Susuzluq günü: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru
Teq: 2017 viki-mətn redaktoru
Sətir 13:
[[Müslüm ibn Səid əl-Kilabi|Əl-Kilabi]] ordusu ilə [[Sırdərya]] vadisi boyunca irəliləyərək [[Fərqanə|Fərqanə şəhərinə]] çatır, şəhərətrafı əraziləri yağmalayarkən şəhərin özünü mühasirəyə alır. [[Əməvilər xilafəti|Əməvi]] ordusu bu vaxtlarda [[Türgiş xaqanlığı|Türgiş xaqanı]] [[Suluk xan|Suluk xanın]] özlərinkindən daha böyük bir ordu ilə Fərqanə şəhərinə doğru irəliləməsindən xəbərdar oldu. Mühasirəni mühasirəni götürüb geri çəkilən [[müsəlman]] ordusu cənuba doğru qaçmağa başlayır. Onlar cənuba o qədər tez qaçır ki, iddialara görə, ordu normalda üç günlük olan yolu bir günə qət edir.{{sfn|Gibb|1923|p=65}}{{sfn|Blankinşip|1989|pp=14–15}}{{sfn|Blankinşip|1994|pp=126–127}} [[Ərəblər]] ikinci gündə Vadi əl-Sübuh çayını keçir, bu zaman isə [[Türgişlər|türgiş]] ordusu onlara çatır və Abdullah ibn Abi ibn Abdullahın əsas ərəb qüvvəsindən kənarda saldığı düşərgəyə hücum edir. Ərəblər və onların [[Soqdianalılar|soqdianalı]] müttəfiqləri ağır itkilər yaşayır, hətta [[Səmərqənd]] hakimi [[Qurək|Qurəkin]] qardaşı belə döyüşdə həlak olur, ancaq onlar hücumu dəf edə bilir.{{sfn|Gibb|1923|p=65}}{{sfn|Blankinşip|1989|p=15}}
 
Ərəblər daha səkkiz gün qaçmağa davam edir. Onlar bu zaman durmadan türgiş atlıların hücumlarına məruz qalırdı. Ərəblər doqquzuncu gündə Sırdərya çayına çatır, ancaq onların yolu Şaş və Fərqanə hakimlərinin qoşunları, o cümlədən Səid ibn Əmr əl-Həraşinin yatırtdığı soqdianalı üsyançıların qalıqları tərəfindən bağlanır. Ərəblər döyüşdən əvvəlki gecədə düşərgə salır və bir milyon dirhəm dəyərində olduğu iddia edilən yüklərinin hamısını yandırır. Ümidsiz vəziyyətə düşmüş ərəblərin susuzluqdan əziyyət çəkmələrinə və qabaqdan türgiş, arxadan isə mavəraünnəhrli qoşunlarla əhatə olmalarına baxmayaraq, rəqiblərin mövqelərini qıraraq Sırdərya çayını keçir. Əl-Təbari qeyd edir ki, ordu Xucənd şəhərinə çatan zaman "aclıq və yorğunluqdan əziyyət çəkən qoşunlar qarmaqarışıqlıq ilə ora-bura yönəldi". Ordunun rəhbərliyi Əbdülrəhman ibn Naim əl-Həmidiyə verilir, o isə ordunu Səmərqənd şəhərinə geri çəkir.
The Arabs continued their retreat for eight more days, during which they were constantly harassed by the Türgesh cavalry. On the ninth day, the Arabs reached the Jaxartes only to find their path blocked by their enemies, troops of the native principalities of Shash and Farghana, and the remnants of the Sogdian rebellion that Sa'id al-Harashi had suppressed. The Arabs made camp for the night and burned all their baggage, allegedly worth one million dirhams, in preparation for battle. On the next day, despite suffering from thirst and being hemmed in between the Türgesh on their rear and the Transoxianian forces in front, the desperate Arabs managed to break through the enemy lines and cross the Jaxartes. As al-Tabari writes, when they reached the relative safety of Khujand, "suffering from hunger and exhaustion, the troops spread out in disorder". There, the leadership of the army was formally transferred to Abd al-Rahman ibn Na'im al-Ghamidi, who led the remnants of the army back to Samarkand.[13][14][15]
 
== Nəticə ==