Vikipediya

İrəvan xanlığı: Redaktələr arasındakı fərq

Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
k clean up using AWB
xanlıqla əlaqəsi olmayan materiallar çıxarıldı
Sətir 31:
 
'''İrəvan xanlığı''' ({{dil-az2|ایروان خانلیغی}}; {{dil-fa|خانات ایروان&lrm;}}, {{comment|translit.|transliterasiya|transliterasiya}} ''Xānāt-e Iravān''; {{dil-hy|Երևանի խանություն}}, {{comment|translit.|transliterasiya|transliterasiya}} ''Yerevani khanut’yun'') — [[Azərbaycan xanlıqları]]ndan biri, [[Nadir şah Əfşar]]ın vəfatı və [[Əfşarlar dövləti]]nin süqutundan sonra [[Çuxursəəd bəylərbəyliyi]]nin əsasında yaranmış və 1747–1828-ci illərdə mövcud olmuş tarixi feodal dövlət. İrəvan xanlığının əsası XVIII əsrin ortalarında Mirmehdi xan tərəfindən qoyulub. Xanlıq [[Qarabağ xanlığı|Qarabağ]], [[Naxçıvan xanlığı|Naxçıvan]] və [[Maku xanlığı|Maku]] xanlıqları ilə, [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı imperiyası]], [[Kartli-Kaxeti çarlığı|Kartli-Kaxetiya çarlığı]], [[Borçalı sultanlığı|Borçalı]], [[Qazax sultanlığı|Qazax]] sultanlıqları ilə həmsərhəd olub. Mərkəzi [[İrəvan şəhəri]] idi.<ref name="Azertag">{{cite web|url=http://portal.azertag.az/az/node/1725#.WV_UyoTyjIU |title=İrəvan xanlığı. |author=azertag.az |date= |work=|pages = |accessdate= |language=az}}</ref>
 
[[Övliya Çələbi]]nin yazdığına görə [[Səfəvilər|Səfəvi]] hökmdarı [[Şah İsmayıl Xətai|Şah İsmayıl]] 1509–1510 illərdə qala salınması barədə öz vəziri Rəvanqulu xana göstəriş vermiş, o da öz növbəsində 7 ilə qalanı tikdirərək adını "Rəvan" qoymuşdur.<ref>{{cite web|url=http://www.virtualkarabakh.az/read.php?lang=1&menu=11&id=27#.WV_VzYTyjIU|title=İrəvan, tarixi məlumat. |author=virtualkarabakh.az |date= |work=|pages = |accessdate= |language=az}}</ref>
 
Digər versiyada isə İrəvan toponimi qədim türk dilində "kişi", "igid" mənasını verən "ir" türk etnonimi ilə "ölkə", "yer", "kənd", "şəhər" mənası daşıyan "avan" sözü əsasında əmələ gəlib "igidlər ölkəsi" mənasını ifadə edir. [[Ermənilər]] isə [[İrəvan]] (Yerevan) toponimini [[Nuh]] peyğəmbərin adı ilə bağlayaraq erməni mənşəli toponim olduğunu iddia edir və bu iddianı əsaslandırmırlar.<ref>{{cite web|url=https://azadliqblog.wordpress.com/2014/07/21/ir%C9%99van |title= İrəvan|author= azadliqblog.wordpress.com|date=21 iyul, 2014 |work=|pages = |accessdate= |language=az}}</ref>
 
İrəvan xanlığı [[Mir Mehdi xan|Mirmehdi xandan]] sonra [[Hüseynəli xan Ziyadoğlu-Qacar|Hüseynəli xan]]ın dövründə möhkəmləndi. Hüseynəli xanın oğlu [[Məhəmməd xan Qacar Ziyadlı|Məhəmməd xan Qacar]]<nowiki/>ın dövrü İrəvan xanlığında ən uzunmüddətli xan dövrü sayılır. Məhəmməd xan fasilələrlə İrəvan taxtında 21 il oturdu.{{Bax|#Məhəmməd xan (1784–1805)|1}}
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/İrəvan_xanlığı"