Biologiya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 95:
Birdən çox spesifikasiya hadisələri, növlər arasındaki əlaqələrin ağac quruluşlu sistemini yaradır. Sistematikanın rolu bu əlaqələri, yəni, növlər və növ qrupları arasındakı fərqləri və oxşarlıqları öyrənməkdir. Bununla birlikdə, [[Bioloji təsnifat|sistematika]] təkamül düşüncəsinin yayılmasından çox əvvəl fəal tədqiqat sahəsi idi.
 
Ənənəvi olaraq, canlılar beş aləmə bölünür: [[Monera]]; [[İbtidailər|Protista]]; [[Göbələklər]]; [[Bitkilər|Plantae]]; [[Heyvanlar|Animalia]]. Ancaq indi bir çox alim bu beş aləm sistemini köhnəlmiş hesab edir. Müasir alternativ təsnifat sistemləri [[üç domen sistemi]]<nowiki/>ndən başlanır: [[BakteriyalarArxeyalar|Arxeya]] (ilkinəslən olaraqArchaebacteria) Bakteriyalar (əslən Eubakteriyalar) və [[Nüvəlilər|Eukaryota]] ([[İbtidailər|protistlər]], [[göbələklər]], [[bitkilər]] və [[heyvanlar]]). Bu domenlər hüceyrələrin nüvələri olub olmadığını, həmçinin [[Ribosom|ribosomlar]] kimi əsas biomalekulların kimyəvi tərkibindəki fərqləri əks etdirir. Bundan əlavə, hər bir aləm ayrı növ təsnif olunana qədər rekursiv şəkildə parçalanır: domen; aləm; tip; sinif; dəstə; fəsilə; cins; növ.
 
Bu kateqoriyadan başqa, metabolik fəaliyyət baxımından "həyatın kənarında" olan məcburi hüceyrədaxili parazitlər var ki, bir çox alim bu cür quruluşları həyatı müəyyən edən ən azı bir və ya daha çox əsas funksiya və ya xüsusiyyətlərin olmaması səbəbindən canlı olaraq təsnif etmir. Onlar [[viruslar]], [[Viroid|viroidlər]] və [[prionlar]] kimi təsnif edilir.Bir orqanizmin elmi adı onun cinsindən və növündən törədilir. Məsələn, insanlar [[İnsan|''Homo sapiens'']] kimi təsnif edilir. ''Homo'' cins, ''sapiens'' növdür. Bir orqanizmin elmi adını yazarkən cinsin ilk hərfini böyük hərflə, növün isə kiçik hərflərə yazılması düzgündür. Əlavə olaraq, bütün termin kursiv və ya altdan xətt çəkilmiş şəkildə yazıla bilər.
 
Dominant təsnifat sistemi Linnaean taksonomiyası adlanır. Buraya sıralar və binomial nomenklatura daxildir. Orqanizmlərin necə adlandırılması, yosunlar, göbələklər və bitkilər üçün Beynəlxalq Nomenklatura Kodeksi(ICN) , Beynəlxalq Zooloji Nomenklatura Kodeksi (ICZN) və Beynəlxalq Bakteriya Nomenklaturası Kodeksi (ICNB) kimi beynəlxalq razılaşmalarla tənzimlənir.
 
<br />
 
== İstinadlar ==