Kindi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 27:
 
== Həyatı ==
Əl-Kindi, Kufədə Məhəmmədin müasirləri olan Əl-Əşas ibn Qeys nəslindən olan Kinda qəbiləsinin aristokrat ailəsində anadan olmuşdur. Bu nəsil Əbdülrəhman ibn Məhəmməd ibn əl-Əşasın üsyanından sonra gücdən düşməsinə qədər<ref>Abboud, Tony (15 January 2006). ''Al Kindi: The Father of Arab Philosophy''. The Rosen Publishing Group, Inc. ISBN <bdi>9781404205116</bdi>.</ref> erkən İslam dövründə Kufə qəbiləsinin zadəganlığının ən görkəmli ailələrindən aid idi<ref>Crone, Patricia (1980). ''Slaves on Horses: The Evolution of the Islamic Polity''. Cambridge and New York: Cambridge University Press. pp. 110–111. ISBN <bdi>978-0-521-52940-2</bdi>.</ref>. Atası İshaq Kufənin valisi idi və əl-Kindi ilkin təhsilini orada almışdı. Daha sonra təhsilini başa çatdırmaq üçün Bağdada getdi, burada Abbasi xəlifələri əl-Mamun (813-833-cü illər) və əl-Mu'tasimMütəsim (833–842) tərəfindən himayə olundu. Elmlərə meylini nəzərə alan xəlifə əl-Məmun onu Bağdadda Yunan fəlsəfi və elmi mətnlərinin tərcümə edilməsi üçün onun tərəfindən qurulan Hikmət Evinə təyin etdi. Gözəl xəttatlığı ilə də məşhur idi və bir arada əl-Mütəvəkkil tərəfindən xəttadlıqla məşğul idi.
 
Əl-Məmun öləndən sonra qardaşı əl-Mütəsim xəlifə oldu. Əl-Kindinin mövqeyi onun dövründə daha da möhkəmlənmişdir.. Əl-Vətiqin (842–847), xüsusən əl-Mutəvəkkilin (847–861) dövründə isə Əl-Kindinin ulduzu sönmüşdü. Bununla əlaqədar müxtəlif nəzəriyyələr mövcuddur: bəziləri Əl-Kindi'nin Hikmət Evində elmi rəqabətə dözməməsini ; digərləri əl-Mütəvəkkilin qeyri-ənənəvi müsəlmanları (eləcə də qeyri-müsəlmanları) tez-tez təqib etdiyini səbəb gətirmiş.Bir zamanlar əl-Kindi döyülmüş, kitabxanası isə müvəqqəti müsadirə edilmişdir. İslamşünas Henry Corbinə görə 873-cü ildə Əl-Kindi, Əl-Mütəmidin hakimiyyəti dövründə Bağdadda tənhalıqda öldüyünü iddia edirdi<ref>Corbin, Henry (1993). ''History of Islamic Philosophy''. London: Keagan Paul, p. 154.. ISBN <bdi>9781135198886.</bdi></ref>.
 
== Fəlsəfəsi ==
Sətir 36:
 
=== Din və fəlsəfə münasibətləri ===
Müsəlman rasional fi kri tarixində dinlə fəlsəfəni uyğunlaşdırmağa cəhd göstərmiş ilk fi losof (50, 122) hesab olunan “Kindinin tərəfdarları və əleyhdarları onun fəlsəfə və şəriət arasında körpünün yaradılması üçün oynadığı rolunu etiraf edirlər” (60, 62). O, “... fəlsəfi təlimlə vəhyi ...uyğunlaşdıran bir təfəkkürün təsiri altında hərəkət edirdi...” (52, 281). Əks iddialar qarşısında islamı əqli dəlillərlə müdafiə etməyi öhdəsinə götürən və bu işi bacarıqla icra edən Kindi, müsəlman peripatetizminin əsasını qoyub, tarixdə fi losoffilosof kimi tanınsa da, ilahi biliyi fəlsəfəyə təhkim etməmiş, “...yaşadığı dövrdə bəşəri ağılı biliyin yeganə mənbəyi və vasitəsi hesab edən nöqteyi-nəzərə 97 qarşı çıxaraq, peyğəmbərlik institutunun zəruriliyi ideyasını müdafiə etmişdi” (111, 161).
 
Kindinin fəlsəfi təlimində fəlsəfənin dinlə əksliyi inkar olunur, onların bir-biri ilə uyğunlaşdırılmasına cəhd edilir. Kindi din və fəlsəfə arasında heç bir ziddiyyətin olmadığını bildirmiş, fəlsəfə və dinin tərifi ni vermiş, mənbələri və bilik vasitəsi kimi oynadıqları rolları açıb göstərmişdir.