Qarabağ: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Yazı xətaları hərf catismamazligi
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
k 222vaz instagram tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Verman1 tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Teq: Geri qaytarma
Sətir 3:
 
[[1747]]-ci ildə [[Nadir şah Əfşar]]ın ölümündən sonra [[Cavanşirlər sülaləsi|Cavanşir sülaləsi]]<nowiki/>ndən olan [[Pənahəli xan]] [[Qarabağ xanlığı]]nın əsasını qoymuşdu. Qarabağ xanlığı [[Kiçik Qafqaz]] dağlarının cənub-şərqində yerləşirdi. Xanlığın sərhədləri [[Araz çayı]]<nowiki/>ndan [[Göyçə gölü]]<nowiki/>nədək, [[Tərtərçay|Tərtər çayı]]<nowiki/>ndan bütün düzənlik və [[Dağlıq Qarabağ]]ı, [[Zəngəzur]]u, [[Bərgüşad mahalı|Bərgüşad]]ı əhatə etməklə [[Mehri]], [[Tatev]] və [[Sisian]]<nowiki/>a qədər uzanırdı. Xanlıq [[Şəki xanlığı|Şəki]], [[Gəncə xanlığı|Gəncə]], [[İrəvan xanlığı|İrəvan]], [[Naxçıvan xanlığı|Naxçıvan]], [[Qaradağ xanlığı|Qaradağ]], [[Cavad xanlığı|Cavad]] və [[Şirvan xanlığı|Şamaxı]] xanlıqları ilə həmsərhəd idi.<ref name="Başlıq">{{cite web |url=http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=62361 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180216103948/http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=62361%20 |archivedate=2018-02-06 |title=Qarabağ xanlığı |author=azerbaijan-news.az |date=17 Fevral 2015 |publisher=Camal Mustafayev |accessdate=2018-02-06 |language=az }}</ref>
[[Qarabağ bəylərbəyliyi]]<
 
[[Səfəvilər|Səfəvi]] dövründə [[Qarabağ bəylərbəyliyi]]<nowiki/>nin paytaxtı [[Gəncə|Gəncə şəhəri]] olduğu üçün sonralar isə [[Əfşarlar (xanədanlıq)|Əfşar imperiyası]] dövründə Qarabağ vilayəti [[Azərbaycan bəylərbəyliyi]]<nowiki/>nin paytaxtı [[Təbriz|Təbriz şəhəri]]<nowiki/>nə tabe olduğu üçün Qarabağ xanlığının yarandığı zaman burada sosial-iqtisadi mərkəz rolunu oynayan şəhər yox idi. Pənahəli xan bu məqsədlə [[1748]]-ci ildə [[Kəbirli mahalı]]<nowiki/>nda [[Bayat qalası]]<nowiki/>nın tikilməsini əmr etdi.<ref name="Başlıq2">{{cite web |url= http://www.azens.az/menu-azerbaydzan/item/578-zharabazhh-khanl-zhh-vae-banisi-paenahaeli-khan|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131222212652/http://www.azens.az/menu-azerbaydzan/item/578-zharabazhh-khanl-zhh-vae-banisi-paenahaeli-khan |archivedate=2018-02-06 |title=Qarabağ xanlığı və banisi Pənahəli xan |author=Azens.az |date=22 dekabr 2013 |publisher= |accessdate=2018-02-06 |language= az}}</ref> [[1751]]-ci ildə isə Pənahəli xan Ağdam yaxınlığında Şahbulaq yaylağında daha möhkəm qala, yəni [[Şahbulaq qalası]]<nowiki/>nı tikdirdi. Lakin bu qala da coğrafi cəhətdən əlverişli yerdə yerləşmədiyi üçün [[Şuşakənd]]<nowiki/>dən bir qədər aralı,hündür,sıldırım dağ üstündə qalanın, [[Şuşa qalası]]<nowiki/>nın inşasına başlandı və [[1756]]-[[1757]]-ci illərdə tikilib başa çatdırıldı. Qala Pənahabad, və ya Şuşa adlandırılırdı.<ref name="Başlıq2"/>
Ogru miri her yerde oz sozunu deyir
Aye inista sehifemi takip et [[qarabag]] ogru yolu dogru yolu
 
 
 
mərkəz rolunu oynayan şəhər yox idi. Pənahəli xan bu məqsədlə [[1748]]-ci ildə [[Kəbirli mahalı]]<nowiki/>nda [[Bayat qalası]]<nowiki/>nın tikilməsini əmr etdi.<ref name="Başlıq2">{{cite web |url= http://www.azens.az/menu-azerbaydzan/item/578-zharabazhh-khanl-zhh-vae-banisi-paenahaeli-khan|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131222212652/http://www.azens.az/menu-azerbaydzan/item/578-zharabazhh-khanl-zhh-vae-banisi-paenahaeli-khan |archivedate=2018-02-06 |title=Qarabağ xanlığı və banisi Pənahəli xan |author=Azens.az |date=22 dekabr 2013 |publisher= |accessdate=2018-02-06 |language= az}}</ref> [[1751]]-ci ildə isə Pənahəli xan Ağdam yaxınlığında Şahbulaq yaylağında daha möhkəm qala, yəni [[Şahbulaq qalası]]<nowiki/>nı tikdirdi. Lakin bu qala da coğrafi cəhətdən əlverişli yerdə yerləşmədiyi üçün [[Şuşakənd]]<nowiki/>dən bir qədər aralı,hündür,sıldırım dağ üstündə qalanın, [[Şuşa qalası]]<nowiki/>nın inşasına başlandı və [[1756]]-[[1757]]-ci illərdə tikilib başa çatdırıldı. Qala Pənahabad, və ya Şuşa adlandırılırdı.<ref name="Başlıq2"/>
 
[[1763]]-cü ildə Pənahəli xanın ölümündən sonra hakimiyyətə [[İbrahimxəlil xan]] gəldi. [[Xəmsə məliklikləri|Məlikliklər]]ə qarşı uğurlu müharibələr aparıldı. Ədəbiyyat və elm sahəsində Pənahəli xan dövrünə nisbətən daha çox irəliləyiş oldu.<ref name="Ədəbiyyat">Əmrаhоv Mаis, Çingizоğlu Ənvər, Həsənоv Hаbil.s.172.</ref> İbrahimxəlil xanın dövründə Şuşada [[Yuxarı Gövhər ağa məscidi|Gövhərağa məscidi]] inşa olundu. Lakin İbrahimxəlil xanın hakimiyyətinin sonlarında xüsusən də [[Ağa Məhəmməd şah Qacar|Ağaməhəmməd şah Qacar]]ın yürüşlərindən və [[Rusiya-İran müharibəsi (1804-1813)|Rusiya-Qacar müharibələri]]<nowiki/>ndən sonra xanlıq zəifləməyə başladı. Ağaməhəmməd şah Qarabağa [[1795]] və [[1797]]-ci illərdə 2 yürüş etdi. İkinci yürüşdə [[Şuşa qalası]]<nowiki/>nı ələ keçirməyə nail oldu. Lakin onun Şuşada qətlə yetirilməsindən sonra İbrahimxəlil xan hakimiyyətini yenidən bərpa edə bildi.<ref name="Başlıq"/>