Biologiya: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 137:
[[Ekologiya]] [[Orqanizm|canlı orqanizmlər]]<nowiki/>in paylanmasının və çoxluğunun, onların ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqəsinin öyrənilməsidir.<ref>{{cite book|author1=Begon, M|author2=Townsend, CR|author3=Harper, JL|title=Ecology: From individuals to ecosystems|edition=4th|year=2006|publisher=Blackwell|isbn=978-1-4051-1117-1}}</ref> Bir orqanizm digər orqanizmləri və biotik komponentləri, eləcə də [[iqlim]] və ekologiya kimi lokal abiotik amilləri (canlı olmayan) əhatə edən mühiti bölüşür.<ref name="habitats_of_the_world2">{{cite book|title=Habitats of the world|year=2004|url=https://books.google.com/?id=U-_mlcy8rGgC&pg=PA238|publisher=Marshall Cavendish|location=New York|isbn=978-0-7614-7523-1|page=238}}</ref> Bioloji sistemlərin öyrənilməsinin çətin olmasının səbəbi, digər orqanizmlərlə və ətraf mühitlə çoxlu qarşılıqlı əlaqənin, hətta kiçik miqyasda da olmasının mümkünlüyüdür. Lokal şəkər qradientinə cavab verən mikroskopik bir [[Baktriya|bakteriya]], [[Afrika]] [[Savannalar|savanna]]<nowiki/>sında yemək axtaran bir aslan qədər ətraf mühitinə cavab verir. Hər hansı bir növ üçün davranışlar kooperativ, rəqabətcil, [[Parazitizm|parazitar]] və ya [[Simbioz|simbiotik]] ola bilər. İki və ya daha çox növ ekosistemdə qarşılıqlı təsirdə olduqda vəziyyət daha mürəkkəbləşir.
Ekoloji sistemlər individual orqanizmlərin ekologiyasından başlayaraq, [[populyasiya]]<nowiki/>lara, [[Ekosistem|ekosistemlər]]<nowiki/>ə və nəhayət [[biosfer]]<nowiki/>ə qədər müxtəlif səviyyələrdə öyrənilir. [[Populyasiya biologiyası]] termini qarşılıqlı olaraq [[populyasiya ekologiyası]] ilə əvəz olunur baxmayaraq, populyasiya biologiyası [[Xəstəlik|xəstəliklər]], [[viruslar]] və [[Mikroorqanizmlər|mikroblar]] üçün istifadə olunur, populyasiya ekologiyası termini isə daha çox bitki və heyvanların öyrənilməsinə tətbiq olunur.
[[Etologiya]] heyvan davranışlarını öyrənir (xüsusən də [[primatlar]] və [[Köpəkkimilər|kanidlər]] kimi sosial heyvanların) və bəzən [[zoologiya]]<nowiki/>nın bir qolu hesab olunur. Etoloqlar davranışın [[təkamül]]<nowiki/>ü və [[təbii seçmə]] nəzəriyyəsi baxımından davranış anlayışı ilə xüsusilə maraqlanırlar. Bir mənada ilk müasir etoloq [[Çarlz Darvin]] idi, o, yazdığı ''İnsanda və heyvanlarda duyğuların ifadəsi'' kitabı ilə bir çox etoloqun bu sahəyə gəlməsinə tədir göstərdi.<ref name="black">{{cite journal|author=Black, J|title=Darwin in the world of emotions|journal=Journal of the Royal Society of Medicine|volume=95|issue=6|pages=311–13|date=June 2002|pmid=12042386|pmc=1279921|doi=10.1258/jrsm.95.6.311}}</ref>
[[Biocoğrafiya]] [[Tektonik plitələr|plitə tektonikası]], [[Iqlim dəyişikliyi|iqlim dəyişikliyi]], [[Bioloji yayılma|yayılma]] və [[Heyvanların miqrasiyası|miqrasiya]] və [[kladistika]] kimi mövzulara fokuslanaraq orqanizmlərin [[Yer]]<nowiki/>də yayılma və paylanması qanunauyğunluqlarını öyrənir.
== Biologiyada həll olunmamış əsas problemlər ==
{{əsas|Biologiyada həll olunmamış problemlərin siyahısı}}
| |||