Biologiya: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 118:
{{əsas|Ekologiya|Etologiya|Davranış|Biocoğrafiya}}
[[Ekologiya]] [[Orqanizm|canlı orqanizmlər]]<nowiki/>in paylanmasının və çoxluğunun, onların ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqəsinin öyrənilməsidir. Bir orqanizm digər orqanizmləri və biotik komponentləri, eləcə də [[iqlim]] və ekologiya kimi lokal abiotik amilləri (canlı olmayan) əhatə edən mühiti bölüşür. Bioloji sistemlərin öyrənilməsinin çətin olmasının səbəbi, digər orqanizmlərlə və ətraf mühitlə çoxlu qarşılıqlı əlaqənin, hətta kiçik miqyasda da olmasının mümkünlüyüdür. Lokal şəkər qradientinə cavab verən mikroskopik bir [[Baktriya|bakteriya]], [[Afrika]] [[Savannalar|savanna]]<nowiki/>sında yemək axtaran bir aslan qədər ətraf mühitinə cavab verir. Hər hansı bir növ üçün davranışlar kooperativ, rəqabətcil, parazitar və ya simbiotik ola bilər. İki və ya daha çox növ ekosistemdə qarşılıqlı təsirdə olduqda vəziyyət daha mürəkkəbləşir.
Ekoloji sistemlər individual orqanizmlərin ekologiyasından başlayaraq, [[populyasiya]]<nowiki/>lara, [[Ekosistem|ekosistemlər]]<nowiki/>ə və nəhayət [[biosfer]]<nowiki/>ə qədər müxtəlif səviyyələrdə öyrənilir. [[Populyasiya biologiyası]] termini qarşılıqlı olaraq [[populyasiya ekologiyası]] ilə əvəz olunur baxmayaraq, populyasiya biologiyası [[Xəstəlik|xəstəliklər]], [[viruslar]] və [[Mikroorqanizmlər|mikroblar]] üçün istifadə olunur, populyasiya ekologiyası termini isə daha çox bitki və heyvanların öyrənilməsinə tətbiq olunur. Ekologiyanın bir çox alt sahəyə bölünür.
[[Etologiya]] heyvan davranışlarını öyrənir (xüsusən də [[primatlar]] və [[Köpəkkimilər|kanidlər]] kimi sosial heyvanların) və bəzən [[zoologiya]]<nowiki/>nın bir qolu hesab olunur. Etoloqlar davranışın [[təkamül]]<nowiki/>ü və [[təbii seçmə]] nəzəriyyəsi baxımından davranış anlayışı ilə xüsusilə maraqlandılar. Bir mənada ilk müasir etoloq [[Çarlz Darvin]] idi, o, yazdığı ''İnsanda və heyvanlarda duyğuların ifadəsi'' kitabı ilə bir çox etoloqun bu sahəyə gəlməsinə tədir göstərdi.
== İstinadlar ==
| |||