Yəhya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{vikiləşdirmək}}
== Yəhya peyğəmbər ==
 
YəhyanınYəhya anadan olması və onun bəzi əhvalatları haqqında [[Zəkəriyya]]ya aid olan fəsildə qısa da olsa söhbət açdıq. O həzrətinpeyğəmbərin adı da Qur`andaQuranda daha çox atası Zəkəriyyanın əhvalatlarında, zikr olunubdur. Oo cümlədən [[Ali-İmran surəsi|"Ali-İmran"]], [[Ənam surəsi|"Ənam"]], [[Məryəm surəsi|"Məryəm"]][[Ənbiya surəsi|"Ənbiya"]] surələrində zikr olunubdur. Yalnız [[Məryəm surəsi]]ndə ayrıca olaraq onun fəzilətlərindən söz açılıbdır. OradaBu surədə Yəhyaya bəxş olunan ilahi nemətlərdən adsöz aparılıbdıraçılır. [[Ali-İmran surəsi]]ndə də [[Zəkəriyya]]ya oğlu Yəhyanın müjdəsini verərkən onun fəzilətlərindən bir neçəsi zikr olunubdur. Və bunlar: (Zəkəriyyanın əhvalatında dediyi kimi) O həzrətin İsaya (ə) imanı və onu təsdiq etməsi, Yəhyanın ağalıq və alicənablığı, onun evlənməkdən pərhiz etməsi və peyğəmbərlik məqamıdır.
 
“Allah[[Ali-İmran surəsi]]ndə [[Allah]]-taala buyurur: "Allah sənə özü tərəfindən gələn kəlməni (İsanı) təsdiq edən, (tayfasına) ağa, nəfsinə hakim və əməli salehlər cərgəsindən bir peyğəmbər olacaq Yəhyanın (dünyaya gələcəyi) xəbərini müjdə verir".
[[Ali-İmran surəsi]]ndə [[Allah]]-taala buyurur:
 
“Ey"Məryəm" surəsindəki ayələr bundan ibarətdir: "Ey Yəhya, bu kitabı (Tövratı) möhkəm tut. Hikmət və elmi uşaqlıqdan ona verdik. Mehr-məhəbbəti və paklığı öz tərəfimizdən ona əta etdik. O, pəhrizkar və ata-anasına xeyir verən idi. O, tərs və nadinc deyildi. Bizim salamımız (yəni salamatçılıq və əmin-amanlığımız) onun dünyaya gəldiyi gündən ölümünə və yenidən dirildiyinə qədər onunladır".
“Allah sənə özü tərəfindən gələn kəlməni (İsanı) təsdiq edən, (tayfasına) ağa, nəfsinə hakim və əməli salehlər cərgəsindən bir peyğəmbər olacaq Yəhyanın (dünyaya gələcəyi) xəbərini müjdə verir.”
“Məryəm” surəsindəki ayələr bundan ibarətdir:
“Ey Yəhya, bu kitabı (Tövratı) möhkəm tut. Hikmət və elmi uşaqlıqdan ona verdik. Mehr-məhəbbəti və paklığı öz tərəfimizdən ona əta etdik. O, pəhrizkar və ata-anasına xeyir verən idi. O, tərs və nadinc deyildi. Bizim salamımız (yəni salamatçılıq və əmin-amanlığımız) onun dünyaya gəldiyi gündən ölümünə və yenidən dirildiyinə qədər onunladır.”
 
İbn Abbas “Və"Və atəynahul hukmə səbiyya”səbiyya" cümləsinin təfsirində deyir: -”Yəhya"Yəhya üç yaşında peyğəmbərlik məqamına çatdı".
 
[[Əhli-Beyt]] (ə) rəvayətlərində Yəhyanın böyüklüyü və hikmətli şəxs olduğu barədə yazılır ki, onun yaşında olanlar dedilər: -”Gəl gedək oynamağa!” Yəhya onlara cavab verdi: -”Biz oynamaq yox, böyük işlər görmək üçün yaranmışıq.”
Sətir 19 ⟶ 17:
Şeyx Səduq “Uyun” və “Xisal” kitablarında yazır ki, İmam Rza (ə) “Və səlamun ələyhi yəvmə vulidə və yəvmə yəmutu və yəvmə yub`əsu həyya” ayəsinin təfsirində belə buyurub: -”İnsanların ən vəhşətli və qorxulu vaxtları üç yerdədir. Birincisi, anadan olub bu dünyaya qədəm qoyan gün, ikincisi, ölüm günü və üçüncüsü Qiyamət gününün çətinlikləri. Allah taala bu şərif ayədə həmin üç vaxtda Yəhyanın salamat və rahatçılıqda olacağını xəbər verir. Necə ki, həzrət İsanı (ə) da həmin vəhşətlərdə rahat olacağını xatircəm edir. “Məryəm” surəsində buyurur:
“Doğulduğum gün, öldüyüm gün və Qiyamət günü mənə salamatçılıq ver.”
 
