Aşıq Hüseyn Bozalqanlı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 26:
|ilk əsəri =
|tanınmış əsərləri =
|mükafatları = {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|1940}}
|imzası =
|saytı =
Sətir 33:
}}
 
'''Hüseyn Məşədi Cəfərqulu oğlu''' ({{DVTY}}) — Azərbaycan aşığı, Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1940).
 
== Həyatı ==
<poem>
Aşıq Hüseyn Bozalqanlı 1868-ci ildə [[Tovuz]] rayonunda [[Bozalqanlı]] kəndində anadan olub. Kənddə yeni açılan dini məktəbdə, molla Səməd Axundun məktəbində üç il təhsil alıb, [[ərəb]] və [[fars]] dillərini mükəmməl öyrənib. Çox kiçik yaşlarından şerə, sənətə bağlanıb, hələ on iki yaşında ikən şer yazmağa başlayıb. Toylarda, məclislərdə aşıqlara qulaq asıb, aşıq sənətinə də uşaqlıqdan valeh olub.
Cəmi üç ay aşıq Məmmədquluya şagird olub. Fitri istedada malik olan Hüseyn toylarda, ziyafətlərdə bacarıqlı aşıq kimi şöhrət qazanıb. Bu, təsadüfi deyildi - Hüseyn haqq aşığı idi, dərsi də ona möcüzələr yaradan Allah vermişdi.
Aşıq Hüseyn Bozalqanlı həmişə hazırcavab, özünə inamlı olub. Atası Məşədi Cəfərqulu kimi comərdliyi, qəhrəmanlığı ilə seçilən nadir şəxsiyyətlərdən biri hesab edilib. O, həmişə üstündə sazla yanaşı, mauzer də gəzdirərmiş...gəzdirərmiş…
Aşıqlarla deyişmədə heç vaxt sözünü birinci deməzmiş, öz rəqibinə fürsət verər və nəticədə təmkinilə qalib gələrmiş.
Görkəmli sənətkar Qurbani, Abbas Tufarqanlı, Vaqif kimi sənətkarların irsilə tərbiyələnən, aşıq poeziyasının bütün formalarında yaratdığı şerlərlə - gözəlləmələr, qoşmalar, təcnislər, dodaqdəyməzlər, divanilər, gəraylılar, dastanları ilə aşıq və şairlər içərisində həmişə seçilərmiş.
Azərbaycan xalq yaradıcılığının inkişafında da Aşıq Hüseynin böyük xidməti olub. O, "Qara Tanrıverdi", "Nəriman", "Xanlar", "Hacı Tağı" dastanlarının yaradıcısıdır. "Koroğlu" dastanının ən kamil bilicisi məhz Aşıq Hüseyn hesab edilib. Dastanın bir neçə qolu - "Koroğlunun Toqat səfəri", "Bağdad səfəri", "Həmzənin Qıratı aparması", "Koroğlunun vuruşması" və s. qolları Aşıq Hüseynin dilindən yazılıb.
Bu böyük sənətkar dövrünün görkəmli tarixi şəxsiyyətləri ilə qarşılaşıb və həmişə də onların məhəbbətini qazanıb.
1917-19221917–1922-ci illərdə Həmid Sultanovun tapşırığı ilə tez-tez Aşıq Hüseyn, Aşıq Mirzə və Xəyyam Mirzədən ibarət aşıq məclisi təşkil olunarmış...olunarmış…
Metex qalasında həbsdə olarkən N.Nərimanovla yaxından tanış olur və sonradan "Qoca Şərqin Nərimanı gəlirmi?" şerini və "Nəriman" dastanını yazır.
Bədahətən söz deməkdə də Aşıq Hüseynin əvəzi olmayıb. Buna görə də sevimli xalq şairimiz Səməd Vurğun onu "əli qılınclı şair" adlandırar və həmişə ona dərin məhəbbət bəsləyərdi.
"Geri dur" müxəmməsi və digər şerlərindən aydın olur ki, Hüseyn Bozalqanlı Sədi, Firdovsi, Füzuli kimi klassiklərin əsərlərinə dərindən bələd olub. Satira isə onun yaradıcılığında xüsusi yer tutub. Müxəmməslərində satirik poeziyamızın novatoru Sabir duyğuları duyulur. 1940-cı ildə yazdığı "Bilin" müxəmməsi buna gözəl misaldır:
Sətir 72:
Ərşi, kürsü, nöh asmanı çəkibdi.
 
1937-ci il noyabrın 13-də aşıq Hüseyn Bozalqanlı Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının üzvü və ittifaq nəzdində olan aşıqlar bölməsinin rəhbəri seçilib. Ustad sənətkar I və II Aşıqlar qurultaylarının, eləcə də, Moskvada keçirilən Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənəti ongünlüklərinin iştirakçısı olub. Şairin əməyi dövlət tərəfindən çox yüksək qiymətləndirilib. O, "Şərəf nişanı" ordeni və fəxri fərmanla mükafatlandırılıb, 1941-ci il oktyabrın 16-da isə ən yüksək fəxri ada - Azərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi adına layiq görülüb.
Ölməz sənətkarin on dörd şagirdi olub. O, müasirləri məşhur Aşıq Ələsgər, Növrəs İman, Aşıq Ağacan, Xəyyam Mirzə, Qazaxlı Mirzə Səməd, şair Vəli, şair Nəcəf və başqaları ilə deyişib.
Hüseyn Bozalqanlı 1941-ci il noyabrın 13-də vəfat edib. Qəbri Bozalqanlı kəndinin el qəbristanlığındadır.
</poem>
Sətir 81:
 
== Mənbə ==
* Aşıqlar. (toplayanı: [[Hümmət Əlizadə]]), Bakı, "Azərnəşr", 1938. səh.207-213207–213.
* [[Maşallah Xudubəyli]]. "Mənim sazlı-sözlü dünyam". Bakı, "Elm və təhsil"-2010. səh.73-7973–79
* [[Teymur Əhmədov]]. Azərbaycan yazıçıları (XX-XXIXX–XXI yüzillikdə), ensiklopedik məlumat kitabı, "Nurlar", Bakı, 2011.
 
== İstinadlar ==