Hacı Xanməmmədov: Redaktələr arasındakı fərq

| Şəkil = Hacı Xanməmmədov.jpg

| Şəkil başlığı =

| Şəkil ölçüsü =

| Tam adı =

| Ləqəblər =

| Təvəllüdü = {{doğum tarixi|15.6.1918|6|15}}

| Doğum yeri =

| Vəfatı = {{vəfat tarixi və yaşı|7.4.2005|4|7|1918|6|15}}

| Ölüm yeri =

| Dəfn yeri = [[II Fəxri Xiyaban|II Fəxri xiyaban]]

|Fəaliyyəti Fəaliyyəti = ifaçı olmayan personal

| Anası =

| Uşaqları =

| Mükafatları = {{Azərbaycan SSR xalq artisti|1988}} {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|1967}}<br/> {{"Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)|1998}}

| IMDB =

'''Hacı Dadaş oğlu Xanməmmədov ''' ({{DVTY}}) — Azərbaycan görkəmli bəstəkarı və dirijoru, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1967), dosent (1981), [[Azərbaycan SSR xalq artisti]] (1988), professor (1988), "Şöhrət" ordeni laureatı (1998)<ref>[http://e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=3602&doctype=0 ''"H. D. Xanməmmədovun «"Şöhrət»" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 14 iyun 1998-ci il tarixli, 726 nömrəli '''Fərmanı'''] {{az}}</ref><ref>[http://composers.musigi-dunya.az/az/composers_x.html#haci Hacı Xanməmmədov]</ref>

== Həyatı ==

Hacı Xanməmmədov [[1918]]-ci il iyunun 15-də [[Dərbənd]] şəhərində anadan olub. 14 yaşında ikən [[Bakı]]ya gələn Hacı Xanməmmədovun [[Üzeyir Hacıbəyov]]la tanışlığı onun gələcəyini, bütövlükdə taleyini müəyyənləşdirib, bəstəkar və musiqiçi kimi püxtələşməsində həlledici rol oynamışdır. O, Ü.Hacıbəyovun himayədarlığı ilə [[Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası]]nın nəzdindəki fəhlə fakultəsinə daxil olur və Səid Rüstəmovun tar sinfində təhsil alır.

[[1934]]-cü ildə Ü.Hacıbəyov H.Xanməmmədovu özünün rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Dövlət Radiosu nəzdindəki Xalq Çalğı Alətləri Orkestrinə solist kimi qəbul edir.

[[1937]]-cı ildə [[Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı]]nda [[Koroğlu (opera)|"Koroğlu" operası]] tamaşaya qoyulanda Ü.Hacıbəyovun Simfonik Orkestrə dəvət etdiyi 7 tarzəndən biri H.Xanməmmədov idi.

[[1938]]-ci ildə [[Moskva]]da keçirilən Birinci Azərbaycan Ədəbiyyatı və İncəsənəti ongünlüyündə H.Xanməmmədov "[[Koroğlu]]" operasının tamaşasında orkestrin tərkibində iştirak etmişdir və 1941-ci ildə həmin teatrla [[İran]]da qastrol səfərində olmuşdur.

[[1943]]-cü ildə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında Üzeyir bəyin təşəbbüsü ilə "Xalq musiqisinin əsasları" şöbəsi açıldıqda H.Xanməmmədov bu şöbəyə qəbul olunur. İkinci Dünya Müharibəsi illərində H. Xanməmmədov Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrında dirijor kimi fəaliyyət göstərməklə yanaşı, müəlliminin rəhbərliyi ilə bir sıra mahnı və marşlar, habelə o zaman tez məşhurlaşmış "Gözəl Pəri" mahnısını, Xalq Çalğı Alətləri Orkestri üçün "Qəhrəmani" əsərini bəstələyir.

[[1947]]-ci ildə H. Xanməmmədov öz təhsilini Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının bəstəkarlıq fakultəsində davam etdirir. Əvvəl professor Boris Zeydmanın sinfinə daxil olan H. Xanməmmədov sonralar öz yaşıdı, böyük bəstəkarımız Qara Qarayevin sinfinə keçir. H. Xanməmmədov Qara müəllimin məsləhəti ilə diplom işi kimi tar ilə orkestr üçün "Konsert" əsərini yazır. Bu əsər Dövlət Imtahan Komissiyası tərəfindən əla qiymətləndirilir və gənc bəstəkarın istedadı musiqi ictimaiyyətinin diqqətini cəlb edir. O vaxtlar hamı Azərbaycanın qüdrətli bəstəkarlar dəstəsinə öz sözü, öz nəfəsi olan bir bəstəkarın gəlişini çox yüksək qiymətləndirirdi. Bu əsərdəki işıqlı cəhətlər solo tar aləti sahəsindəki müvəffəqiyyətli axtarışlar və tapıntılar onun 2,3,4 və 5 saylı Konsertlərində də davam etdirilir. Bu konsertlərin ilk ifaçıları Əhsən Dadaşov, Hacı Məmmədov, Ramiz Quliyev kimi görkəmli ustad tarzənlərimiz olub. Əlamətdardır ki, H. Xanməmmədovun tar konsertləri nəinki Respublikamızda, habelə Özbəkistan, Qazaxıstan, Tacikistan və Qırğızıstan respublikalarında müvəffəqiyyətlə səslənmiş, tədris repertuarına daxil edilmişdir. Onun ardınca bir çox tanınmış bəstəkarlarımız – S. Rüstəmov, S. Ələsgərov, C. Cahangirov, T. Bakıxanov, R. Mirişli və b. bu janra müraciət etmiş və sanballı əsərlər yaratmışlar. Onu da xatırladaq ki, 2 saylı "Konsert" görkəmli dirijor V.Fedoseyevin idarəsi ilə Ümumittifaq Radiosunda lentə yazılmışdır, həmçinin Mərkəzi Televiziyada videoyazısı var.

[[1990]]-cı ildə H.Xanməmmədov yenə də musiqimizdə ilk dəfə olaraq kamança və orkesrt üçün "Konsert" bəstələyir və əsər mərhum sənətkarımız Ədalət Vəzirovun ilk və kamil ifasından sonra tez bir zamanda məşhurlaşır, ifaçıların repertuarına və tədris proqramlarına daxil olur.

== Haqqında çəkilən filmlər ==