Xəlil Rza Ulutürk: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 33:
'''Xəlil Rza Ulutürk''' ([[21 oktyabr]] [[1932]], [[Pirəbbə]], [[Salyan rayonu|Salyan]] [[Neftçala rayonu|rayonu]], [[Azərbaycan SSR]] – [[22 iyun]] [[1994]], [[Bakı]], [[Azərbaycan]]) — azərbaycanlı şair, tənqidçi, ədəbiyyatşünas, tərcüməçi, [[1954|1954-cü ildən]] [[Azərbaycan Yazıçılar Birliyi]]nin üzvü, filologiya elmləri doktoru ([[1969]]), Azərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi ([[1986]]), M.F.Axundov adına ədəbi mükafat laureatı ([[1991]]), Azərbaycanın Xalq şairi ([[1992]])<ref>[http://e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=7060&doctype=0 ''"X. R. Xəlilova (Xəlil Rza Ulutürkə) "Azərbaycan Respublikasının xalq şairi" fəxri adının verilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 24 aprel 1992-ci il tarixli, 699 nömrəli '''Fərmanı'''] {{az}}</ref>. [["İstiqlal" ordeni|"İstiqlal" ordeni]] ilə təltif olunub.
== Həyatı == ▼
▲Həyatı
Xəlil Rza Ulutürk
[[1932]]-ci il 21 oktyabr Salyanda anadan olmuşdur. 2 saylı şəhər orta məktəbində təhsil almışdır. Salyan şəhər kitabxanasının ədəbiyyat dərnəyinin üzvü olmuşdur.
1950-1960-cı illərdə Azərbaycan Pedaqoji Universitetində baş müəllim işləmişdir. [[1954]]-cü ildə Azərbaycan Dövlət Universitetini bitirən Xəlil Rza əmək fəaliyyətinə "[[Azərbaycan qadını]]" jurnalı redaksiyasında başlamışdır. O burada ədəbi işçi vəzifəsində çaışdığı iki ildə (1955-1957) dövri mətbuatda çap etdirdiyi məqalə və şerlərlə ədəbi ictimaiyyətin diqqətini cəlb etmişdir. 1954-cü ildə Xəlil Rza SSRİ Yazıçılar ittifaqının üzvü seçilir. Onun ilk şerlər toplusu – "Bahar gəlir" ([[1957]]) kitabı da nəşr olunur. 1957-ci ilin avqust ayında [[Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı]] Xəlil Rzanı [[Moskva]]ya, M.Qorki adına Dünya Ədəbiyyat İnstitutu nəzdində olan ikiillik Ali Ədəbiyyat kurslarına göndərməsi də gənc şairin gələcəyinə inamla bağlı idi. Xəlil Rza Institutda [[rus]] ədəbiyyatının görkəmli sənətkarı Pavel Antokolskinin rəhbərlik etdiyi bölmədə poeziyanın nəzəri əsaslarını öyrənməklə yanaşı, dünya xalqlarının mədəni irsi ilə yaxından tanış olmuşdur. [[Moskva]]da təhsil illərində görkəmli rus şairi Samuil Marşakın evində və Yasnaya Polyanada dahi [[Lev Tolstoy]]un xatirə muzeyində olması, [[Leninqrad]]a [[Ermitaj]] xəzinəsinə kollektiv səfəri, [[Nazim Hikmət]] və [[Mixail Şoloxov]]la görüşləri gənc şairin xatirəsində dərin izlər buraxmışdır.▼
▲[[1954]]-cü ildə Azərbaycan Dövlət Universitetini bitirən Xəlil Rza əmək fəaliyyətinə "[[Azərbaycan qadını]]" jurnalı redaksiyasında başlamışdır. O burada ədəbi işçi vəzifəsində çaışdığı iki ildə (1955-1957) dövri mətbuatda çap etdirdiyi məqalə və şerlərlə ədəbi ictimaiyyətin diqqətini cəlb etmişdir. 1954-cü ildə Xəlil Rza SSRİ Yazıçılar ittifaqının üzvü seçilir. Onun ilk şerlər toplusu – "Bahar gəlir" ([[1957]]) kitabı da nəşr olunur. 1957-ci ilin avqust ayında [[Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı]] Xəlil Rzanı [[Moskva]]ya, M.Qorki adına Dünya Ədəbiyyat İnstitutu nəzdində olan ikiillik Ali Ədəbiyyat kurslarına göndərməsi də gənc şairin gələcəyinə inamla bağlı idi. Xəlil Rza Institutda [[rus]] ədəbiyyatının görkəmli sənətkarı Pavel Antokolskinin rəhbərlik etdiyi bölmədə poeziyanın nəzəri əsaslarını öyrənməklə yanaşı, dünya xalqlarının mədəni irsi ilə yaxından tanış olmuşdur. [[Moskva]]da təhsil illərində görkəmli rus şairi Samuil Marşakın evində və Yasnaya Polyanada dahi [[Lev Tolstoy]]un xatirə muzeyində olması, [[Leninqrad]]a [[Ermitaj]] xəzinəsinə kollektiv səfəri, [[Nazim Hikmət]] və [[Mixail Şoloxov]]la görüşləri gənc şairin xatirəsində dərin izlər buraxmışdır.
[[1959]]-cu ildə Xəlil Rza [[Bakı]]ya qayıtdıqdan sonra [[Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutu]]nun aspiranturasında təhsilini davam etdirmişdir. O, [[1963]]-cü ildə "Müharibədən sonrakı Azərbaycan sovet ədəbiyyatında poema janrı ([[1945]]-[[1950]])" mövzusunda yazdığı dissertasiyanı uğurla müdafiə etmiş, fılologiya elmləri namizədi elmi dərəcısinə layiq görülmüşdür. Onu instituta müəllim kimi saxlamışlar. Tələbə auditoriyasına müəllim kimi daxil olduğu gündən Xəlil Rza dərs proqramı çərçivəsi ilə məhdudlaşmamış, vətənpərvərlik ruhlu mühazirələrində qədim milli bəşəri dəyərlərimizdən və doğma dilimizdən ürək yanğısı ilə söhbət açmışdır.
| |||