Aqil Qasımov: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 1:
{{Alim
|Adı = Aqil Qasımov
|Orijinal adı = Qasımov Aqil Qadir oğlu
|Şəkil = Aqil_Qasımov.jpg
|şəkil məlumat =
|Doğum tarixi = {{doğum tarixi və yaşı|1973|12|24}}
|Doğum yeri = [[Azərbaycan Respublikası]], [[Naxçıvan Muxtar Respublikası]], [[Babək rayonu]], [[Zeynəddin]]
|Vəfatı =
|Vəfat yeri =
|Vətəndaşlıq =
|Elm sahəsi = [[Biologiya]]
|Alma mater =
|Təhsili = ali, [[Naxçıvan Dövlət Universiteti]]
|İş yeri = AR Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yaninda Dövlət Fitosanitar Nəzarəti
|Elmi dərəcəsi = Biologiya üzrə fəlsəfə doktoru
|Elmi vəzifəsi = Dosent
|Elmi rəhbəri =
|Tanınmış yetirmələri =
|Tanınır =
|Mükafatları =
|İmzası =
|İmzanın eni =
|Sayt =
}}
'''Aqil Qadir oğlu Qasımov''' - AR Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yaninda Dövlət Fitosanitar Nəzarəti, biologiya üzrə fəlsəfə doktoru.
== Həyatı ==
Sətir 14 ⟶ 38:
== Elmi fəaliyyəti ==
İlk dəfə olaraq Naxçıvan MR-in çəyirdəkli meyvə bağlarında yayılmış zərərverici cücülərin və onların entomofaqlarının növ tərkibi ətraflı tədqiq edilmişdir. Belə ki, meyvə bağlarında 4 dəstəyə, 23 fəsiləyə və 50 cinsə mənsub olan 59 növ zərərverici aşkar edilmişdir. Bunlardan dominant hesab olunan 24 növün bioekoloji xüsusiyyətləri, təssərrüfat əhəmiyyəti, ciddi zərərverən 6 növün fenologiyası və 14 növün isə parazit və yırtıcıları aşkar edilmişdir. Aşkar edilmiş zərərvericilərdən 4 növü Azərbaycan faunası və 25 növü Naxçıvan MR faunası, 56 növ entomofaqdan isə 5 növü Azərbaycan faunası və 4 növü isə Naxçıvan MR faunası üçün ilk dəfə qeyd olunmuşdur. Zərərverici cücülərin bölgənin rayonları üzrə yayılması, çəyirdəkli meyvə ağaclarının onlarla yoluxma dərəcəsi haqqında məlumatlar ilk dəfə qeyd edilmişdir. Entomofaqların növ tərkibi, sahib-parazit münasibətləri, 13 perspektivli entomofaqın bioekoloji xüsusiyyətləri öyrənilmiş, zərərvericilərin sayının tənzimlənməsində onların rolu qiymətləndirilmişdir. İlk dəfə olaraq Naxçıvan MR şəraitində meyvə zərərvericilərinin və onların təbii düşmənlərinin həyat fəaliyyətinə təsir edən ekoloji amillərin rolu araşdırılmışdır.
İşin praktiki əhəmiyyəti. Parazit və yırtıcılardan 13 növünün (Bracon hebetor Say 1836, Meteorus versicolor (Wesmael 1835)., Macrocentrus bicolor Curtis 1833., Diadegma armillata (Gravenhorst 1829)., Scambus calobatus (Gravenhorst 1829)., Ageniaspis fuscicollis (Dalman 1820)., Copidosoma varicorne (Nees 1834)., Goniozus claripennis (Foerster 1851)., Adalia (Adalia) bipunctata (Linnaeus 1758)., Chilocorus bipustulatus (Linnaeus 1758)., Calosoma (Calosoma) sycophanta (Linne 1758)., Dermestes (Dermestes) lardarius Linnaeus 1758., Chrysoperla carnea (Stephens 1836) bioekoloji xüsusiyyətləri, bəzilərinin fenologiyası, zərərvericilərin biotənzimlənməsində onların rolu və təsərrüfat əhəmiyyəti geniş öyrənilmiş, onlardan zərərvericilərə qarşı bioloji mübarizədə istifadə edilməsi məqsədəuyğun hesab edilmişdir. Tədqiqat işinin nəticələrinə əsasən zərərvəricilərin sayının aşağı salınmasında xüsusi rol oynayan parazit və yırtıcı növlərin laboratoriya şəraitində çoxaldılması və meyvə bağlarına buraxılmasının nəzəri əsasları işlənilib tədbiq üçün planlaşdırılmışdır. Tədqiqat işinin nəticələri meyvəçilik sahəsində rentabelliyin yüksəlməsinə, ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə və bölgə entomofaunası haqqında elmi təsəvvürlərin zənginləşməsinə xidmət edir <ref>Qasımov A.Q. Naxçıvan Muxtar Respublikasında çəyirdəkli meyvə ağaclarınа zərərverən cücülər və onların entomofaqları: Biol. elm. nam. ... dis. avtoref., Bakı, 2009, 20 s.</ref>.