== MARAQLI BİR HƏDİS ==
== Maraqlı hədis ==
“Mən la yəhzurul-fəqih” kitabında [[İmam Sadiq]]dən (ə) rəvayət olunur:
 
Sətir 31 ⟶ 30:
Yəhya buyurdu: -”Bu sözlər mənim üçün kifayətdir!”
 
== YƏHYANINYəhyanın İBADƏTİibadəti ZÖHDÜ.zöhdü ==
Deyləmi “İrşadül-qulub” kitabında yazır: Yəhyanın paltarı lifdən (xurma ağacının qabığından) və yeməyi çox sadə idi.
 
Sətir 42 ⟶ 41:
-”Ata can! Odlu cəhənnəmlərin üstündə olan uçurumlardan Allah qorxusundan ağlayanlardan başqa heç kəs keçə bilmir. Mən də qorxuram ki, oradan keçə bilməyim.” Bu vaxt Zəkəriyya huşdan gedənə qədər ağladı.
 
== Yəhyanın şeytanla danışığı ==
== YƏHYANIN ŞEYTANLA DANIŞIĞI==
Şeyx Tusinin “Əmali”kitabında [[İmam Rza]] (ə) öz ata-babasından Yəhya ilə şeytanın danışığı barədə nəql etdiyi hədis yazılıbdır. Hədisin xülasəsi bundan ibarətdir:
Şeytan Adəm peyğəmbərin dövründən İsa (ə) dövrünə qədər peyğəmbərlərin yanına gəlir və onlarla söhbət edirdi. Hamıdan çox Yəhya ilə danışırdı. Bir gün Yəhya onda soruşdu:
Sətir 63 ⟶ 62:
 
-”Mən də Allahla əhd bağlayıram onunla görüşənədək heç bir müsəlmana nəsihət etməyəcəyəm.” Şeytan bunu deyib getdi və ondan sonra daha Yəhyanın yanına gəlmədi.
== YƏHYANIN ŞƏHİD OLMASI ==
Yəhya ibni Zəkəriyyanın öz dövründəki padşahların əliylə şəhid olması haqda Qur`ani-Kərimdə ayə nazil olmamışdır. Rəvayətlərdə də onun səbəbi haqda fərqli fikirlər söylənilmişdir. Bir hədisdə yazılıb:
 
== Yəhyanın şəhid olması ==
Yəhya ibni Zəkəriyyanın dövründə şəhvətpərəst bir padşah var idi. Padşah öz arvadları ilə kifayətlənmirdi. Bir gün o, zinakar bir qadınla tanış oldu. Həmin qadın qocalana kimi padşahın yanına get-gəl edirdi. Qocalandan sonra öz qızını padşahın yanına göndərməyi qərara aldı. O, qızına dedi: -”Padşah səninlə cinsi əlaqədə olandan sonra səndən soruşsa, nə istəyirsən, ona de ki, Yəhya ibni Zəkəriyyanı öldür.
 
Yəhya ibni Zəkəriyyanın öz dövründəki padşahların əliylə şəhid olması haqda Qur`aniKərimdə ayə nazil olmamışdır. Rəvayətlərdə də onun səbəbi haqda fərqli fikirlər söylənilmişdir. Bir hədisdə yazılıb: "Yəhya ibni Zəkəriyyanın dövründə şəhvətpərəst bir padşah var idi. Padşah öz arvadları ilə kifayətlənmirdi. Bir gün o, zinakar bir qadınla tanış oldu. Həmin qadın qocalana kimi padşahın yanına get-gəl edirdi. Qocalandan sonra öz qızını padşahın yanına göndərməyi qərara aldı. O, qızına dedi: -”Padşah Padşah səninlə cinsi əlaqədə olandan sonra səndən soruşsa, nə istəyirsən, ona de ki, Yəhya ibni Zəkəriyyanı öldür.
Həmin qız anasının göstərişinə əməl etdi. Padşah onunla yaxınlıq edəndən sonra, qız Yəhyanı öldürməyi ona təklif etdi. Padşah onunla üç dəfə zina edəndən sonra Yəhyanı öz yanına çağırıb başını bədənindən ayırdı. Onun başını qızıl teştə qoydu.
 
