Azqıllı qurdlar: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k →İstinadlar: +Taksonbar using AWB |
|||
Sətir 32:
== Quruluşu və fiziologiyası ==
Qırmızımtıl-qəhvəyi rəngli bədəninin uzunluğu 10-15 sm-ə çatır. Bədəninin ön hissəsində kəmər adlanan qalınlaşma olur. Bədəni uzunsov və silindrşəkilli olub, ən kiçiyinin ölçüsü 0,5 mm, ən iri forması 2–3 m (tropik formalar) uzunluqda olur. Bədənin buğumları homonomdur. Buğumların miqdarı 7-9, əksər hallarda 30-40-dan 500-600-ə qədər olur. Azqıllı qurdların qılları az miqdarda olur. Öndəki buğum müstəsna olmaqla, qalan bütün buğumlarda qıllar vardır. Qıllar bədənin divarında dörd dəstə şəklində yerləşmişdir. Onların bir cütü yanlarda, bir cütü isə qarın hissəsindədir. Dəstədəki qılların miqdarı müxtəlifdir. Bədənin ön hissəsindən bir qədər aşağıda bədən örtüyü bir neçə buğumu əhatə edən qalınlaşma kəmər (clitellum) əmələ gətirir. Kəmər əhatə etdiyi buğumların ifraz etdiyi maddədən barama əmələ gətirir. Kəmər bütün oliqoxetlər üçün xarakterik olub, qurdun bədəninin bel və yan hissələrini əhatə edir. Qarın tərəfdə kəmərin kənarında ovalşəkilli vəzili ziyillər vardır. Bu ziyillər cütləşmə vaxtı iki qurdun bir-birinə yapışmasına xidmət edir. Bədənin dal tərəfində piqidium adlanan anal
[[Azqıllı qurdların]] bədəninin üzəri nazik və elastiki kutikula ilə örtülmüşdür və selikli vəzilərlə çox zəngindir. Kutikulanın altında birqatlı epiteli ([[hipoderma]]), onun da altında uzununa və həlqəvi əzələlər yerləşmişdir. Bütün bunlar azqıllı həlqəvi qurdlarda yaxşı inkişaf etmiş dəri-əzələ kisəsini əmələ gətirir. Azqıllı qurdlarda uzununa əzələlər həlqəvi əzələlərə nisbətən yaxşı inkişaf etmişdir, köndələn əzələləri isə olmur. İbtidai quruluşlu azqıllı qurdlarda hipoderma – birqatlı, ali quruluşlu oliqoxetlərdə isə ikiqatlı epiteli hüceyrələrindən təşkil olunmuşdur.
| |||