Bağırsaqboşluqlular: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
'''Bağırsaqboşluqlular''' ({{dil-la|Coelenterata, Radiata}}) — Onurğasız heyvanların çoxhüceyrəli qrupudur.
 
{{Takson
| aləmi = Heyvanlar
Sətir 27 ⟶ 25:
}}
 
'''Bağırsaqboşluqlular''' ({{dil-la|Coelenterata, Radiata}}) — Onurğasız heyvanların çoxhüceyrəli qrupudur.
== Ümumi xarakteristika ==
 
== Ümumi xarakteristika ==
Bağırsaqboşluqlular yalnız su və əksər hallarda dəniz həyat tərzi keçirirlər. Onların bəziləri sərbəst üzən, sayca çox olan bəzi formaları isə oturaq və dibə yapışan heyvanlardır.Onların oturaq formaları [[polip]], sərbəst üzənləri isə [[meduza]]lardır. Bu tipə 9000-ə qədər növ daxildir. Tipin seciyyevi elameti ise bagirsaq boslugunda ve bedeninde dalayici hüceyrelerin olmasidir
<ref>http://melumat.xazar.com/idx/164/1150/article/199OXH220CEYR399L304-HEYVANLAR.html</ref>
 
== Xarici quruluşu ==
 
Bağırsaqboşluqların quruluşu radial şüalı simmetriya ilə xarakterizə olunur. Bədəndə boylama istiqamətində bir əsas ox müəyyən edilir ki, onun da ətrafında radial qayda da müxtəlif orqanlar yerləşmişdir. Radial simmetriyanın sırası təkrarlanan orqanların sayından asılıdır. Oturaq həyat tərzi keçirirlər. Oturaq heyvanlarda bir qütb adətən yapışmağa xidmət edir.
Bədən quruluşu iki qatdan ibarətdir. İki rüşeym lövhəsi-[[ektoderma]] və [[endoderma]] formalaşır. Ektoderma və endoderma mezoqley qatı ilə ayrılmışdır. Bağırsaqboşluqların bədəni ən sadə halda bir tərəfi açıq kisəyə bənzəyir. Ektodemada olan [[dalayıcı hüceyrələr]] yalnız bu tipə aid canlılara aiddir.
 
== Daxili quruluşu ==
 
''Həzm sistemi'' - entoderma ilə döşənmiş kisənin boşluğunda qidanın həzm prosesi gedir, dəlik isə ağız rolunu oynayır. Ağız, adətən qidanı tutmağa xidmət edən bir və ya bir neçə qolcuqla əhatə olunmuşdur. Həzm olunmamış qida qalıqları bədəndən ağız dəliyi vasıtəsilə kənar edilir. Qolcuqlar arasında yerləşən tək dəlik həm ağız, həm də anus dəliyi rolunu onayır.
''Tənəffüs'' - bütün bədən səthi ilə gedir.
Sətir 45 ⟶ 42:
 
== Azərbaycanda yayılması ==
 
Xəzər dənizində 5 növü yaşayır: ''Cordylophora caspia'' Sahil zonasında 85 m qədər dərinlikdə yaşayır. ''Bougainvillia meqas'' növünün koloniyası şaxələdir və bir necə polopdən ibarətdir. Moerisia pallasi-nin iki cür koloniyası vardır,onların biri substratda , o birisi isə planktonda yaşayır. ''Moersia maeotica'' polipləri dənizin dibində oturaq həyat keçirirlər. Onlar həm koloniya və həm də sərbəst yaşayırlar. ''Blackfordia virginisa'' həm polip, həm də meduzoid formasına malikdir. Xəzərə [[1962]]-ci ildə gəlmişdir.
 
== Təsnifatı ==
 
Bağırsaqboşluqlar tipinə 3 sinif aiddir.
* [[Hidrozoalar]] (''Hydrozoa'')
* [[Sifoid meduzaları]] (''Scyphozoa'')
 
* [[Mərcan polipləri]]''[[Anthozoa]]''
 
 
Bağırsaqboşluqluların 2 qatı var.
Sətir 66 ⟶ 59:
 
== Xarici keçidlər ==
*[https://www.youtube.com/watch?v=GvFigffFT40 Bağırsaqboşluqlu]
 
== Həmçinin bax ==
*[[Sifoidlər]]
 
== İstinadlar ==