qorxu (film, 1993)|Qorxu altında həyat]] (Darr-1993)'', ''[[Qumarbaz (film, 1993)|Qumarbaz]] (Baazigar-1993)'', ''[[Qisas (film, 1994)|Qisas]] (Anjaam-1994)'' kimi filmlərdə ənənəvi olmayan mənfi rolları ilə tanındı. O ''[[Cəsur ürək gəlini aparar (film, 1995)|Cəsur ürək gəlini aparar]] (Dilwale Dulhaniya Le Jayenge-1995)'',<ref name = "romance">{{cite web|url=http://www.rediff.com/movies/column/shah-rukh-khan-lover-or-superhero/20111021.htm|title=Shah Rukh Khan: The Lover Or The Superhero? |publisher=Rediff.com |date=21 October 2011 |accessdate=4 February 2012}}</ref> ''[[Bu ürək dəlidir (film, 1997)|Bu ürək dəlidir]] (Dil To pagal Hai-1997)'' və, ''[[Nəsə baş verir (film, 1998)|Nəsə baş verir]] (Kuch Kuch Hota Hai-1998)''<ref name = "1india Interview">{{cite web|author=Subhadeep |url=http://entertainment.oneindia.in/bollywood/features/2010/karan-johar-interview-180210.html |title="MNIK is an unusual Bollywood film"- Karan Johar |publisher=Entertainment.oneindia.in |date=18 February 2010 |accessdate=2012-03-21}}</ref> ''[[Aşiqlər (film, 2000)|Aşiqlər]]'' (Mohabbatein-2000) və ''[[Həm sevincdə, həm kədərdə]]'' (Kabhi Khushi Kabhie Gham...-2001) kimi filmlərdə oynadığı romantik rolları ilə məşhurluq qazandıqazanır. BuXan, filmlərin2002-ci kommersiyaildə uğuru''[[Devdas onu(film, "Romantikanın2002)|Devdas]]'' Kralı"filmindəki kimialkaqolçu tanıtdırdı.<refobrazına namegörə =tənqidi "romance"/>rəğbət qazanır. '''Şahrux Xan''' sonralar 2004-cü ildə ''[[Vətən (film, 2004)|Vətən]] (Swades)'' filmindəki roluna görə [[NASA]] aliminin tənqidi qiymətini qazanıbqazanır. 2007-ci ildə ''[[İrəli, Hindistan (film, 2007)|İrəli, Hindistan]] (Chakde India)'' filmində xokkey məşqçisi və 2010-cu ildə ''[[Mənim adım Xandır (film, 2010)|Mənim adım Xandır]] (My Name is Khan)'' filmində isə nominal[[Asperger xarakter kimisindromu]] rolobrazını aldıcanlandırır.<ref name = "rediffswades">{{cite web|url=http://www.rediff.com/movies/slide-show/slide-show-1-10-best-bollywood-movies-of-the-decade/20110112.htm|title= "10 Best Bollywood Movies of the Decade"}}</ref><ref name="Filmfare">{{cite web|url=http://www.filmfare.com/articles/80-iconic-performances-810-989.html |title=80 Iconic Performances 8/10 |publisher=Filmfare |date=8 June 2010 |accessdate=5 February 2012}}</ref> Onun rolfilmoqrafiyasına aldığıyüksək 12gəlirli film''[[Çennay bütünekspresi]] dünyada(Chennai 18.2 milyon $Express- dan2013)'', çox''[[Yeni gəliriliniz əldəmübarək]] etmişdir.<ref(Happy name="GROSS">{{citeNew web|url=http://boxofficeindia.com/arounddetail.php?page=shownews&articleid=4409&nCat=|title=TopYear-2014)'', All Time Worldwide Grossers Updated 11/5/2012|publisher=''[[ BoxBöyük Office Indiaürəkli]] |accessdate=11 May(Dilwale-2015)'' 2012|archiveurl=http://archive.is/FmZj|archivedate=9komediya Decfilmləri 2012}}</ref><refvə name="world">{{cite web|title=Top Worldwide Grossers ALL TIME: 37 Films Hit 100 Crore|url=http://boxofficeindia.com/arounddetail.php?page=shownews&articleid=3997&nCat=|publisher=''[[ Box Office IndiaRəis]] |accessdate=3 February(Raess-2017)'' 2012|archiveurl=http://archive.is/R2dK|archivedate=8kriminal Julyfilmi 2012}}</ref>daxildir. BuFilmlərin uğurçoxunda daHindistanın onukimliyi, Hinddiaspor kinosununcəmiyyəti ənilə müvəffəqiyyətliəlaqə və aparıcıya aktyorlarındancinsiyyət, birinə çevirdi.