Dialoq: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
əlavələr, təkmilləşdirmə
Sətir 24:
==Ədəbiyyatda Dialoq==
1) əsərdə iki və ya daha artıq personajın söhbəti. Dramın əsasını təşkil edir, nəsrdə təhkiyənin başlıca formalarından biridir. Lirik və epik-lirik janrlarda, məs., balladada, (“Meşə hökmdarı”, İ.V.Göte, 1782) rast gəlinir;
 
2) ədəbi forma, fəlsəfi, əxlaqi, dini, siyasi, estetik və s. mövzularda mükalimə, yaxud mübahisə (əsasən, nəsrdə, nadir hallarda poeziyada). Fəlsəfi Dialoqun banisi Platondur. Roma ədəbiyyatında Dialoq formasına Siseron (“Tuskulum söhbətləri”), həmçinin Tasit (“Natiqlər haqqında dialoq”), Seneka və b.-nda rast gəlinir. Lukian öz Dialoqlarında (“Allahların söhbəti”, “Geteraların söhbəti”, “Ölülər səltənətində söhbətlər”) fəlsəfi disputla menipp satirasının əlamətlərini birləşdirmişdir. Orta əsrlərdə mənzum Dialoqlar canla bədənin, ağılla imanın “mübahisə”si geniş yayılmışdı. İntibah dövrü ədəbiyyatı Dialoqun inkişafı ilə səciyyələnir (Siseron üslubunda yazan F.Petrarka, L.Valla, Rotterdamlı Erazm və b.). Lukian üslubu P.Aretino, U. fon Hutten, sonralar B.Fontenel, F.Fenelonun yaradıcılığı ilə təmsil olunmuşdur. 17,18-ci əsrlərdə Dialoq formasından ədəbi-estetik polemikada istifadə edilmişdir (“Köhnəlik və yenilik arasında paralellər”, Ş.Perro). Dialoqun inkişafının zirvəsi maarifçilik və romantizm dövrləri ilə bağlıdır (Q.E.Lessinq, A.V. və F.Şlegel, J.Q.Herder və b.). 19,20-ci əsrlərdə Dialoq forması nadir hallarda, əsasən, esse tipli əsərlərdə istifadə olunmuşdur (A.Jid, P.Valeri, H. fon Hofmanstal və b.). Azərbaycan ədəbiyyatında M.Ə.Sabir, H.Cavid, C.Cabbarlı, S.Vurğun, Sabit Rəhman, İ.Əfəndiyev, Elçin və b. Dialoqun gözəl nümunələrini yaratmışlar.