Həmin qız anasının göstərişinə əməl etdi. Padşah onunla yaxınlıq edəndən sonra, qız Yəhyanı öldürməyi ona təklif etdi. Padşah onunla üç dəfə zina edəndən sonra Yəhyanı öz yanına çağırıb başını bədənindən ayırdı. Onun başını qızıl teştə qoydu".
 
Başqa bir tarixə görə o zinakar qadın həmin padşahdan qabaqkı padşahın yanında da olubmuş. Qabaqkı padşahdan bir qızı dünyaya gəlibmiş.
 
Yəhyanın dövründəki padşah da həmin qadınla evlənir. O, qocalandan sonra öz qızını padşahla evləndirmək istəyirdi. Padşah (Yəhyanı çox istədiyi üçün) ona dedi: -”Mən"Mən bu hökmü Yəhya ibni Zəkəriyyadan soruşmalıyam. Bilməliyəm ki, belə evlənməyə icazə vardır, yoxsa yox?"
 
Padşah Yəhyadan bu məsələni soruşdu. Yəhya buyurdu: -”Belə "Belə nikaha icazə yoxdur". Yəhyanın padşaha verdiyi cavab, zinakar qadının ona bağladığı kin-küdürətə səbəb oldu. Bir gün padşah məst idi. O, qızını bəzəyib padşahın yanına göndərdi… Elə bu da Yəhyanın ölümünə səbəb oldu.
 
Başqa bir tarixdə yazılır: Padşahın bacısının gözəl bir qızı var idi. O, öz bacısı qızına vuruldu. Onunla evlənmək istədi. Yəhya buna etiraz etdi. Padşahın bacısı Yəhyanın bu işə etirazını eşidəndən sonra qızını bəzəyib padşahın yanına göndərdi. Padşah qızı görüb özünü itirdi. O, qıza dedi:
 
-”Nə istəyirsən:” Qız dedi:
 
-”İstəyirəm ki, Yəhya ibni Zəkəriyyanı öldürəsən.” Padşah dedi:
 
-”Bundan başqa bir şey istə!” Qız dedi:
 
-”Bundan başqa səndən heç nə istəmirəm.” Padşah Yəhyanı çağırıb başını kəsdi.
 
Başqa bir tarixdə yazılır: "Padşahın bacısının gözəl bir qızı var idi. O, öz bacısı qızına vuruldu. Onunla evlənmək istədi. Yəhya buna etiraz etdi. Padşahın bacısı Yəhyanın bu işə etirazını eşidəndən sonra qızını bəzəyib padşahın yanına göndərdi. Padşah qızı görüb özünü itirdi. O, qıza dedi:
<poem>
- Nə istəyirsən?
Qız dedi:
-”İstəyirəm İstəyirəm ki, Yəhya ibni Zəkəriyyanı öldürəsən.” Padşah dedi:
Padşah dedi:
-”Bundan Bundan başqa bir şey istə!” Qız dedi:
Qız dedi:
- Bundan başqa səndən heç nə istəmirəm.
-”Bundan başqa səndən heç nə istəmirəm.” Padşah Yəhyanı çağırıb başını kəsdi.
</poem>
Cadul-movlanın “Qisəse-Qur`an” və Nəccarın “Qisəsül-ənbiya” kitabında padşahın adı Hirudis və qızın adı Hirudiya yazılıbdır. Hər iki kitab Hirudiyanı padşahın qardaşı qızı bilirlər.
Markusun İncilinin səkkizinci bölməsində yazılıbdır ki, Hirudiya Hirudisin qardaşı arvadı idi. Hirudis onunla evləndi. Orada baş vermiş hadisəni belə nəql edirlər:
Sətir 115:
[[Kuleyni]] (r) rəvayət edir ki, [[İmam Sadiq]] (ə) buyurdu: -”İsa ibni Məryəm (ə) Yəhyanın qəbri üstünə gəldi. Allahdan onun dirilməsini istədi. Allah onun duasını qəbul etdi. Yəhya dirildi və qəbirdən çıxandan sonra İsaya dedi: -”Məndən istəyin nədir?” İsa dedi: -”İstəyirəm keçmişdə olduğu kimi indi də mənimlə bir yerdə qalasan!” Yəhya dedi: -”Ey İsa! Hələ də ölümün acılığı yadımdadır. İkinci dəfə məni dünyaya qaytarıb ölümün acılığını yenidən mənim üçün təzələmək istəyirsən?”
Bunu deyib yenidən qəbrinə daxil oldu.
 
{{Peyğəmbərlər}}
 
[[Kateqoriya:Peyğəmbərlər]]
 
{{vikiləşdirmək}}
{{Peyğəmbərlər}}
 
[[ar:يوحنا المعمدان]]