07:05, 3 aprel 2020 tarixindəki versiya redaktə Sura Shukurlu (müzakirə \| töhfələr) İnzibatçılar 26.561 redaktə k 2.187.24.67 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Wikipediya M tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. Teq: Geri qaytarma ← Əvvəlki redaktə		07:06, 3 aprel 2020 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Sura Shukurlu (müzakirə \| töhfələr) İnzibatçılar 26.561 redaktə Redaktənin izahı yoxdur Sonrakı redaktə →
Sətir 3: Eramızın ilk əsrlərində köçəri alan tayfaları Azovyanı və Ön Qafqazın çöl bozqır rayonlarında məskunlaşmışdılar. I - II əsrlərdə alan tayfaları Cənubi Qafqaz ölkələrinə - Qafqaz Albaniyasına, İberiyaya, habelə Atropatenaya, Kiçik Asiyaya və Roma imperiyasının bir sıra əyalətlərinə tez-tez talançı basqınlar edirdilər. IV əsrin ikinci yarısında tayfalar hunlar tərəfindən darmadağın olundular və qismən hun tayfa ittifaqına daxil edildilər. Bundan sonra alanların xeyli hissəsi onlarla birlikdə Avropaya hərəkət edərək [[Qalliya]]dan, İspaniyadan keçib Şimali Afrikada vandallara qarışdı. Alanların digər hissəsi isə hunların təzyiqi ilə Şimali Qafqaz dağlarına köçdü. IV əsrdən alan tayfaları burada oturaq həyata keçməyə başladılar. Şimali Qafqaz alanları bir neçə tayfa ittifaqına bölündülər ki, bunların da ən iriləri Şərqi və Qərbi ittifaqlar idilər. Şərqi ittifaq xəzərlərlə və İranla bağlı idi, Qərbi ittifaq isə Bizansla. VI əsrdən etibarən qərbi alanlar arasında xristianlıq yayılmağa başladı. VI əsrdə alan tayfa ittifaqı birlikləri avarlar tərəfindən dağıdıldılar. VII əsrdən X əsrədək Alaniya Xəzər xaqanlığının tərkibinə daxil olmuşdur. X - XII əsrlərdə alanların başda hökmdarları "baqatar"ları olan dövlətləri formalaşır. Bu dövrdə yunan əlifbası əsasında alanların yazısı meydana gəlir. Alanlar "Nart" qəhrəmanlıq eposunu yaratmışlar. Alan mədəniyyəti Ön Qafqaza 1222-ci il monqol-tatar basqınınadək mövcud olmuşdur. XIV əsrdən alanlar arasında islam dini yayılmağa başlamışdır. Müasir osetinlər alanların nəslindəndirlər. İrandilli və yaxud türkdilli olmaları mübahisəlidir. Bəzi tarixçilərə görə alanlar [[Türk dilləri\|Türk]] dillərdə danışan, [[Saklar\|Sak ~~Türkleri~~Türkləri]] ([[Skiflər\|Skif ~~Türkleri~~Türkləri]]) ve [[Sarmatlar\|Sarmat ~~Türklerinin~~Türklərinin]] nəslindən gələn qədim köçəri [[Türk xalqları\|Türk xalqı]]dır.<ref>Ian Almond, [http://books.google.de/books?id=4HGPuAAACAAJ Two faiths, one banner: when Muslims marched with Christians across Europe's battlegrounds], [[Harvard University Press]], 2011, s.108</ref><ref>Klaus Röhrborn, Wolfgang Veenker: [http://books.google.de/books?id=-FdiAAAAMAAJ Runen, Tamgas und Graffiti aus Asien und Osteuropa], In Kommission bei O. Harrassowitz, 1985, s. 5</ref><ref name="Who are Alans">Zakiev M. Z., [http://s155239215.onlinehome.us/turkic/24Alans/WhoAreAlansEn.htm Who are Alans?], Kazan, 1995</ref> M. Ö dövrlərdə bu günki Qazaxıstan torpaqlarında yaşayırdılar. Miladi dövrün başlanğıc illərində isə bölmələr böyük bir hissəsi Volga çayını keçərək Don çayı civarlarına, Krım və Şimali Qafqaz torpaqlarına gələrək bu bölgələrdə uzun illər hakimiyyət qurmuşlar.<ref>Biblioteka İnostrannıh Pisateley o Rossii, t.1, SPb, 1836</ref> == Alan dili ==

Alanlar: Redaktələr arasındakı fərq