Nemətulla Vəli: Redaktələr arasındakı fərq

== Həyatı ==

Nemətulla Vəli ( "Və­liVəli", yə­niyani "mü­qəd­dəsmüqəddəs" - ona ve­ril­mişverilmis ləqəb­dirləqəbdir. Bu, Al­la­hınAllah'ın ad­la­rın­danadlarından biridir) 1330-cu ildəyılda [[Hələb]Naxcivan] (Alep­poNakhcevan) şə­hə­rin­dəşəhərində anadan olmuşdur. Onun ata­sıatası Mir Ab­dullaAbdulla su­fitasavvuf mür­şi­dimürşidi, ana­sıannesi isəise cə­nu­bicənubi İra­nınİranın za­də­ganzadəgan fars­la­rın­danfarslarından idi. Nemətilla Vəlinin nəsilnesil şəcərəsi beşin­ciBeşinci imam Mə­həm­mədMəhəmməd Ba­ğırdanBağırdan başlayır. Gənc ikəniken Ne­mə­tul­laNemətulla is­lamislam öl­kə­lə­ri­nəölkələrinə uzun­müddətliuzunmüddətli səyahət­dəsəyahətdə olmuşdur. Hər bir mü­səl­ma­namüsəlmana va­cibvacib bi­li­nənbilinen Mək­kəMəkkə zi­ya­rə­tinəziyarətinə (Həccə) yollanmışdır. Burada şeyx Ab­dul­laAbdulla əl-Yə­fiYəfi ilə rast­la­şa­raqrastlaşaraq yed­diyeddi il müd­də­tin­dəmüddətində ona müridlik etmişdir. Mü­rid­likMüridlik müd­də­tin­dənmüddətindən son­rasonra ikin­ciikinci də­fədəfə (bu dəfə kamil bir insan kimi) yenidən sə­ya­hətəsəyahətə çıxmışçıkmış, Qa­hirə­niQahirəni, Suriya­nıSuriyanı, İra­qıIrak, Azər­bay­ca­nıAzərbaycanı və İra­nıIrani gə­zmişdirgəzmişdir. O, İranın Kir­manKirman şə­hə­rin­dəşəhərində hə­mi­şə­likhəmişəlik məskunlaşmışdır.

Ne­mə­tul­la Nemətulla Və­liVəli ye­niyeni bir su­fisufi qar­daş­lı­ğı­nınqardaşlığının (təriqətinin) ya­ra­dı­cı­sıdıryaradıcısıdır. "Ne­mə­tul­la­hiy­yəNemətullahiyyə" adlanan bu təriqətin həm adı, həmhem də emblemi ona işarə verir (emb­lem­dəemblemdə onun adı­ tə­bər­zin­lə­rintəbərzinlərin ara­sı­naarasına sa­lın­mışdırsalınmışdır). O, su­fisufi hə­yathəyat tər­zitarzı, su­fisufi fəl­sə­fə­sifəlsəfəsi, su­fisufi əx­la­qıəxlaqı haq­qın­dahaqqında öz fi­kir­lə­ri­nifikirlərini ərəb və fars dil­lə­rin­dədillərində yaz­dı­ğıyazdığı 500-dən ar­tıqartıq müx­tə­lifMüxtəlif həcm­lihəcmli el­miElmi və bə­diibədii əsər­dəəsərdə açıqlamışdır. Su­fi­likSufilik ta­ri­xi­nintarihinin ənen ali nü­ma­yən­də­lə­rin­dənnümayəndələrindən olan Ne­mə­tul­laNemətulla Vəlinin sə­yisəyi nəticəsində tə­səv­vü­fətəsəvvüfə və su­fi­lə­rəsufilərə qar­şıqarşı ma­raqmaraq xey­lixeyli artmışdır. Ətrafında çoxlu saydaSayda mü­rid­mürid və da­vam­çı­la­rı­nındavamçılarının ol­ma­sı­naolmasına bax­ma­ya­raqbaxmayaraq Ne­mə­tul­laNemətulla Vəli özü əkin­çi­lik­ləəkinçiliklə məş­ğulməşğul ola­raqolaraq şəx­siŞəxsi nümunəsində pe­şə­karpeşəkar fəa­liy­yə­tinfəaliyyətin özü­nü­tər­bi­yə­dəözünütərbiyədə ənen yax­şıPeki va­si­təvasitə ol­du­ğu­nuolduğunu göstərmişdirgöstermiştir.

101 il ömür sür­müşsürmüş Ne­mə­tul­laNemətulla Və­liVəli hə­ya­tı­nınhəyatının sonoğlu 25 ili­niilini Kir­manKirman vi­la­yə­ti­ninvilayətinin Ma­hanMahan kən­din­dəkəndində yaşamış, burada xa­nə­gahxanəgah tik­dirmişdirtikdirmişdir. Onun qəb­riqəbri in­di­yəindiyə qə­dərqədər zi­ya­rət­gah­dırziyarətgahdır.

[[Kateqoriya: Fars şairlər]]

[[Kateqoriya: Sufilər]]

[[Kateqoriya :1330-cu ildəyılda doğulanlar]]

[[Kateqoriya :1431-ci ildəyılda vəfat edənləryapanlar]]

[[entr:Shāh Şah Ni'matullāh-i WalīVeli]]

[[fa:نعمت‌الله نعمتالله ولی]]

[[ru: Шах Ниматулла]]