Bayburt - [[İrəvan xanlığı]]nın Qarnibasar mahalında kənd adı olmuşdur. [[1728]]-ci ildən məlumdur. [[1949]]-cu ildə əhalisinin bir hissəsi [[Azərbaycan]]a qovulmuşdur. Gətirilmə addır. Bayburt [[Anadolu]]da, [[Ərzincan]] yaxınlığında qədim [[qala]] adıdır.<ref>Kirzioglu F. Dede Korkut Oguznameleri, I. Istanbul, 1962.</ref> [[V əsr]] erməni mənbəyində Baybert kimidir [Moisey Xorenasi, II, 37]. [[XI əsr]]ə aid mənbədə Baberddir. ''[[Kitabi-Dədə Qorqud]]'' eposunda və [[XIII əsr]]ə aid mənbədə [[Bayburd]] kimidir.<ref>Kirzioglu M.F. Milli dastanlarimizden. Dede Korkut oguznamelerinin tarih belacsi bakiminden decerleri. Turk tarihi kurumu basimeli. Ankara, 1987.</ref> [[Orta əsrlər]]də Bayburt [[Anadolu]]da həm [[şəhər]]-qalanın, həm də Əmirhacılı və [[Oğurbəyli|Oğulbəyli]] qollarından ibarət türkmənşəli tayfanın adı idi. [[XV əsr]]də [[Qızılbaş]] tayfalarından biri Bayburtlu adlanırdı.<ref>Qızılbaşlar tarixi. Bakı, 1995.</ref> [[XIX əsr]]də [[Qars]] əyalətinin Qars dairəsində və [[Tiflis quberniyası]]nın [[Borçalı qəzası]]nda Bayburt kəndləri vardı. [[Toponim]] türk dillərində bay-''böyük'', ''varlı'' və mənşəcə sami mənşəli akkad dilinə mənsub birtu - ''şah qarnizonunun yerləşdiyi qala'' (erməni dilindəki bert, berd ''qala'' sözü də birtu sözündəndir) sözlərindən ibarətdir.<ref>Ahmet Zeki Velidi Togan. Umumturk tarihine giriş. G.I. İstanbul, 1981.</ref>
==Tarixçə==
Yaşayış məntəqəsi Bizans hakimiyyəti altında Haldia Tema sərhədləri daxilində yerləşdi və Yustinianus I (527-565) dövründə qalası möhkəmləndirildi. Bizans-Ərəb mübarizəsindən sonra Pakraduni sülaləsinin ərazisinə qoşuldu.
