'''Gəncə müqaviləsi''' — [[1735]]-ci il martın 21-də [[Rusiya]] ilə [[Səfəvilər|Səfəvi dövlətinin]] nümayəndələri arasında sonralar Gəncə müqaviləsi adını almışimzalanmış müqavilə imzalandı. Bu müqavilənin şərtlərinə əsasən rus qoşunları Xəzərsahili[[Xəzər dənizi|Xəzər]]<nowiki/>sahili vilayətləri tamamilə tərk edir, burada əvvəlki inzibati idarə üsulu bərpa olunurdu. Gəncə müqaviləsi rus tacirlərinin Səfəvi dövləti ərazisində sərbəst və gömrüksüz ticarət imtiyazlarını bir daha təsdiq etdi.<ref>http://e-derslik.edu.az/books/89/units/unit-2/page67.xhtml</ref>
== Müqavilənin tarixi və şərtləri==
Müqavilə [[10 mart]] [[1735]]-ci ildə Səfəvilər tərəfdən [[Nadir şahxan Əfşar]], [[Çar Rusiyası]] tərəfdən isə [[knyaz Qolitsın]] tərəfindən imzalanmışdı. Müqavilənin imzalandığı ildə Nadir şahxan [[Gəncə qalasınıqalası]]<nowiki/>nı mühasirəyə almışdı və [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] qüvvələri ilə döyüşlər gedirdi. Razılığa da elə Gəncə yaxınlığında Nadir şahınxanın düşərgəsində gəlinmişdi. Lakin [[1747]]-ci ildə Nadir şahınxanın ölümündən sonra [[Rəşt müqaviləsi]] və Gəncə müqaviləsi ləğv olundu.<ref>{{cite book |author= Yaqub M. Mahmudov, Kərim K. Şükürov |title=Vətən tarixi (Dörd cilddə, I cild) |url=http://elibrary.bsu.az/books_aysel/N_389.pdf |location=Bakı |publisher= |page=123 |date= 2009|isbn= 978-9952-8133-0-2}}</ref>
Müqavilənin şərtlərinə görə Nadir şahxan Rusiyanın düşmənlərini öz düşməni hesab edir və qaytarılan torpaqları bir də heç vaxt Osmanlılara verməməyi öz üzərinə götürürdü. Rusiya isə 19-21 mart 1735-də bütün Xəzəryanı vilayətlərdən (Kürün[[Kür]]<nowiki/>ün axarından Dərbəndədək[[Dərbənd]]<nowiki/>ədək) biryolluqbirdəfəlik çıxmağa razı oldu. Bu andlaşmaya görə, Rusiya Bakını[[Bakı]]<nowiki/>nı 15 günə, Dərbəndi 2 aya boşaltmalıydı, Nadirsə öhdəsinə götürdü ki, Rusiyanın daimi müttəfiqi olacaq, Bakı və Dərbəndi heç kəsə verməyəcək. [[Solaq qalası]] Rusiya və Səfəvi dövlətləri arasında sərhəd oldu. Dövlətlər bir-birindən xəbərsiz Osmanlıyla müqavilə bağlamamağa da razılaşdılar. Lakin Nadir şahxan [[1746]]-da Osmanlılarla müqavilə bağlayarkən rusların rəyini nəzərə almamışdı.<ref>{{cite book |last= Ədalət Tahirzadə|first= |date=2005 |title=Nadir şah Əfşar (Tərcümeyi-hal oçerki) |url= http://elibrary.bsu.az/books_aysel/N_389.pdf|location=Bakı |publisher= “Çıraq” |page=10 |isbn= |author-link=}}</ref>
