Tuz gölü: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 33:
[[Strabon]] Qalatiya və Kapadokiya sərhədindəki Tatta gölündən bəhs edərkən<ref>Strabo. Geographica. xii. p.568. Page numbers refer to those of Isaac Casaubon's edition.</ref> bu gölü nəzərdə tuturmuş.
 
İlin çox hissəsi dayazdır (1-2 m) və duz gölünün sahəsi 1500 km²-dir. Adətən uzunluğu 80 km və eni 50 km, dənizolur. Dəniz səviyyəsindən 905 m yüksəkdiryüksəkdədir.
 
Göl Türkiyənin mərkəzi platosundakı tektonik çuxuru doldurur. Gölə iki böyük dərə axır amma göl əsasən yeraltı mənbələrdən və yağışdanyağışla qidalanır. Axar çayları yoxdur. Kanallar və dərələr Tuz gölünə axdığı yerlərdə, bataqlıqlar meydana gətirir. Yay aylarında buxarlanma səbəbi ilə Tuz gölü suyunun çox hissəsini itirir, ortalama qalınlığı 30 sm olan bir duz qatqatı əmələ gəlir. Duz qatı gölün dibindədibinə çökür. Qışda duz yenidən yağış və ətraf torpaqlardan axan su ilə həll olur.
 
Göldəki üç duz mədəni Türkiyənin istehlak etdiyi bütün duzun təxminən 70% -ni istehsal edir. Duz mədəni, əsasən duzun təmizlənməsi və emalı ilə əlaqəli olan bölgədəki sənaye fəaliyyətinin istiqamətini müəyyənləşdirir. Göl becərilən torpaqlarla əhatə olunmuşdur, yalnız cənub və cənub-qərbdə şoran torpaqların su altında qalması səbəbindən torpağın becərilməsi mümkün deyildir.
 
2001-ci ildə qonşu çöllərlə birlikdə Tuz gölü xüsusi mühafizə olunan ərazi elan edildi. Gölün cənub hissəsindəki bir qrup adada böyük bir [[Qızılqaz]] populyasiyana aid yuvalama bölgəsi vardır. Bundan əlavə, burada [[ağqalın qaz]] və [[Səhrasəhra müşğülü]]nə rastlamaq mümkündür.
 
== Tuz gölü təbii qaz deposu ==
Türkiyə Rusiya və İrandan aldığı qaz miqdarının təzyiqi, payız və qışda böyük bir problemlər yaradır. Bu problemi aradan qaldırmaq üçün, Duz gölünün altındakı duz blokları içərisində təbii qaz anbarının qurulması düşünülür. Tuz gölündən 40 km cənubda olan Sultanhanında təbii qaz tutumu 1 milyard m³ olan 12 süni duz mağarası qurulur. Səthin 1 100 m-dən 1 400 m-ə qədər olan duz təbəqələri su basaraqbasılaraq əriyəcək və duzlu su Tuz gölünə veriləcəkdir. Müəssisəyə ilk qaz 2017-ci ilin fevral ayında verilir və saxlama fəaliyyətinə başlanılır.
== Mənbə ==
* [http://www.google.com/maps?f=q&source=s_q&hl=en&geocode=&q=tuz+g%C3%B6l%C3%BC&sll=41.021096,29.004443&sspn=0.003578,0.006824&ie=UTF8&ll=38.82901,33.32428&spn=0.945719,1.746826&t=h&z=9 Uzaydan Tuz Gölü]