15:05, 27 dekabr 2019 tarixindəki versiya redaktə 85.132.24.46 (müzakirə) Bəzi məlumatların olmaması Teq: Vizual redaktor ← Əvvəlki redaktə		21:10, 24 fevral 2020 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Rüfət Seyidov Qazax Aslanbəyli (müzakirə \| töhfələr) Təcrübəli istifadəçilər 2.958 redaktə Redaktənin izahı yoxdur Sonrakı redaktə →
Sətir 23: }} '''Seyidovlar''' — [[Azərbaycan]] xalqının tanınmış [[soylar]]ından biri. [[Hacı Mahmud Əfəndi]]nin ~~nəslindəndirlər~~soyundandırlar. ==Haqqında== [[Qazax rayonu]]nun [[Aslanbəyli]] kəndinə mənsub [[Şeyx]] nəsli və ziyalı ~~nəsildir~~soydur. Soyun 2 qolu var: [[Molla Seyid]] törəmələri və [[Hacı Mahmud Əfəndi]] törəmələri. [[Hacı Mahmud Əfəndi]] və [[Molla Seyid]]in yaşayış evləri [[Aslanbəyli məscidi]]nin ətrafındadır. [[Molla Seyid]]in törəmələri [[Azərbaycan]]da yaşayırlar və Molla Seyidlilər kimi tanınırlar. Bir çox ziyalıları, ~~Müxtəlif~~müxtəlif sahələrdə nüfuz qazanmış nümayəndələri ilə tanınırlar. [[Hacı Mahmud Əfəndi]]nin törəmələri isə əksəriyyəti [[Türkiyə]]də, digərləri isə [[Azərbaycan]]da yaşayırlar. Onların arasında [[Türkiyə Böyük Millət Məclisi]]nin ~~keçmiş~~ deputatları, bir çox ziyalılar, İlahiyyat alimləri və müxtəlif sahələrdə nüfuz qazanmış şəxslərdə var. [[Türkiyə]]də yaşayanların əksəriyyəti [[Amasya ili]]ndə və [[Amasya]] şəhərindədirlər. [[Amasya ili]] ölkənin şimalında, orta qaradəniz bölgəsində, [[Samsun ili]]ndən cənubda, [[Çorum ili]]ndən şərqdə, [[Tokat ili]]ndən qərbdə, [[Yozqat ili]]ndən şimalda yerləşir. Bu ~~nəsil~~soy ~~Siyasi~~ictimai-siyasi xadimləri, [[Professor]], [[Fəlsəfə doktoru]], [[Elmlər namizədi]] elmi dərəcələrini almış bir çox ziyalı nümayəndələri, dini alimləri, idmançı və pəhləvanları, igid və qəhrəman oğulları ilə tanınmışdır. <gallery mode="packed-hover" heights="175px"> Sətir 47: === Tarixi Qaranilər soyu === * [[Qaranilər]] — Osman Türk mənşəli Yəmən tayfalarından biridir (6-cı əsr). Seyidovlar Qaranilər ~~soyunun~~tayfasının davamçı ~~nəsillərindən~~soylarından biridir. Qaranilər soyunun qədim kökü [[Məhəmməd]] Peyğəmbər dövründə yaşamış, [[Yəmən]]li və Osman [[Türk]] əsilli bir [[Müsəlman]], [[Övliya]], [[mistik]] və [[Filosof]] olan [[Veysəl Qarani]]nin (Üveys Bin Əmir-i Qərani) soyundan (Qaranilər) gəlir. [[Veysəl Qarani]]nin isə soyu [[Yəmən]] tayfalarından olan "Beni Murad" (Muradoğullarından) gəlir. Azərbaycanın müxtəlif rayon və şəhərlərində (Əsasən [[Qazax]], [[Ağstafa]], [[Zərdab]], [[Ağdaş]]) Veysəl Qarani soyundan gələn nəsillər var. * [[Veysəl Qarani]] (d. [[594]] [[Mərib]] vilayəti]] Karen (Qarani) kəndi, [[Yəmən]] - ö. [[657]]) [[Yəmən]]li və Osman [[Türk]] əsilli bir [[Müsəlman]], [[Övliya]], [[mistik]] və [[Filosof]] — "Beni Murad" (Muradoğullarından) tayfasının karan (Karen)(Qarani) qəbiləsindəndir. [[Yəmən]]in [[Mərib]] vilayətinin Karen (Qarani) kəndindəndir. Dinimizdə Peyğəmbər sevgisinin, ana sevgisinin böyüklüyüylə anlamlandırılmış bir din böyüyümüzdür. [[Siffeyn döyüşü]] əsnasında, [[Əli]] tərəfində döyüşmüşdür və [[657]]-ci ildə vəfat etmişdir. [[Veysəl Qarani]] soyundan [[Yaxın Şərq]]də (Əsasən [[Türkiyə]], [[Azərbaycan]], [[Yəmən]], [[Səudiyyə Ərəbistanı]], [[Özbəkistan]]) və digər [[Müsəlman]] dövlətlərindən çox sayda nəsillər var. [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[Qazax rayonu]]nun [[Aslanbəyli]] kəndində qəbri yerləşir və bu soydan törəyən nəsillərə Qaranallılar (Qaranilər) deyirlər. [[Zərdab rayonu]]nun [[Seyidlər]] kəndinin bir neçə kilometrliyində və [[Ağdaş rayonu]]nun Taxey, Sileyli kəndlərində [[Veysəl Qarani]]nin [[Ziyarətgah]]ı və qəbri yerləşir. === Seyidovlar nəsli === * [[Veys Qarani]] (Təqribi [[1800]] və ya [[1805]] təvəllüdlüdür) — Məşhur din xadimi, sufi şeyxi. [[Hacı Mahmud Əfəndi]]nin atası, Əhməd Qaraninin qardaşı, [[Molla Seyid]]in əmisidir. [[Hacı Mahmud Əfəndi]] ilk təhsilini atası [[Veys Qarani]]dən almış, ərəb və fars dillərini mükəmməl öyrənmişdi. Veys Qaraninin 3 övladı olub. Onlardan birincisi Məhəmməd, ikincisi Fatma, üçüncüsü [[Hacı Mahmud Əfəndi]]dir. * [[Hacı Mahmud Əfəndi]] (Hacı Mahmud Əfəndi Veys Qarani oğlu) (d. [[1835]] – ö. [[1896]]) — [[Şeyx]], məşhur din xadimi, şair, təsəvvüf alimi. Seyidovlar nəslinin Ulu babası [[Hacı Mahmud Əfəndi]]dir. [[Hacı Mahmud Əfəndi]] [[Azərbaycan]]da və [[Türkiyə]]də çox nüfuzlu bir din xadimi, sufi alimi, [[Şeyx]] olmuşdur. Veys [[Veys Əfəndi]], Məhəmməd [[Məhəmməd Əfəndi]], Əhməd [[Əhməd Əfəndi]] adında 3 oğlu və Ayşə, Səyalı adında 2 qızı ~~var idi~~olub. [[Gəncə-Qazax]] elində, [[Borçalı]]da, [[Türkiyə]]nin [[Amasya]] ilində böyük rəğbət qazanmışdır. Seyid [[Mir Həmzə Nigari]]nin seçkin xəlifələrindən olub. Sufi təriqətətinin, Nəqşibəndi silsiləsində, altun silsilədə 33-cü şeyxdir. [[Şeyx Şamil]]lə də çox yaxın münasibətləri olub. Belə ki, hər ikisi də Mövlana İsmayıl Səracəddin Əfəndinin (1782-1853) müridi olaraq Nəqşibəndi təriqətinin "Xalidi" qolunun yayıcısı olmuşlar. Hacı Mahmud Əfəndi Amasyada və Azərbaycanda çox sayılıb seçilən, dini dərindən bilən övliyya kimi qəbul edilib. [[Hacı Mahmud Əfəndi]] [[Qazax rayonu]]nun [[Aslanbəyli]] kəndində dəfn olunmuş, müridlərinin vəsaiti və köməkliyi hesabına qəbri üzərində türbə ucaldılmışdır. Türbə Azərbaycan, Türkiyə, Borçalı və Dağıstanda tanınan bir ziyarətgahdır. Türbə [[Hacı Mahmud Əfəndi türbəsi]] və ya Göy türbə adlanır və davamçılarının himayəsindədir. Övladlarından Səyalı [[Daş Salahlı]] kəndinə mənsub [[Miralayevlər]] nəslindən olan [[Mustafa bəy Miralayev]]lə ailə hayatı qurmuşdur. [[Mustafa bəy Miralayev]] kənddə ağa idi. Hacı Mahmud Əfəndi türbəsinin tikintisinə Mustafa bəy rəhbərlik etmişdir. Ayşə Türkiyədə yaşamışdır.