Ateizm: Redaktələr arasındakı fərq

Cefri Bleini yazır ki, [[reformasiya]] ateistlərə Katolik Kilsəsinin nüfuzuna hücm etməyə imkan yaratdı, bu da öz növbəsində "digər düşüncə təriqətlərini səssiz bir şəkildə yeni Protestant kilsələrinin nüfuzuna hücum etməyə ruhlandırdı."<ref>Geoffrey Blainey; A Short History of Christianity; Viking; 2011; p. 388</ref> [[Fransa]], [[Prussiya]] və [[İngiltərə]]<nowiki/>də [[deizm]] nüfuz qazandı. Bleiniyə görə, [[Benedikt Spinoza|Barux Spinoza]] "ehtimal ki, müasir dövrdə xristian torpaqlarında özünü elan edən tanınmış ilk yarı-ateist idi." Spinoza təbiətin qanunlarının kainatın işləyişini izah etdiyinə inanırdı. O, 1661-ci ildə ''"Tanrı haqqında qısa traktat"'' adlı əsərini nəşr etdirmişdi.<ref>Geoffrey Blainey; A Short History of Christianity; Viking; 2011; p. 343</ref>

 

 

İlk məlum açıq ateist, Almaniyanın din tənqidçisi Mattias Knutzen idi; o, bunu 1674-cü ildə yazdığı üç əsərində dilə gətirmişdi.<ref>Winfried Schröder, in: Matthias Knutzen: Schriften und Materialien (2010), p. 8. See also Rececca Moore, ''The Heritage of Western Humanism, Scepticism and Freethought'' (2011), calling Knutzen "the first open advocate of a modern atheist perspective" [http://reason.sdsu.edu/germany.html online here] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120330182416/http://reason.sdsu.edu/germany.html |date=30 March 2012 }}</ref> Onu digər iki açıq ateist yazıçı, Polşalı keçmiş Yezuit filosofu Kazimierz Liçzenski və 1720-ci illərdə Fransız keşişi Jan Melie izlədi.<ref>{{cite web |url=http://nova.wpunj.edu/newpolitics/issue40/Onfray40.htm |title=Michel Onfray on Jean Meslier |publisher=William Paterson University |accessdate=2011-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120112154508/http://nova.wpunj.edu/newpolitics/issue40/Onfray40.htm |archive-date=12 January 2012 |url-status=dead }}</ref> 18-ci əsrdə [[Pol Anri Holbax]], [[Jak Andre Nejon]] kimi ateist mütəfəkkirlər və digər fransız materialistləri ortaya çıxdı.<ref name="Holbach-SoN">{{cite book |last=d'Holbach |first=P.H.T. |authorlink=Baron d'Holbach |title=The System of Nature |url=https://www.fulltextarchive.com/page/The-System-of-Nature-Vol-21/ |accessdate=2011-04-07 |year=1770 |volume=2 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190617162007/https://www.fulltextarchive.com/page/The-System-of-Nature-Vol-21/ |archive-date=17 June 2019 |url-status=live }}</ref> Bunlardan fərqli olaraq, [[Con Lokk]] tolerantlıq tərəfdarı olsa da, tanrının varlığının inkar edilməsinin ictimai nizamı pozacağına və xaosa səbəb olacağına inanaraq hakimiyyəti ateizmə qarşı tolerantlıq göstərməməyə çağırırdı.<ref>[[Jeremy Waldron]] (2002). ''God, Locke, and Equality: Christian Foundations in Locke's Political Thought''; Cambridge, p. 217</ref>

 

Filosof [[Devid Yum]] empirizmə əsaslandırılmış skeptik [[epistemologiya]]<nowiki/>nı inkişaf etdirdi. [[İmmanuel Kant]]<nowiki/>ın fəlsəfəsi metafizik biliyin mümkünlüyünü ciddi şəkildə şübhə altına aldı. Hər iki filosof teologiyanın metafizik əsaslarını sarsıtdı və [[Tanrının varlığı məsələsi|tanrının varlığı üçün klassik dəlillər]]<nowiki/>i tənqid etdi.

Bleini qeyd edir ki, [[Volter]] inqilab dövründə ateistik düşüncəyə güclü töhfə vermiş hesab olunsa da, Volter "tanrı olmasaydı, onu yaratmaq lazım gələrdi", deyərək hesab edirdi ki, tanrı qorxusu gözlənilən "qarmaşa"nın qarşısını alır.<ref>Geoffrey Blainey; A Short History of Christianity; Viking; 2011; pp.&nbsp;390–391</ref>