10:52, 14 yanvar 2020 tarixindəki versiya redaktə Sevinc Cavidan (müzakirə \| töhfələr) 342 redaktə Redaktənin izahı yoxdur ← Əvvəlki redaktə		08:31, 17 iyul 2020 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Advellerd (müzakirə \| töhfələr) Avtopatrullar, Təcrübəli istifadəçilər, Rolbakerlər 7.913 redaktə k Sevinc Cavidan tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Eldarado tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. Teq: Geri qaytarma Sonrakı redaktə →
Sətir 53: [[Şəkil:Root z07 rohnen.JPG\|thumb\|250 px]] Abşeronda yerli əhali tərəfindən çuğundurun meyvəköklərindən alınan təzə şirə xroniki mədə-bağırsaq xəstəliyində həzm prosesini yaxşilaşdirmaq üçün istifadə edilir. Çuğundurdan müxtəlif yeməklər hazırlanır ki, bunlar da müalicəvidietik xassəyə malikdir. Məsələn, çuğundurda olan sellüloz və üzvi turşular ma’də şirəsini və bağırsağın peristaltikasını stimulə etdiyinə görə spastik kolitlərdə işlədilir. Çuğundurun tərkibindəki çoxlu miqdarda vitəminlər dəmirlə birlikdə homopoezə stimuləedici tə’sir göstərir. Çuğundurun tireotoksikoz, ateroskleroz xəstəliyinə tutunlara da xeyri var. Eləcə də bu xəstələri müşayiət edən ürək-damar sistemi xəstəliklərində çox faydalıdır. Çuğundurda miqdarca çox olan vitəminlər və mineral duzlar (xüsusən kalium) antiaritmik, maqnezium hipotenzif, yod xolesterinolipoid mübadiləsinə müsbət təsir göstərir. Çoxdan bəri xalq təbabətində çuğunduru işlətmə, sidikqovucu, iltihaba qarşı, ağrıkəsici və sinqa xəstəliyində istifadə edirlər. Suda bişmiş çuğunduru qəbizlikdə işlətmə dərmanı kimi yeyirlər. Xalq təbabətində qırmızı çuğundurun təzə toplanmış meyvəköklərindən alınan şirəni balla qarışdırıb vərəm xəstəliyinə qarşı qəbul edirlər.<ref>[http://lent.az/news.php?id=29970 Təbii müalicə: min dərdin dərman əvəzi]</ref> ~~Çuğundurun rasiona daxil edilməsi yüksək qan təzyiqinin qarşısını alır~~ Yüksək qan təzyiqi (hipertoniya) bir çox səbəblərdən yaranır ki, bunlardan biri də duzlu yeməklərdir. ABŞ və Çexiya alimlərinin siçovullar üzərində apardıqları eksperiment göstərib ki, nitratlarla zəngin çuğundur şirəsi duzlu yeməklərin səbəb olduğu qan təzyiqini salır. NKPI.AZ “Медик-Форум”a istinadla xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri “Hypertension” (“Hipertoniya”) jurnalında dərc edilib. Tədqiqatda deyilir ki, bir qədər çuğundur və tərkibində nitratlar olan digər məhsullar duzdan ifrat istifadə ilə bağlı yüksək qan təzyiqinin qarşısını alır. “Food.News” nəşri yazır: “Kaliforniya, San-Fransisko, Miçiqan universitetlərinin və Çexiya Elmlər Akademiyasının Fiziologiya İnstitutunun alimləri tədqiqat zamanı duza həssas olan siçovullara azacıq çuğundur şirəsi veriblər. Duza həssas olan gəmiricilərin digər qrupuna meyvəköklü, habelə kərəviz, kahı və ispanaq kimi yaşıl tərəvəzdə olan pəhrizlik nitratdan azacıq veriblər. Nəticələr göstərib ki, siçovullarda duzun səbəb olduğu qan təzyiqinin qarşısının alınmasında həm çuğundur şirəsi, həm də nitratlı əlavələr kaliumdan 100 dəfə çox səmərəli olub”. Çuğundur pəhrizlik nitratla (NO3) zəngindir. Belə nitrat bioloji fəal nitratın (NO2) və azot oksidinin (NO) qarşısını alır. NO boşalmış və genişlənmiş qan damarlarına cavab verir. Ekspertlər nitratlardan gündəlik istifadəni artırmaq barədə düşünən insanlara tərəvəzi suda bişirməməyi tövsiyə edirlər, çünki nitratlar suda həll olur. Bunun əvəzinə tərəvəzi buxarda bişirməyi, qızartmağı və ya ondan nitratlarla zəngin şirə hazırlamağı məsləhət görürlər.{{qaralama}} ~~== İstinadlar ==~~ ~~{{İstinad siyahısı}}~~ ~~NKPİ.AZ saytı 2019-11-23~~ ==Növləri== Çuğundurun yastı formalı sortlarından Misir, Qribov-A 473, Puşkin K-18, Don-367, yastı-girdə və girdə çuğundur sortlarından Leninqrad, bordo-337, konusvari formalılardan isə Erfurt, Gecyetişəni misal göstərmək olar.

Çuğundur: Redaktələr arasındakı fərq