Multiplikator ideyası [[iqtisadiyyat]] elminə ilk dəfə ingilis iqtisadçısı, [[Kembric]] məktəbinin nümayəndəsi R.Kan tərəfindən [[1931]]-ci ildə gətirilmişdir. O, [[investisiya]]nın əhalinin [[alıcılıq qabiliyyəti]] və məşğulluğun multiplikasiyasına necə gətirib çıxardığını göstərmişdir.
== Ümumiləşdirilmiş izahı ==
Multiplikator ideyası [[iqtisadiyyat]] elminə ilk dəfə ingilis iqtisadçısı, [[Kembric]] məktəbinin nümayəndəsi R.Kan tərəfindən [[1931]]-ci ildə gətirilmişdir. O, [[investisiya]]nın əhalinin [[alıcılıq qabiliyyəti]] və məşğulluğun multiplikasiyasına necə gətirib çıxardığını göstərmişdir. Multiplikatorun ümumiləşdirilmiş izahını C.M.Keyns özünün “Məşğulluq, faiz və pul haqqında ümumi nəzəriyyə” kitabında irəli sürmüşdür. Multiplikator nəzəriyyəsi müəyyən sahələrdə istehsahnistehsahın və onun müəyyən sferalarında məşğulluğun genişlənməsinə məsrəflərin stimullaşdırıcı təsirinin mövcudluğunu izah edir. Ümumi milli məhsulun (ÜMM) ölçüsündə bu müsbət artan səmərə (effekt) - multiplikasiya səmərəsi (effekti) adlanır. Multiplikator say əmsalıdır, o, investisiyaların ölçüsünün artdığı şəraitdə ÜMM-in artım ölçüsünü göstərir. Tutaq ki, investisiyaların artımı 100 milyon [[manat]] təşkil edir, bu, ÜMM-in 300 milyon manat artmasına gətirib çıxarıb, beləliklə, multiplikator = 3; əgər ÜMM 200 milyon manat artarsa, onda multiplikator 2-yə bərabər olardı. Multiplikator = ÜMM-in artması / İnvestisiyaların artması və ya ''ΔÜMM = Multiplikator x Δİ''. Keyns həm də göstərdi ki, multiplikator yığıma meyillik həddinin (''YMH'') əks kəmiyyətidir: ''Multiplikator=1/YMH'' və ya ''Multiplikator=1/1-YMH'' , İMH - istehlaka meyillilik həddi, deməli, ''ΔÜMM=1/YMH * ΔY''
