Qars vilayəti: Redaktələr arasındakı fərq

'''Qars vilayəti''' ({{Dil-ru|Карсская область}}) — [[Cənubi Qafqaz]]da, {{Q(Y)T|3 mart|1878|19 fevral||}} – {{Q(Y)T|14 sentyabr|1917|1 sentyabr||}}-ci illərdə [[Rusiya İmperiyası]], {{Q(Y)T.GA|14 sentyabr|1 sentyabr}} – {{Q(Y)T.GA|7 noyabr|25 oktyabr}} 1917-ci ildə Rusiya Respublikası, {{Q(Y)T.GA|22 aprel|9 aprel}} – [[26 may]] 1918-ci ildə [[Zaqafqaziya Demokratik Federativ Respublikası]]nın tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi [[Qars]] şəhəri idi. Hazırda bu ərazi [[Türkiyə|Türkiyə Respublikası]]nın əsasən [[Ərdəhan ili|Ərdəhan]] və [[Qars ili|Qars]] illərinə, qismən isə [[Ərzurum ili]]nə və [[Ermənistan|Ermənistan Respublikası]]nın [[Şirak mərzi]]nə daxildir. Erməni müəllif Bədəlyan 1953-cü ildə nəşr edilmiş ''"Rusiya tərəfindən birləşdirilməsindən günümüzədək Ermənistan əhalisi"'' adlı məqaləsində qeyd edir ki, ''"1886-cı ilin ailələr üzrə siyahılarından götürülmüş, Zaqafqaziya diyarının əhalisi haqqında statistik məlumatların yekunu"na'' əsasən yaşayanların sayına görə Qars vilayətinin Qars dairəsinin 14,70%–i (Ağbaba şöbəsi tamamən; Şuragel şöbəsindən Qaraməmməd və Molla Musa kənd cəmiyyətləri, həmçinin Baş Şuragel kənd cəmiyyətindən Aralıq kəndi) Ermənistan SSR–in hazırki (1953-cü il) sərhədlərinə daxil olmuşdur.<ref name="Нас-Ар-со-вр-при-ее-к-Рос-50-51">А. Л. Бадалян — Население Армении со времен присоединения ее к России до наших дней, стр. 50-51. // Известия Академии наук Армянской ССР, Общественные науки, № 5. Редакционная коллегия — Х. Н. Момджян, Ц. П. Агаян, Б. Н. Аракелян, А. Р. Иоаннисян, Г. А. Капанцян, М. М. Мкрян, М. К. Нерсисян, В. А. Парсамян, Г. Х. Степанян (исп. об. редактора). Ереван, 1953, 94 стр.{{oq|ru|По данным «Свода статистических данных о населении Закавказского края, извлеченных из посемейных списков 1886 года», в Советскую Армению по количеству проживающего населения вошло: .... 5) Из Карсското округа Карсской области — 14,7%, в том числе Агбабинский участок целиком, из Шурагельского участка Карамамедское с. о., Молла-Мугинское с. о. и сел. Аралых из Баш-Шурагельского с. о.}}</ref>

[[Şəkil:Этнографическая карта Карсской области (1880 г.).jpg|320px|thumb|right|Qars vilayətinin etnoqrafik xəritəsi; [[1880]]-ci ildə tərtib edilib.]]

[[Şəkil:Ethnographic map of the Kars Oblast-1902 - clipped.png|300px|thumb|right|Qars vilayətinin etnoqrafik xəritəsi; 1886-cı ilin kameral sayımı məlumatlarına əsasən [[1902]]-ci ildə tərtib edilib.]]

[[1891]]-ci ilə olan məlumata əsasən vilayətdə Qars şəhər 3 illik kişi məktəbi və Mariinsk qadın məktəbi, Kağızmanda, Oltuda, Ərdahanda və Diqorda adi məktəblər, ümumsinfi və ibtidai kilsə məktəbləri (500 şagirdli) və 331 oxuma–yazma məktəbi (5.610 şagirdli) olmaqla cəmi 7.930 şagirdi (6.225 nəfər oğlan, 1.705 nəfər qız) olan 364 təhsil müəssisəsi var idi.<ref name="Энц-сло-Бр-Еф-602"/>