Python (proqramlaşdırma dili): Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k AgvLab tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq 5.197.233.228 tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. Teq: Geri qaytarma |
Teq: Geri qaytarma |
||
Sətir 4:
'''Python dili''' - [[İnterpretasiya olunan dil|interpretasiya]] olunan, [[Yüksək-səviyyəli proqramlaşdırma dili|yüksək səviyyəli]] və [[Ümumi-Məqsədli proqramlaşdırma dili|ümumi-məqsədli proqramlaşdırma dili]]dir. 1991-ci ildə [[Guido van Rossum]] tərəfindən yaradılmışdır. Python dilinin dizayn fəlsəfəsi boşluqlardan istifadə edərək kod oxunaqlılığını vurğulayır. Bu dilin məqsədi onun [[dil quruluşu]] və [[Obyekt yönümlü proqramlaşdırma|obyekt-yönümlü]]lüyü ilə [[proqramçı]]lara xırda və iri həcimli layihələrdə aydın, məntiqli kod yazmağa kömək etməkdir.
Python [[dinamik dil|dinamik yazıla bilən]] və [[avtomatik yaddaş idarəetmə]] xüsusiyyətinə malikdir. Müxtəlif [[Proqramlaşdırma paradiqması|proqramlaşdırma paradiqmaları]]<nowiki/>nı dəstəkləyir, buna daxildir [[Strukturlu proqramlaşdırma|strukturlu]] (qismən, [[Prosedurlu proqramlaşdırma|prosedurlu]]), [[Obyekt yönümlü proqramlaşdırma|obyekt-yönümlü]] və [[Funksiyonal proqramlaşdırma|funksiyonal programlaşdırma]] paradigmaları. Onun geniş [[Standart kitabxana (proqramlaşdırma)|standart kitabxanası]] olduğuna görə Pythona "bataryaları daxildir" də deyilir
Python 1980-ci illərin sonlarında [[ABC dili (proqramlaşdırma)|ABC dilinin]] davamçısı olaraq yaradıldı. Python 2.0 2000-ci ildə təqdim edildi, o özü ilə birlikdə [[Siyahı anlama (proqramlaşdırma)|siyahı anlama]] və [[Zibil toplayıcı sistem (compyuter elmləri)|zibil toplayıcı sistemlə]] birgə [[Referans sayma (proqramlaşdırma)|referans sayıcı]] xüsusiyyətlərini gətirdi.
Python 3.0 2008-ci ildə təqdim edildi, o dilin böyük reviziyası olduğundan onun [[Əvvələ-uyğunluq|əvvələ-uyğunluğu]] tam deyil və bir çox Python 2 kodu dəyişikliyə ehtiyac olmadan Python 3-də işləyə bilmir.
=== Proqramlaşdırma fəlsəfəsi ===▼
Python 2 dili 2020-ci ildə rəsmi olaraq dayandırıldı (ilk dəfə 2015-ildə dayandırılması planlaşdırılmışdı) və Python 2.7.18 son Python 2.7 buraxılışı oldu və beləliklə son Python 2.7 buraxılışı da o oldu. Bunun üçün daha heç bir təhlükəsizlik yamağı yada başqa təkmilləşdirmə buraxılmayacaq. Python 2-lər üçün hər şey dayandırılıb, yalnız Python 3.6.x və daha sonrası dəstəklənir.
Bir çox [[Əməliyyat sistemi|əməliyyat sistemləri]] üçün Python [[İnterpretator|interpretatorları]] mövcuddur. Bir qlobal proqramçılar cəmiyyəti [[Azad və açıq-qaynaq proqram|azad və açıq-qaynaq kodlu]] [[istinad proqram]] olan [[CPython|CPythonu]] yazıb və inkişaf etdirir. Python və CPython-un inkişafı üçün qaynaqlari gəlir məqsədi güdməyən qurum olan [[:en:Python Software Foundation|Python Software Foundation]] idarə edir və yönləndirir.
== Tarixi ==
[[File:Guido van Rossum OSCON 2006 cropped.png|thumb|150px|[[Guido van Rossum]] at OSCON 2006]]
{{Main|Python-un tarixi}}
Guido van Rossum Python-u istisna işləmə bacarığı və Amoeba əməliyyat sisteminin ara üzü olaraq 1980-ci ildə Riyaziyyat və Kompyuter Elmləri üzrə Milli Araşdırmalar İnstitutunda olarkən ABC dilinin (bu dil özü də SETL-dən ilham alıb) davamçısı olaraq düşündü. Onun Hazırlanması 1989-cu ilin Dekabr ayında başladı. Van Rossum layihənin əsas inkişaf etdiricisi olaraq bütün yükünü təkcə öz üzərinə götürdü. O bu vəzifəni Python-nun "Həyat üçün Xeyirxah diktatur"-u olaraq 12 iyul 2018-ci ildə özünün "daimi istirahətini" elan edənə qədər davam etdirdi, bu ləqəb ona Python cəmiyyəti tərəfindən onun layihənin uzun müddətli rəhbər qərar qəbul edəni öhdəliyi olduğunu əks etdirmək üçün bəxş edilmişdir. İndi O, öz liderliyini beş nəfərlik idarə şurəsının üzvü olaraq onlarla bölüşür. 2019-cu ilin yanvarında layihəyə rəhbərlik etməkdən ötrü Python-un aktiv özək inkişaf etdiriciləri Brett Cannon, Nick Coghlan, Barry Warsaw, Carol Willing və Van Rossum "İdarəetmə Şurası"-na beş üzv kimi seçildilər.
Python 2.0 böyük yeni xüsusiyyətlərlə birlikdə 16 oktyabr 2000-ci ildə buraxildı, bunlara daxildir dövr-aşkarlayan zibil toplayıcı və Unikod dəstəyi.
Python 3.0 3 dekabr 2008-ci ildə buraxıldı. O dilin böyük revisiyası idi ki, əvvələ uyğunluğu olmadı. Yeni xüsusiyyətlərdən bir çoxu Python 2.6.x və 2.7.x versiya serialarına da integrasiya edildi. Python 3 buraxılışı 2to3 (2-dən 3-ə) alətini ehtiva edir, hansı ki Python 2 kodunun (heç olmuya bir qədərini) Python 3 koduna tərcüməsini avtomatlaşdırır.
Python 2.7 üçün həyatın sonu ilkin olaraq 2015-ci ilə təyin edildi sonra bu tarix 2020-ci ilə ertələndi, çünki böyük miqdarda kodları Python 3-ə çevirmək asan olmayacaqdı.
Python müxtəlif paradiqmaları dəstəkləyən proqramlaşdırma dilidir. [[Obyekt yönümlü proqramlaşdırma]], struktur proqramlaşdırma, funksiyonal proqramlaşdırma bunlara misal ola bilər.
Sətir 14 ⟶ 33:
Python script dili kimi veb və desktop mühitlərində geniş istifadə olunur. Böyük şirkətlər Google, Yahoo və s python dilindən geniş istifadə edirlər. Python böyük araşdırma mərkəzlərində də (məsələn: [[CERN]] kimi) geniş istifadə olunur və elmi hesablamalar üçün çoxlu kitabxanalara malikdir. Bunlara misal olaraq NumPy, SciPy və Matplotlibi göstərmək olar.
Pythonun sintaksisi öyrənmək üçün çox sadədir.
| |||