<ref>{{cite news|title=Bollywood bonanza|url=http://www.hindu.com/mp/2004/11/11/stories/2004111101010300.htm|author=Kumarirqi, Anuj|date=11sosial Novembervə 2004|work=Thedini Hindufərqlər |accessdate=16və Augustşikayət 2009|location=Chennai,mövzuları India}}<brnümayiş />{{cite news|title=Being SRK|url=http://wwwetdirilir. hindu.com/cp/2007/12/07/stories/2007120750010100.htm|author=Kamath, Sudhish|date=7 December 2007|work=The Hindu |accessdate=16 August 2009|location=Chennai, India}}</ref>
'''Şahrux Xan''' [[Dreamz Unlimited]] şirkətinin həmtəsisçisidir. Bundan başqa aktyor [[Red Chillies Entertainment]] kinofilm istehsalı və paylaşdırma şirkətinin və [[animasiya studiyası]] olan [[Red Chillies VFX]] şirkətinin həmsədri və baş icraçı direktorudur. O həmçinin [[Hindistan Premyer Liqası]]nda iştirak edən [[Kolkata Knight Riders]] kriket komandasının şərikli sahibidir.<ref name="empire">{{cite news|title=Being SRK|url=http://businesstoday.intoday.in/story/srk-inc./1/5200.html}}</ref> Aktyor 2007-ci ildə [[Star Plus]] kanalında yayımlanan ''Kaun Banega Crorepati (Milyonçu şousunun Hindcə versiyası)'' oyun şousunun teleaparıcısı kimi debüt etdi.<ref name = "KBC">{{cite news|title="The new Shah Rukh show is here|url=http://www.hindu.com/2007/01/23/stories/2007012315310100.htm}}</ref> '''Şahrux Xan''' müxtəlif marka bəyənilməsinə və sahibkarlıq işlərinə görə tez-tez mediada “SRK Marka”sı kimi göstərilir. O həmçinin müntəzəm səhnə ifaçısı və mükafat mərasimi sahibidir və Səhiyyə, yardım fondları və uşaqların təhsili ilə əlaqəli olan bir çox xeyriyyə cəmiyyətlərinə cəlb olunmuşdur. Elə buna görə də 2011-ci ildə [[UNESCO|Uneskonun]] Pyramide con Marni mükafatına layiq görülüb.<ref name="charity" >{{cite news|title="It’s Dr. Shah Rukh Khan from now on"|url=http://www.thedailystar.net/newDesign/news-details.php?nid=96609}}</ref><ref name = "Pyramide ">{{cite news|title= "Shah Rukh Khan’s big honour – Times of India"|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-11-21/news-interviews/30422292_1_unesco-award-helen-mirren-social-networking-site}}</ref>
2015-ci ildən etibarən Xan, [[Red Chillies Entertainment]] kinofilm istehsalı və paylaşdırma şirkəti və onun törəmə şirkətlərinin həmsədridir. O həmçinin [[Hindistan Premyer Liqası]]nda iştirak edən [[Kolkata Knight Riders]] kriket komandasının və [[Karib Premyer Liqasında]] iştirak edən [[Trinbago Knight Riders]] komandasının şərikli sahibidir. Aktyor tez-tez səhnə aparıcısı və səhnə şou ifaçısı kimi çıxış edir. Müxtəlif marka bəyənilməsinə və sahibkarlıq işlərinə görə tez-tez mediada “SRK Marka”sı kimi göstərilir. Xan, xeyriyyə səyləri ilə səhiyyəyə və fəlakət bölgələrinə ianələr edir və 2011-ci ildə uşaqların təhsilinə verdiyi dəstəyə görə [[UNESCO]] tərəfindən Pyramide con Marni mükafatına və Hindistanda qadın və uşaq hüquqlarının qorunmasındakı liderliyinə görə 2018-ci ildə [[Dünya İqtisadi Forumu]] tərəfindən Crystal Award mükafatına layiq görülür. O, mütəmadi olaraq Hindistan mədəniyyətinin ən nüfuzlu şəxslərinin siyahılarında yer alır və 2008-ci ildə Newsweek onu dünyanın ən güclü əlli adamından biri olaraq adlandırır.
