Yozef Pilsudski: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 249:
== Mirası ==
Pilsudskinin ölümündən sonra 13 may 1935-ci ildə onun sonuncu istəyi yerinə yetirildi. Polşa hökuməti tərəfindən Eduard Ridz-Smiql ölkənin Baş Naziri və Silahlı Qüvvələrin Baş Müfəttişi təyin olundu. 10 oktyabr 1936-cı ildə Eduard Ridz-Smiql artıq Polşa marşalı olmuşdu və ölkədə prezidentdən sonra ən güclü şəxs hesab olunurdu. Çoxları tərəfindən o, Polşada Pilsudskinin davamçısı olaraq görülsə belə, heç vaxt onun qədər təsirli ola bilmədi. Polşa hökuməti getdikcə daha mühafizəkar və avtoritar siyasət yeritməyə başladı. Ridz-Smiql daha mülayim siyasət yeritməyə çalışan Dövlət Başçısı İqnasi Mosçiçskiyə qarşı çıxırdı.
Pilsudski öldüyü zaman ona simpatiya duymasına baxmayaraq, Hitler özü getmək əvəzinə İoahim fon Ribbentropu rəsmi tədbir üçün Krakova yolladı. Alman orduları tərəfindən Krakov ələ keçirildiyi zaman onun göstərişi ilə Pilsudskinin məzarı başında Vermaxtın əsgəri fəxri qaravul dayanırdı. Pilsudski 1933-cü ildə keçirilən seçkilərdə qələbə qazandığı zaman rəsmi şəkildə onun tərəfindən təbrik də ünvanlanmışdı.
İkinci dünya müharibəsi boyunca və müharibədən sonra Pilsudski haqqında olan düşüncələr birmənalı olmadı. Belə ki, kommunistlər tərəfindən o gündəm mövzusu deyildi və qınanırdı. Buna baxmayaraq, stalinizmin çöküşü və xüsusilə də 1956-cı ildə Polşa Oktyabrının baş verməsindən sonra bu vəziyyət dəyişdi. Polşa tarixçiliyində bu dövrdən etibarən Pilsudskiyə qarşı daha neytral və balanslı mövqe sərgilənilməyə başlanıldı.
Kommunizmin 1991-ci ildəki çöküşündən sonra Pilsudki yenidən Polşada xalq qəhrəmanı olaraq dəyərləndirilməyə başlandı. Ölümünün altmışıncı ildönümündə, 12 may 1995-ci ildə Polşa Seymi Pilsudski bərasində qərar qəbul etdi: "Yozef Pilsudski, ölkəmizin müstəqilliyini bərpa edən və xarici təhdid altında olarkən onu müzəffər bir komandir olaraq qoruyan lider olaraq yaddaşlarımızda qalacaq. Yozef Pilsudski ölkəsinə yaxşı xidmət etdi və əbədi olaraq tariximizə öz adını yazdırdı".
Pilsudskinin siyasi kimliyi isə, mübahisələrə səbəb olmaqda davam edir. Onun 1926-cı il may çevrilişi, Brest mühakimələri və Bereza Kartuska əsir düşərgəsini qurması kimi hadisələr əleyhində səslənən əsas düşüncələrin başında gəlir. Buna baxmayaraq, o, həmçinin 20-ci yüzillikdə Polşada yaşayan etnik azlıqların xilaskarı kimi də qəbul edilir.
Pilsudskinin adı bir sıra hərbi qurum və obyektə verilib. Polşa 1-ci Legion Piyada Diviziyası, 51 nömrəli "İlk Marşal" adını daşıyan zirehli qatar, onun adına təsis olunan hərbi mükafat, muzeyi də olan Yozef Pilsudski İnstitutu və onun adını daşıyan yarış atını bu kimi təltiflərə örnək olaraq göstərə bilərik. Krakovun dörd böyük rayonundan biri onun adını daşıyır. Bununla yanaşı, demək olar ki, Polşanın hər şəhərində onun adını daşıyan prospektlər vardır. Bunun əksinə olaraq, onun keçmiş siyasi rəqibi olan Roman Dmovskinin adını daşıyan küçə və məkanlar Pilsudski ilə müqayisədə olduqca azlıq təşkil edir. Əksər Polşa şəhərlərində onun heykəli vardır. Bu heykəllərin ən sıx yerləşdiyi bölgə Polşanın paytaxtı Varşavaya təqribən 1,5 km məsafədə yerləşən Belveder sarayı, Pilsudskinin evi və Pilsudski meydanındadır.
Pilsudski və atı Kastanka bir çox rəsm əsərində də mövzu olublar. Eləcə də Yuli Kaden Bandrovski tərəfindən 1922-ci ildə qələmə alınmış General Barcz və 2007-ci ildə Yasek Dukaj tərəfindən qələmə alınmış Lod (Buz) əsərlərində də prototip olaraq götürülmüş obraz olub. Pilsudskinin həyatına həsr olunmuş Polşa Milli Kitabxanasında 500, ABŞ Konqres Kitabxanasında 300-dən çox kitab vardır. 2001-ci ildə Polşa televiziyasında onun həyatı haqqında çəkilmiş Marşal Pilsudski sənədli filmi yayınlanıb.
== Ailəsi ==
| |||