Desna çayı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k təmizləmə using AWB
Sətir 3:
|Yerli adı = {{dillər|uk/Десна}}
|Şəkil = Desna River in Chernihiv.jpg
|Ölkə = Ukrayna
|Ölkə 1 = Rusiya
|Ölkə 2 =
|Ölkə 3 =
|Mənbəyi = [[Şərqi Avropa]]
|Mənsəbi = [[Qara dəniz]]
|Xəritə = Dnepr basin.png
|Xəritənin ölçüsü =
|Su sistemi = Dnepr/Qara dəniz
|Hövzəsi =[[Qara dəniz]]
Sətir 19 ⟶ 17:
|Mənbəyinin yüksəkliyi =
|Mənsəbinin yüksəkliyi =
|Yer xəritəsi qeydləri = {{Yer xəritəsi+|Rusiyanın Avropa hissəsi|width=300|float=center|caption=Dnepr çayı [[Rusiya]] xəritəsində:<br />
[[Şəkil:Blue 0080ff pog.svg|7px|]]{{coord|54.5939|N|33.2986|E|name=Desnanın mənbəyi}}<br />
[[Şəkil:Blue pog.svg|7px|]]{{coord|50.5503|N|30.5378|E|name=Dneprin mənsəbi}}|places=
{{Yer xəritəsi~|Rusiyanın Avropa hissəsi|lat_dir = N|lat_deg=54.5939|lat_min=|lon_dir = E|lon_deg=33.2986|lon_min=|mark=Blue 0080ff pog.svg|marksize=7|label_size=80|label=mənbəyi}}
Sətir 27 ⟶ 25:
}}
 
'''Desna çayı''' ({{dil-uk|Десна}}) — [[Şərqi Avropa]]da çay. [[Rusiya]] və [[Ukrayna]] ərazilərindən keçir. [[Dnepr çayı]]nın sol qolunu təşkil etməklə yanaşı həmdə onun ən böyük qoludur. Çayın uzunluğu 1130&nbsp; km təşkil edir. Novqorod-Sevenski şəhərinə qədər 535&nbsp; km məsafədə naviqasiya üçün yararlıdır. Daimi naviqasiya isə Jukovka şəhərinə qədərdir. Hövzəsinin sahəsi 88, 9&nbsp; km²-dir.
 
== Adının mənası ==
Adının mənası {{dil-cu|дєснъ}} — «"sağ»"<ref>''Фасмер М.'' Этимологический словарь русского языка. Т. I. С. 506.</ref> deməkdir. Desna Dnepr çayının sol qolunu təşkil edir.
 
== Təsviri ==
Sətir 38 ⟶ 36:
Yuxarı axarlarda bataqlaşmış ərazidən axır və suyu dayaz olur. Aşağı axarlarda isə dərinlik artır. Seym çayının töküldüyü yerdən dərinlik daha da artır. Yazda dərinlik dahada artır. İllik orta su sərfiyyatı 360 m³/san təşkil edir.
 
Desna çayında minerallaşma həddi: yaz daşqınları zamanı — 271 mq/dz³; yay-payız dövrü — 351 mq/dz³; qış dövrü — 376 mq/dz³.<ref>Горев Л. Н., Пелешенко В. И., [[Хильчевский Валентин Кириллович|Хильчевский В. К.]] Гидрохимия Украины. — К.: Вища школа, 1995. — 307 с. (укр.) ISBN 55–11-11-004522-4004522–4</ref>.
 
Qədim dövrlərdən mühüm su yolu hesab edilirdi. Buradan mırkəzi rus çöllərinə rahat getmək mümkün idi.<ref>[http://www.bibliotekar.ru/7-pervobytnyi-chelovek/33.htm Периодизация позднего палеолита Деснянского бассейна]</ref>.
 
Smolensk vilayətində çayın üzərində Desnoqorsk su anbarı yerləşir. Smolensk SES isə Desnoqorsk şəhərinin enerji təminatını təmin edir.
Sətir 46 ⟶ 44:
== Qolları ==
* Sağ: [[Udel]], [[Mena çayı|Mena]], [[Snov çayı|Snov]], [[Belous çayı|Belous]], [[Zamqlay çayı|Zamqlay]], Sudost, Boldaçevka, Qabya, Seşa, Stijen.
* Sol: [[Lyubiç çayı|Lyubiç]], Ostyor, Seym, Doç, Vetma, Prismara, Bolva, Snejet, Navlya, Nerussa, Smolyanka (aşağı və yuxarı).
 
== Desna boyunca yerləşən şəhər və qədəbələr ==
[[Şəkil:Desna river in Yelnya.jpg|слева|230px|thumb]]
* Smolensk vilayəti: Yelnaya, Desnoqorsk və Ekimoviçi kəndi.
* Bryansk vilayəti: Snoqot kəndi, Jukovka, Qistilovka, Selso, Bryansk, Vıqoniçi, Trubçevk, Belaya Beryozka