Britaniya imperiyası: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
||
Sətir 37:
[[15|XV]] və [[16|XVI]] əsrlərdəki coğrafi kəşflər boyunca İspaniya və [[Portuqaliya]] [[Avropa]]nın dünyanın kəşf etməsinin qabaqcılları idi və müddətdə böyük dənizaşırı imperatorluqlar qurdular. Bu imperatorluqlarda olan böyük sərvətdən qısqanan [[İngiltərə]], [[Fransa]] və [[Hollandiya]], [[Amerika]] və [[Asiya]]da öz müstəmləkələri və ticarət şəbəkələrini qurmağa başladılar. XVII və XVIII əsrlərdə [[Hollandiya]] və [[Fransa]] ilə davam etdirdiyi bir neçə dənə döyüşün nəticəsi etibarilə İngiltərə (Şotlandiya ilə edilən 1707 Birləşmə Qanunu'ndan sonra Britaniya), [[Şimali Amerika]] və Hindistandakı üstün güc oldu. Bununla yanaşı, 1783-cü ildə bir müstəqillik savaşından sonra Şimali Amerikada On Üç Koloniya'nin itirilməsi Britaniya üçün böyük bir ziyan idi və ən sıx əhalisi olan olan koloniyasını itirdi. Bu geriləməyə qarşı Britaniyanın diqqəti sonradan Afrika, Asiya və Böyük Okeana çəkildi. 1815-də Napaleon Fransasının məğlub olmasını sonra Britaniya, bir əsr boyunca xaricdən hər hansı bir müqavimətin iştirak alınmayan bir liderliyi var idi, və dünya daxilində torpaqlarını genişləndirməyə davam etdi. Ağ məskunlaşmaçı müstəmləkədən daha çox muxtariyyət verilirdi; bəzi müstəmləkələr də hakimiyyət olaraq yenidən təsnif edildi.
XIX əsrin sonuna doğru [[Almaniya]] və [[Amerika Birləşmiş
XX əsrin geri qalanında Avropa gücləri tərəfindən edilən daha böyük bir qlobal dekolonizasiya hərəkəti məzmununda imperiyanın torpaqlarının çoxu müstəqilliyini qazandı; bu müddət 1997-ci ildə Hong Kongun Çinə geri verilməsiylə sona çatdı. Müstəqillikdən sonra bir çox köhnə Britaniya müstəmləkəsi İngilis Millətlər Birliyi üzvü oldu. Hal-hazırda isə 14 bölgə hələ Britaniyanın suverenliyi altındadır; bunlar Britaniyanın dənizaşırı torpaqlarıdır.
|