▼ * [[Hacı Mahmud Əfəndi]]nin atasıdır. Qardaşının adı [[Əhməd]] (Əhməd Qarani) idi. [[Hacı Mahmud Əfəndi]] ilk təhsilini atası [[Veys Qarani]]dən almış, ərəb və fars dillərini mükəmməl öyrənmişdi. Veys Qaraninin 3 övladı olub. Onlardan birincisi Məhəmməd, ikincisi Fatma, üçüncüsü [[Hacı Mahmud Əfəndi]]dir. * [[Molla Seyid]] (Molla Seyid Əhməd Qarani oğlu) — (Təqribi [[1835]] və ya [[1840]] təvəllüdlüdür) — Bəy, [[Qazax rayonu]] və [[İncə dərəsi]] elində məşhur din xadimi, [[Aslanbəyli]] kəndində dükanı olan ilk tacir. [[Hacı Mahmud Əfəndi]]nin əmisi oğludur. Seyidovlar soyunun Molla Seyidlilər qolunun əcdadıdır. ~~Atasının~~Əhməd ~~adı~~Qaraninin ~~[[Əhməd]] idi~~oğludur. [[Əhməd Qarani]]nin 3 övladı olub. Onlardan birincisi Zöhrə, ikincisi [[Molla Seyid]], üçüncüsü Alı idi. [[Molla Seyid]] [[İncə dərəsi]] elində çox nüfuzlu bir din xadimi ~~idi~~olmuşdur. Çox uzaqgörən və tədbirli insan idi. Kənddə dükanı olan ilk tacir olmuşdur və kəndin ən varlılarından biri idi. Kənddə tacirlik edən Molla Seyid xeyriyyəçi bir insan kimi həmişə kasıblara əl tutardı, onlardan pul almazdı. Qazax rayonunda böyük rəğbət qazanmışdır. Yusif (öz babasının adını oğlu [[Əhməd Seyidov]]a qoymuşdur), Musa, Sədəddin, Nəsib adında 4 oğlu və Pəri, Xədicə, Hənifə adında 3 qızı ~~var idi~~olub.▼ ▲* [[Hacı Mahmud Əfəndi]] (Hacı Mahmud Əfəndi Veys Qarani oğlu) (d. [[1835]] – ö. [[1896]]) — [[Şeyx]], məşhur din xadimi, şair, təsəvvüf alimi. Seyidovlar nəslinin Ulu babası [[Hacı Mahmud Əfəndi]]dir. [[Hacı Mahmud Əfəndi]] [[Azərbaycan]]da və [[Türkiyə]]də çox nüfuzlu bir din xadimi, sufi alimi, [[Şeyx]] olmuşdur. Veys, Məhəmməd, Əhməd adında 3 oğlu və Ayşə, Səyalı adında 2 qızı var idi. [[Gəncə-Qazax]] elində, [[Borçalı]]da, [[Türkiyə]]nin [[Amasya]] ilində böyük rəğbət qazanmışdır. Seyid [[Mir Həmzə Nigari]]nin seçkin xəlifələrindən olub. Sufi təriqətətinin, Nəqşibəndi silsiləsində, altun silsilədə 33-cü şeyxdir. [[Şeyx Şamil]]lə də çox yaxın münasibətləri olub. Belə ki, hər ikisi də Mövlana İsmayıl Səracəddin Əfəndinin (1782-1853) müridi olaraq Nəqşibəndi təriqətinin "Xalidi" qolunun yayıcısı olmuşlar. Hacı Mahmud Əfəndi Amasyada və Azərbaycanda çox sayılıb seçilən, dini dərindən bilən övliyya kimi qəbul edilib. [[Hacı Mahmud Əfəndi]] [[Qazax rayonu]]nun [[Aslanbəyli]] kəndində dəfn olunmuş, müridlərinin vəsaiti