Babil: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
Sətir 42:
Babil cəmiyyətinnin ictimai quruluşu, başqa qədim cəmiyyətlərdə olduğu kimi [[quldarlıq]] olmuşdur. Kölə əməyindən geniş istifadə olunurdu və qul ticarəti aparılırdı. Kölələr təbəqəsi hərbi dustaqlar və borclarını verə bilməyən adamlardan ibarət olmuşdur.
 
Çar Hammurapi həm də tarixdə ilk dəfə olaraq ''qanunlar məcmuəsi'' dərc etmişdir. Bu qanunlar ictimai həyatın bütün sahələrini əhatə edirdi. Orada cinayət hesab olunan əməllər və onların müqabilində tətbiq olunan cəzalar əks olunmuşdur. Bu məcmuə gələcəkdə [[Hammurapi qanunları|"Çar Hammurapinin qanunları"]] adlandırılmışdır və daş sütunlar üzərində həkk olunmuşdur. Bu cür sütunlar bütün ölkə şəhərlərində qurulmuşdur və əhali çar Hammurapinin qanunlarıqanunlarını bilirdi. Sütunlardan biri Susa şəhərində tapılmışdır və başqa dillərə tərcümə olunmuşdur.<ref>İngilis dilinə tərcüməsi. [http://eawc.evansville.edu/anthology/hammurabi.htm Hammurabi's Code of Laws Translated by L. W. King]; Rus dilinə tərcüməsi [http://www.hist.msu.ru/ER/Etext/hammurap.htm Законы Хаммурапи] // Хрестоматия по истории древнего Востока. М., 1980, с.152-177. Перевод Якобсона.</ref>
[[Şəkil:Code-de-Hammurabi-1.jpg|thumbnail|Üzərində çar Hammurapinin qanunları həkk olunmuş sütun.]]
Hammurapidən sonra ölkə tədricən zəifləməyə başlamışdır. Daha sonra daxili çəkişmələr və xarici qüvvələrlə savaşlar başlamışdır. Cənubda elamlılar Şümer şəhərlərini, şimalda [[Mitanni]] dövləti ticarət yollarını ələ keçirərək, Babilə ağır zərbələr endirmişdirlər. Eyni zamanda ''kassi'' tayfaları da ölkəyə basqınlar edirdilər. Onların başçısı ''Qandaş'' 1742-ci ildə Babilə qarşı uğurlu yürüşlər təşkil edə bilmişdi. Sonda ''hittilər'' e.ə. 1595 ildə Babilə qarşı yürüş edərək, şəhəri ələ keçirdilər, şəhərin baş tanrısı Mərdukun heykəllərini özləri ilə apardılar. Bununla da qədim Babil tarixi sona çatmışdır.
 
=== Orta tarix ===
Bundan sonra Babili kassilər idarə edirdi. Lakin onlar zəngin Babil mədəniyyətinin təsiri altında olmuşolub, onun mənəvi dəyərlərini mənimsəmişmənimsəyib, tədricən babillilərlə qarışmışdırlarqarışıblar. Kassi çarı '''II Aqum''' hittilərə qarşı yürüş edib, baş tanrı Mərdukun heykəllərini geriyə qaytarmışdır.
 
Ancaq kassi hakimiyyəti də tədricən zəiflədi. Babil öncə Misir, sonra isə ''Mitanni'' və ''Hitti'' çarlıqlarından asılı vəziyyətə düşdü. Sonra Assur dövləti gücləndi və e.ə. XIII əsrdə Babili idarə edən kassi çarlarını məğlub etdi.