Dəyər (iqtisadiyyat): Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 24:
 
Subyektiv dəyər bir istehlakçı və satıcı tərəfindən bir məhsulun fərdi qiymətləndirilməsidir; obyektiv dəyər mübadilə nisbətləri, bazarda rəqabət zamanı əmələ gələn qiymətlərdir. Bu vəziyyətdə malların nadir olması bir maliyyət faktoru elan edilir.
 
=== Dəyər nəzəriyyələri ===
İstehsal xərclərindən dəyər götürən kifayət qədər məşhur nəzəriyyələr var. Ancaq hamısı pul miqdarı ilə ifadə olunan qiymətlərlə fəaliyyət göstərməlidir. "Əməyin qiyməti" xərclərə də aiddir. Bu cür nəzəriyyələrin çətinliyi pulun özünün və əməyin dəyərinin formalaşmasının dəyərini izah etməkdir.
 
== Dəyərin məhsullara köçürülməsi ==
Dəyərin obyektiv təbiətini tanıyan nəzəriyyələr üçün (əmək nəzəriyyəsi dəyər, xərclər nəzəriyyəsi), məsrəflərin istehsal nəticələrinə köçürülməsini nəzərdən keçirmək xarakterikdir. Dəəyərlərin istehsal mayasına bütöv və ya qismən daxil edilməsi məsələsi vacibdir.
 
=== Dəyərin birdəfəlik köçürülməsi ===
İstehsal xərclərinin bir hissəsi birbaşa istifadə olunan əşyaların alınması və ya istehsalı ilə əlaqələndirilir. Bu cür istifadə nümunələri xammal, məhsul qablaşdırması, istehsal avadanlıqlarının istismarı üçün enerjidir.
 
=== Dəyəri hissə-hissə ötürmə ===
Bir çox məhsul təbii formasını qoruyaraq istehsal prosesində iştirak edir. Ümumiyyətlə məhsulun bir neçə vahidi istehsal etmək üçün istifadə olunur və demək olar ki, dəyişməz qalırlar. Buna misal olaraq binalar, avadanlıqlar, alətlər, yenidən istifadə edilə bilən qəliblər, patentlər, nəqliyyat daxildir. Bu cür obyektlər üçün dəyərlərinin istehsalda iştirak etdikləri bütün məhsullara bərabər paylandığı düşünülür.
 
Praktikada belə bir ötürmə etmək son dərəcə çətindir. Buna görə bir obyektin istismar müddəti tez-tez müəyyənləşdirilir, maya dəyəri mühasibat vaxt aralığının sayına bölünür (məsələn, istismar illərinin və ya planlaşdırılan istehsal dövrlərinin sayına görə) və mayanın nəticələnən hissəsi bu dövrdə çıxarılan məhsullara bərabər paylanır. Bu prosesə amortizasiya deyilir. Ümumiyyətlə belə maddələrin qalıq dəyərinin tədricən azaldığına inanılır.
 
== İstinadlar ==