Hüqo Qrotsi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
→‎Həyatı: Yazı səhvi düzəldildi
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
→‎Müharibə və sülh haqqında fikirləri: Yazı səhvi düzəldildi və nitqin axıcılığı naminə düzəliş edildi
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 55:
müharibələrə bölərək onları "güclər arasında mübarizə üsulu" kimi qiymətləndirir. Təbiət etibarilə hər kəs öz hüququnun müdafiəçisidir (o cümlədən qüvvə ilə). O, ədalətsız işğalçı müharibələri pisləyir və göstərirdi ki, müharibə "böyük fəlakətlər gətirir". Müharibə başlanıbsa sülh yolu ilə başa çatmalı, hüquq və humanizm prinsiplərinə tabe olmalıdır. Bu mənada fikirini inkişaf etdirib bildirirdi ki, dinc sakinlər və hərbi əsrlərin öldürülməsi yol verilməzdir.
 
Hüquq Qrotsiyaya görə, dövlət "hüquqa və ümumi faydalılığa riayət edilməsi naminə azad insanlarının təkmil ittifaqıdır". Dövlətəqədərki vəziyyət ("təbii") əmlak ümumiliyi və "fövqəladə qarşılıqlı bağlılıq" hissi ilə səciyyələnir. Lakin mülkiyyət və qeyri-bərabərlik münasibətlərinin inkişafı ilə düşmənçilik artır və təhlükəsizliyinin əsasları barədə müəyyən saziş tələb olunur ki, bu da dövlətin yaranmasına gətirib çıxarır. Dövlət isə azlığa qarşı çoxluğun sazişi, yaxud zəif və istismar olunanların güclü və qüdrətli şəxslərə qarşı ittifaqı deməkdir. Suverenlik dövlət hakimiyyətinin başlıca əlamətidir, dövlət isə bütövlükdə onun daşıyıcısıdır. Hüqo Qrotsi dövlətin aşağıdakı formalarını xatırladır: çar hakimiyyəti (vahid hakimiyyət), tanınmış əyanların hakimiyyəti, azad vətəndaş icması, demokratik respublika və.s O, dövlətin arikratiya formasına rəğbət bəsləyir, demokratik respublika və tiraniya (bütün mövcud olmaq hüququ vardır, bu isə, öz növbəsində, ilkin ictimai müqviləninmüqavilənin şərtləri ilə müəyyən olunur) xüsusi tənqid olunur. Hüqo Qrotsiyaya görə, dövlət işlərində hökmranlıq etmək və tabe olmaq qaydaları zəruridir, bu isə ayrıca olaraq şəxsin hakiyyətəhakimiyyətə müqavimət göstərmək azadlığı ilə bir araya sığmır
Təbii hüquq o qədər əbədidir ki, hətta Allah belə onu dəyişə bilməz. Dövlətin əsas məqasədiməqsədi şəxsi mülkiyyəti və qanunları qorumaqdır. Dövlətin əlamətləri, ünsürləri: onun suverenliyidir. Dövlət beynəlxalq münasibətlərin subyektidir. Müharibə zamanı qaydalar olmalıdır: lazımsız zəbtlər olmamalı, hərbi əsrlər öldürülməməlidiröldürülməməli, dinc əhali ilə müharibə aparılmamalıdır.
 
Beləliklə burjuaziyanın ictimai müqavilə və təbii hüquq nəzəriyyəsinin görkəmli ideoloqu Qrotsi suverenlik, azadlıq haqqında mütərəqqi fikirləri ilə özündən sonra siyasi təlimlər tarixində dərin iz buraxdı. Onun nəzəriyyəsi XVII əsr İngiltərə, XVIII əsr Fransa burjua inqlablarının əsas ideya mənbəyi oldu. Bu gün də dövrümüzün ən aktual anlayışı olan beynəlxalq hüquq nəzəriyyəsi öz başlanğıcını bu mütəfəkkirdən götürür.
 
{{şəxs-qaralama}}
 
== İstinadlar ==