A.Q. Qasımov Naxçıvan Muxtar Respublikasının Onurğasızlar Faunasının Taksonomik Spektri (2014) monoqrafiyasının həmmüəllifi, Naxçıvan Muxtar Respublikasında çəyirdəkli meyvə ağaclarına zərərverən həşəratlar və onların entomofaqları (2015) monoqrafiyasının, o cümlədən, Azərbaycan Respublikası üçün Karantin Əhəmiyyətli Zərərli Orqanizmləri Atlasın (2018) həmmüəllifidir.
Azərbaycan Zooloqlar Cəmiyyətinin və Azərbaycan Ornitoloji Cəmiyyətinin üzvüdür.
== Kitab və monoqrafiyaları ==
# Bayramov A.B., Məhərrəmov M.M., Məmmədov İ.B., Məmmədov A.F., Qasımov A.Q. Naxçıvan Muxtar Respublikasının Onurğasızlar Faunasının Taksonomik Spektri. Naxçıvan: Tusi, 2014, 235 s.
#Qasımov A.Q. Naxçıvan Muxtar Respublikasında çəyirdəkli meyvə ağaclarına zərərverən həşəratlar və onların entomofaqları, Naxçıvan, 2015
== Elmi məqalələri ==
# Qasımov A.Q., Babayeva Z.Y. Meyvə ağaclarına zərərverən mənənələr, yemişan kəpənəyi və onların entomofaqları // Azərbaycan Respublikası Təhsil Cəmiyyətinin Bilgi dərgisi. Bakı, 2004, №6. s. 87-89
# Qasımov A.Q. Naxçıvan MR-in meyvə ağaclarına zərərverən albalı mişarçısı (''Caloria cerasi'') və ona qarşı aparılan mübarizə tədbirləri / Naxçıvanın tarixi, maddi və mənəvi mədəniyyətinin, təbii sərvətlərinin öyrənilməsi. Naxçıvan MR-80 Bakı: Elm, 2004. s. 254-256
# Qasımov A.Q. Gavalı meyvəyeyəni (''Laspeyreysiya funebrana''), onun bioloji xüsusiyyətləri və entomofaqları / Azərbaycanda elmin inkişafı və regional problemlər. AMEA-60 Bakı: Nurlan, 2005. s. 450-453
# Qasımov A.Q. Şahbuz rayonu ərazisində çəyirdəkli meyvə ağaclarında yayılmış zərərverici həşəratların bioekoloji xüsusiyyətləri və onların entomofaqları // AMEA Zoologiya İnstitutunun əsərləri, XXVIII cild. Bakı: Elm, 2006. s. 404-408
# Qasımov A.Q. Ordubad və Culfa bağlarının zərərverici mənənələri (''HOMOPTERA, APHIDINEA'' və onların bioekoloji xüsusiyyətləri // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2006, №3. s. 55-58
# Qasımov A.Q. Naxçıvan Muxtar Respublikasının dağətəyi zonasında çəyirdəkli meyvə ağaclarının zərərvericilərinin və onların entomofaqlarının öyrənilməsi // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2006, №5. s. 78-81
# Qasımov A.Q. Naxçıvan Muxtar Respublikası şəraitində şaftalı ağaclarının əsas zərərvericiləri və onların bioekoloji xüsusiyyətləri // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2007, №2. s. 190-194
# Qasımov A.Q. ''Dermestes lardarius'' L. və ''Calosoma sycophanta'' L. (''Coleoptera'') növlərinin bioekoloji xüsusiyyətləri // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2007, №4. s. 182-185
# Qasımov A.Q. Naxçıvan Muxtar Respublikasında çəyirdəkli meyvə ağaclarının əsas zərərvericiləri, onların bioekoloji xüsusiyyətləri və təbii düşmənləri // AMEA-nın Xəbərləri. Biologiya elmləri seriyası, 2007, №5-6. s. 136-144
# Энтомофаги-биорегуляторы вредителей косточковых плодовых культур в условиях // Нахчыванской Автономной Республики Азербайджана Известия Дагестанского государственного педагогического университета. Естественные и точные науки, Махачкала, 2008, № 4. c. 54-57
# Qasımov A.Q. Naxçıvan Muxtar Respublikasında çəyirdəkli meyvə ağaclarının əsas zərərvericiləri // Azərbaycan Zooloqlar cəmiyyətinin əsərləri. I cild. Bakı: Elm, 2008. s. 271-275
# Məmmədov.Z.M., Qasımov A.Q. Təsərrüfat əhəmiyyətli entomofaqların bioekoloji xüsusiyyətləri. // AMEA-nın Xəbərləri. Biologiya elmləri seriyası, 2009, №1-2.s. 131-135
# Məmmədov Z.M., Qasımov A.Q. Naxçıvan MR meyvə bağlarında mühit amillərinin zərərverici və entomofaqların bioloji