və köməkliyi hesabına qəbri üzərində türbə ucaldılmışdır. Türbə [[Hacı Mahmud Əfəndi türbəsi]] və ya Göy türbə adlanır və davamçılarının himayəsindədir. ▲* [[Molla Seyid]] (Molla Seyid Əhməd Qarani oğlu) — (Təqribi [[1835]] və ya [[1840]] təvəllüdlüdür) — Bəy, [[Qazax rayonu]] və [[İncə dərəsi]] elində məşhur din xadimi, [[Aslanbəyli]] kəndində dükanı olan ilk tacir. [[Hacı Mahmud Əfəndi]]nin əmisi oğludur. Seyidovlar soyunun Molla Seyidlilər qolunun əcdadıdır. Atasının adı [[Əhməd]] idi. [[Əhməd Qarani]]nin 3 övladı olub. Onlardan birincisi Zöhrə, ikincisi [[Molla Seyid]], üçüncüsü Alı idi. [[Molla Seyid]] [[İncə dərəsi]] elində çox nüfuzlu bir din xadimi idi. Çox uzaqgörən və tədbirli insan idi. Kənddə dükanı olan ilk tacir olmuşdur və kəndin ən varlılarından biri idi. Kənddə tacirlik edən Molla Seyid xeyriyyəçi bir insan kimi həmişə kasıblara əl tutardı, onlardan pul almazdı. Qazax rayonunda böyük rəğbət qazanmışdır. Yusif (öz babasının adını oğlu [[Əhməd Seyidov]]a qoymuşdur), Musa, Sədəddin, Nəsib adında 4 oğlu və Pəri, Xədicə, Hənifə adında 3 qızı var idi. Yusifin Əhməd ([[Əhməd Seyidov]]), Musa, Yasin, Məhəmməd adlı 4 oğlu və Səyalı Nigar Cəvahir adlı 3 qızı olub. Sədəddinin Seyid (öz atasının adını oğlu Seyidə qoymuşdur), Nəsib (Molla Nəsib) adlı 2 oğlu və Xalsa, Səyalı, Hənifə adlı 3 qızı olub. Nəsibin fatma, Söylü və Ayşə adlı 3 qızı olub. Pərinin Həmid ([[Həmid Əfəndi]]), Alı, Mustafa adlı 3 oğlu olub. Xədicənin Allahverən (Uzun Allahverən), Yusif, adlı 2 oğlu və Mələk, Söylü, Səyalı adlı 3 qızı olub. Hənifənin Həmid, Məhəmməd adlı 2 oğlu və Fatma, Pəri adlı 2 qızı olub. * [[Veys Əfəndi]] — (Təqribi [[1865]] təvəllüdlüdür) — Türkiyənin savadlı və yüksək dərəcəli İlahiyyatçı alimi. [[Hacı Mahmud Əfəndi]]nin böyük oğludur. Qazax rayonunun Aslanbəyli kəndində doğulmuşdur və Türkiyəyə İlahiyyat elmi üzrə oxumağa getmişdir. Amasyada yaşamış və ilahiyyat elmi ilə məşğul olmuşdur. * [[Məhəmməd Əfəndi]] ({{Comment\|d.\|Doğulub}} [[1871]] – {{Comment\|ö.\|Ölüb}} [[1961]]) — Türkiyənin tanınmış İlahiyyat alimi, Amasyada təsərrüfat sahibi. [[Hacı Mahmud Əfəndi]]nin ortancıl oğludur. Türkiyənin ən məşhur İlahiyyat alimlərindən biri olmuşdur. Çox savadlı və tədbirli bir alim olmuşdur. Qazax rayonunun Aslanbəyli kəndində doğulmuşdur və Türkiyəyə İlahiyyat elmi üzrə oxumağa getmişdir. Amasyada yaşamış və ilahiyyat elmi üzrə alim olmuşdur. Çox varlı təsərrüfatçı olmuşdur və demək olar ki, Amasyada olan torpaq sahələrinin 5-dən 1-i ona məxsus idi. Həyat yoldaşı Türkiyədə doğulmuş və [[Yuxarı Salahlı]]nın [[Vəkilovlar]] ([[Səməd Vurğun]]un yaxın qohumudur) soyundandır.

Seyidovlar: Redaktələr arasındakı fərq