Çaldıran döyüşü: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə Təkmilləşdirilmiş mobil redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə Təkmilləşdirilmiş mobil redaktə
Sətir 45:
Şah İsmayıldan alınan məktub və xan kəllə dərisindən sonra Sultan Bəyazid ona bir məktub göndərdi. Həmin məktubun Şahqulu baba üsyanından sonra Şah İsmayıla göndərilməsi haqqında da fikirlər mövcuddur. Lakin ümumi məzmun məktubun məhz Şeybək xanın saman doldurulmuş kəlləsinin alınmasından sonra yazıldığını deməyə əsas verir.<ref name="Suleymanov364"/>
 
[[Xorasan]] və [[Türküstan]] yürüşlərini uğurla başa çatdırıb [[Təbriz]]ə döndükdən bir müddət sonra Şah İsmayıl Diyarbəkir hakimi [[Məhəmməd xan Ustaclı]]dan yeni bir məktub aldı. Bu məktubda Məhəmməd xan Osmanlı sultanı Sultan Bəyazidin oğlu Sultan Səlimin Səfəvi səltənətini qərb sərhədləri boyunca yaratdığı narahatlıqlardan xəbər verilirdi. Məhəmməd xanın yazdığına görə, [[I Səlim|Sultan Səlim]] böyük sayda qoşun toplayaraq Mustafa paşa ilə birlikdə Qara-həmid qalası üzərinə hücum etmişdi. Həmin vaxt [[Məhəmməd xan Ustaclı]] xəstə olduğu üçün onun qardaşı Qaraxan 10 min nəfərlik qoşun dəstəsi ilə Osmanlı qoşunlarının qarşısına çıxmış və bu qoşunlara təsiredici zərbə vurmuşdu. Mənbələrin məlumatına görə, sultan qoşunları niyyətlərinə nail ola bilməyərək geri qayıtmaq məcburiyyətində qalmışdırlar. Şah İsmayıl bu xəbərdən son dərəcə qəzəbləndi və Məhəmməd xanla göndərdiyi məktubunda ondan tələb etdi ki, Sultan Səlimin yenidən Səfəvi sərhədlərinə hücum edəcəyi təqdirdə dərhal ona xəbər göndərsin. M. Süleymanov yazır ki, "''Şah İsmayıl bəyan etdi ki, şəxsən özü gələrək Osmanlı sultanı Bəyazidin oğlunub qarşısını kəsəcək və onun başının dərisini soyub çıxaracaqdır.''"<ref>{{harvnb|Mehman Süleymanov|2018|p=364-365-366}}</ref> Bununla belə, Şah İsmayıl Osmanlı sultanına məktub yazmağı da məqsədəuyğun saymışdı. Həmin məktub və qiymətli hədiyyələr Süleyman Yasavula verildi. O, elçi kimi Sultan sarayına yollandı və məktubla hədiyyələri Osmanlı Sultanına çatdırdı. Hədiyyələrə Əbülxeyir xandan götürülmüş qənimətin bir hissəsi, [[Çingiz xan]] ələminin bir parçası, Əbülxeyir xanın qana bulanmış taxtının qərqərəsi daxil idi.<ref>{{harvnb|Aləmara-yi Səfəvi|1350|p=455}}</ref>
 
Farsdilli mənbələrdə yazılır ki, "''Səfəvi elçisinin qəbulu mərasimində Sultan Səlim də iştirak edirdi və Şah İsmayılın məktubunun məzmunu onu hövsələdən çıxardı. Ona görə də, elə həmin qəbulda atası Sultan Bəyazidə qarşı sərt ifadələr işlətdi və dedi: "Ey, biqeyrət! Siz Rum məmləkətinin padşahı və hökmdarısınız. Nə üçün Şeyxoğlundan bu dərəcədə vahimələnirsiniz?" Sonra da üzünü Şah İsmayılın elçisi Süleyman Yasavula tutub dedi: Get və öz ağana de ki, belə işlərə əl atmağı yaxşı hesab etmirəm və yaxşı deyil də. Elə işlər görmə ki, Allaha xoş gəlməsin, bizi qara torpaqla alt-üst elədin. Mən qeysər oğlu Sultan Səlim deyiləm, əgər sənin başına oyun açmasam və səni aləm padşahları arasında xəcil və xəcalətli etməsəm!''"
 
Bu mənbələrdəki məlumata görə, məhz bu qəbuldan sonra Sultan Səlim hakimiyyəti ələ keçirmək üçün müəyyən işlər görməyə başladı və Osmanlı hakimiyyətinə yiyələndi.
 
== İstinadlar ==