fəaliyyətinə təsiri // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2009, №2. s. 218-222
# Qasımov A.Q. Zərərli yastıca (''Homoptera, Diaspididae'') növlərinin morfoloji və bioekoloji xüsusiyyətləri // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2010, № 2. s.190-194
# Qasımov A.Q. Naxçıvan Muxtar Respublikasının çəyirdəkli meyvə zərervericilərinin növ tərkibi və onların zərər verdiyi bitkilər // Azərbaycan Zooloqlar cəmiyyətinin əsərləri. II cild. Bakı: Elm, 2010. S. 289-294
# Qasımov A.Q. ''Parlatoria oleae'' Colve və ''Diaspidiotus marani'' Zahr. (''Homoptera, Diaspididae'') növlərinin morfoloji və bioekoloji xüsusiyyətləri haqqında // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2010, cild 6, № 4. 208-213
# Qasımov A.Q. ''Adalia bipunctata'' Linnaeus, 1758 (''Coleoptera, Coccinellidae'') növünün bioekoloji xüsusiyyətləri // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2011, cild 7, № 2. S. 232-237
# Qasımov A.Q. Naxçıvan Muxtar Respublikası faunasının sincabaoxşar güvələri (''Yponomeutidae'') və onlarin parazitləri // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2011, cild 7, № 4. s. 198-203
# Байрамов А.Б., Магеррамов М.М., Мамедов А.Ф., Гасымов А.Г. Некоторые особенности ''Tubifex tubifex'' Müller (1774) в условиях Нахчыванского водохранилища. Materily VII mezinarodni vedecko-prakticka konference: Effektivni nastroje modernich ved-2011. Dil 16. Lekarstvi. Biologicke vedy. Praha: Publishing House (Education and Science), 2011. с. 21-25
# Qasımov A.Q. Tumlu meyvə ağaclarının zərərverici həşəratlarının növ tərkibi və bioekoloji xüsusiyyətləri // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2012, cild 8, № 2. S. 192-198
# Магеррамов М.М., Байрамов А.Б., Мамедов А.Ф., Гасымов А.Г. К изучению пчелиных рода ''Bombus'' Latreille, 1802 (''Hymenoptera, Apoidea, Apidae'') фауны Нахчыванской Автономной Республики Азербайджана. Материали за 8-а международна научна практична конференция, Бъдещите изследвания-2012. Том 30. Селско стопанство. Ветеринарна наука. София: Бял ГРАД-БГ ООД, 2012.c 82-87
# Qasımov A.Q. Naxçıvan Muxtar Respublikası faunasının sincabaoxşar güvələri (''Yponomeutidae'') və onlara qarşı mübarizə tədbirləri // AMEA Naxçıvan Bölməsi Bioresurslar İnstitutu. Naxçıvan, 2012 Buklet. s. 3-10
# Qasımov A.Q. Bioloji mübarizə üsulunda istifadə edilən entomofaqların bioekoloji xüsusiyyətləri mövzusunun tədrisi metodikası // Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun Xəbərləri, 2012, №3. S. 101-105
# Qasımov A.Q. Şahbuz rayonunda tumlu meyvə ağaclarının zərərverici həşəratları və onların entomofaqları // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2013, cild 9, № 4. s. 226-232
# Гасимов А.Г. Чешуекрылые вредители плодовых насаждений Нахчыванской AP Азербайджана. Материали за X международна Научна Практична Конференция «Настоящи изследвания и Развитие-2014» 17-25 януари, 2014 Том 22 Биологии София «Бял ГРАД-БГ» ООД 2014 с. 51-56
# Qasımov A.Q. Culfa rayonunda tumlu meyvə ağaclarinin zərərvericiləri // Azərbaycan Zooloqlar cəmiyyətinin əsərləri. 6 cild. № 1. Bakı: Elm, 2014, s. 118-123
== İstinadlar ==
<references/>
== Mənbə ==
* [http://www.science.gov.az/forms/doktora-filosofii-instituta-bioresursov/1371 Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]
* [http://ameanb.nakhchivan.az/?p=107 AMEA Naxçıvan Bölməsi]
[[Kateqoriya:Azərbaycan alimləri]]
[[Kateqoriya:Azərbaycanlı alimlər]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan entomoloqları]]
[[Kateqoriya:Biologiya üzrə fəlsəfə doktorları]]
|