‘''Şahrux Xan''' kinematoqrafiya tarixində ən böyük ulduzlarından biri hesab edilir və fanatlarının sayı bir milyardı keçib."New York Times" jurnalında isə onun fanatlarının sayı 3,2 milyard kimi göstərilib. 2011-ci ildə tanınmış [[Los Angeles Times]] qəzeti onu “dünyanın ən böyük kino ulduzu” adlandırdı.<ref>{{cite news|title='Ra.One': Shah Rukh Khan as Bollywood superhero|url=http://latimesblogs.latimes.com/movies/2011/11/shah-rukh-khan-ra-one-bollywood.html|work=Los Angeles Times|accessdate=21 June 2012|date=4 November 2011}}</ref> O, həmçinin müntəzəm olaraq [[Hindistan Kinosu]]nun ən güclü adları siyahısında göstərilib və 2008-ci ildə [[Newsweek]] onu dünyanın 50-dən güclü insanı arasında qeyd etdi.<ref name="Bollywood Gets Political">{{cite news|url= http://www.fpif.org/articles/bollywood_gets_political|title= Bollywood Gets Political|date= 24 October 2008|publisher=[[Foreign Policy in Focus]]}}</ref> '''Şahrux Xan''' 620 milyon $-lıq kapitala malikdir.<ref name="richest actors">{{cite news|last=richest actors|first=bollywood|title=richest bollywood actors|url=http://www.bollywoodboxofficenews.com/top_paid_bollywood_actors.html|accessdate=12 October 2012|newspaper=box office india}}</ref><ref name="4billion">{{cite news|title=Bollywood's King Khan: 45 and worth $540m|work=Emirates 24/7|url=http://www.emirates247.com/entertainment/films-music/bollywood-s-king-khan-45-and-worth-540m-2010-11-02-1.312121|accessdate=24 January 2012}}</ref><ref name="timesofindia.indiatimes.com">{{cite news|title=Shah Rukh Khan's net worth is 2500 crore|date=21 October 2009|work=The Times of India |location=India|url=http://timesofindia.indiatimes.com/videos/celebs/Shah-Rukh-Khans-net-worth-is-2500-crore/videoshow/5146155.cms|accessdate=12 February 2010}}</ref> '''Şahrux Xan''' Hind film prodüseri və internet dizayneri olan [[Qauri Xan]]ın həyat yoldaşıdır. Onlar 1991-ci ildən etibarən evlidirlər və üç uşağı vardır.
== Həyatı ==
| rowspan="1"| [[2012]] || ''[[Nə qədər ki sağam (film, 2012)]]'' ||''Jab Tak Hai Jaan''|| Mayor Samar Anand || Nominasiya-Filmfare Ən Yaxşı Aktyor Mükafatı
|-
| rowspan="1"| [[2013]] || ''[[ChennayÇennay ekpressiekpresi]]'' || ''Chennai Express'' || Rahul ||
|-
| rowspan="1"| [[2014]] || ''[[Yeni iliniz mübarək (film, 2013)|Yeni iliniz mübarək]]'' || ''Happy New Year'' || Çandramohan "Çarlie" Şarma ||
|-
| rowspan="1"| [[2015]] || ''[[AşiqlərBöyük ürəkli (film, 2015)|AşiqlərBöyük ürəkli]]'' || ''Dilwale'' || Rac/ Kali ||Nominasiya - Filmfare Ən Yaxşı Aktyor
Mükafatı
|-
|
