Qərbi Slavyan dilləri: Redaktələr arasındakı fərq

11 bayt çıxarıldı ,  3 il öncə
redaktənin izahı yoxdur
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
[[Şəkil:Slavic_languages_tree.svg|right|thumb|300x300px| Balto-slavyan dilləri. ]]'''Qərbi slavyan dilləri''' [[Slavyan dilləri|slavyan dil qrupunun]] bir hissəsidir. Bunlara [[Polyak dili|polyak]], [[Çex dili|çex]], [[Slovak dili|slovak]], [[Kaşub dili|kaşub]], [[yuxarı sorb dili]] və [[aşağı sorb dili]] daxildir. Dillər [[Çexiya]], [[Slovakiya]] və [[Polşa|Polşanı]], eləcə də keçmiş [[Almaniya Demokratik Respublikası|Şərqi Almaniyanı]] və [[Ukrayna]] və [[Belarus|Belarusiyanın]] ən qərb bölgələrini (və [[Litva|Litvanı]] ) əhatə edən davamlı bir bölgədə danışılır.
<br />
== Təsnifat ==
[[Şəkil:Slavic_languages_tree.svg|right|thumb|300x300px| Balto-slavyan dilləri. ]]
Qərbi Slavyan [[Qarşılıqlı surətdə başa düşülə bilinmək|qarşılıqlı surətdə başa düşülə bilmək]] dərəcəsinə əsaslanan üç alt qrupa, Çex-Slovak, Lexitik və Sorba aşağıdakı kimi bölür: <ref>{{cite web|url=https://www.phil.muni.cz/jazyk/files/IEclassSIGL.pdf|title=Hind-Avropa dillərinin daxili təsnifatı haqqında: Anket|first=Václav|last=Blažek|pages=16-17}}{{Cite web}}</ref>
[[Şəkil:Zapadoslovanske.jpg|thumb| Qruplar və ləhcələr ]]
'''Qərbi slavyan dilləri''' [[Slavyan dilləri|slavyan dil qrupunun]] bir hissəsidir. Bunlara [[Polyak dili|polyak]], [[Çex dili|çex]], [[Slovak dili|slovak]], [[Kaşub dili|kaşub]], [[yuxarı sorb dili]] və [[aşağı sorb dili]] daxildir. Dillər [[Çexiya]], [[Slovakiya]] və [[Polşa|Polşanı]], eləcə də keçmiş [[Almaniya Demokratik Respublikası|Şərqi Almaniyanı]] və [[Ukrayna]] və [[Belarus|Belarusiyanın]] ən qərb bölgələrini (və [[Litva|Litvanı]] ) əhatə edən davamlı bir bölgədə danışılır.
 
== Təsnifat ==
Qərbi Slavyan [[Qarşılıqlı surətdə başa düşülə bilinmək|qarşılıqlı surətdə başa düşülə bilmək]] dərəcəsinə əsaslanan üç alt qrupa, Çex-Slovak, Lexitik və Sorba aşağıdakı kimi bölür: <ref>{{cite web|url=https://www.phil.muni.cz/jazyk/files/IEclassSIGL.pdf|title=Hind-Avropa dillərinin daxili təsnifatı haqqında: Anket|first=Václav|last=Blažek|pages=16-17}}{{Cite web}}</ref>
== Fərqli xüsusiyyətlər ==
Qərbi slavyan dillərinin, e.ə. III-VI əsrləri ətrafında Şərq slavyan və cənub slavyan budaqlarından ayrıldıqları kimi bəzi fərqli cəhətləri bunlardır: <ref>Zenon Klemensiewicz, Polyak Dili Tarixi, 7-ci nəşr, PWN Elmi Publisher, Varşava 1999. {{ISBN|83-01-12760-0}}</ref>
 
* inkişaf proto-slavyan müasir Polish / Czech / Slovak ''{{Dil|pl|noc}}'' kimi ''TJ,'' palatalized ''TS'' daxil ''dj,'' ''(d) z,'' ("gecə"; rus {{Dil|ru|ночь}} müqayisə et );
Sətir 24 ⟶ 21:
Erkən slavyan genişlənməsi c. Orta Avropaya çatdı. 7-ci əsrdə və sonrakı əsrlərdə Qərbi Slavyan ləhcələri ortaq Slavyan dilindən ayrıldı. 9-cu əsrin Qərbi Slavyan poliqonlarına [[Nitra]] və [[Böyük Moraviya]] Knyazlığı daxildir. Qərbi slavyan tayfaları Limes Sakoniae boyunca [[Karolinq imperiyası]]<nowiki/>nın şərq hissələrində yerləşdilər..Obotritlərə [[Sakslar|Saksonlara]] qarşı apardığı müharibədəki dəstəyi müqabilində Charlemagne tərəfindən ərazilər verildi.
 
Orta əsrlərdə Qərbi Slavyan tayfaları XI əsrdə Wendish [[Səlib yürüşləri|Səlib yürüşü]]<nowiki/>ndən sonra qətiyyətli şəkildə Alman Ostsiedlung tərəfindən yenidən şərqə tərəf çəkildi. Sorbs və Obodrites və Veleti kimi digər Polabiya slavyanları [[Müqəddəs Roma İmperiyası]]<nowiki/>nın hakimiyyəti altına keçdilər və güclü almanlaşdırıldı. <ref>Kristianen, Erik (1997). Şimali səlib yürüşləri. London: Pinqvin Kitabları. səh. 287. {{ISBN|0-14-026653-4}}.</ref>
 
[[Polyak]]<nowiki/>ların mərkəzi Polşa qəbiləsi öz dövlətini - Polşa Düşesi - 10-cu əsrdə Duke [[I Meşko]] altında qurdu; sonradan 1025-ci ildə bir krallıq oldu (bax: Polşa Krallığı (1025–1385) ). Hələ bir knyaz ikən [[I Cəsur Boleslav|, I Cəsur Boleslav]] Müqəddəs Roma İmperatoru Otto III tərəfindən ''{{Dil|la|Frater et Cooperator Imperii}}'' ("Qardaş və İmperatorun Partnyoru") olaraq elan edilmişdi ki, bu zaman Polşanın heç olmasa nominal olaraq Müqəddəs Romanın dayağı hesab olunduğunu bildirirdi.. <ref name="Otto 3">[http://hsozkult.geschichte.hu-berlin.de/rezensionen/id=1433a Rez.MA: M. Borgolte (ed.): Polşa və Almaniya 1000 il əvvəl - H-Soz-u-Kult / icmallar / kitablar]</ref>
 
Bohemilər 9-cu əsrdə Müqəddəs Roma İmperiyasına daxil olan Bohemiya Hersoqluğunu qurdular. 12-ci əsrin sonlarında Güclü [[Bohemiya krallığı|krallıq]] statusuna qaldırıldı ki, bu da 1212-ci ildə Siciliyanın Qızıl Buğasında qanuni olaraq tanınıb. Qalan Sorbsun vətəni olan Lusatia, 11-ci əsrdə Bohemiyanın tac ölkəsinə çevrildi və 1335-ci ildə Sileziya yolunu izlədi. [[Slovaklar]] isə əksinə, [[Macarıstan krallığı|Macarıstan Krallığına]] daxil olaraq heç vaxt Müqəddəs Roma İmperiyasının bir hissəsi olmamışdılar. Macarıstan 16-cı əsrdə Avstriya və Bohemiya ilə birlikdə [[Habsburq monarxiyası|Habsburg monarxiyası]] altına keçdi və beləliklə Bohemians, Moravian, Slovaks və Sileansyanı vahid bir hökmdar altında birləşdirdi. Lusatia 1635-ci ildə Saksoniyaya, 1740-cı ildə Sileziya bölgəsinin əksər hissəsi [[Prussiya|Prussiyaya]] məğlub olsa da, qalan Qərbi Slavyan Habsburq hakimiyyəti [[Avstriya imperiyası|Avstriya imperiyasının]], sonra [[Avstriya-Macarıstan İmperiyası|Avstriya-Macarıstan İmperiyasının]] tərkibində qaldı və bundan sonra 1992-ci ilədək [[Çexoslovakiya]] şəklində birləşdi.