Əhməd Bakıxanov: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Musiqiçi şablonu qaydaya salınır
Sətir 1:
{{Musiqiçi
|adı = Əhməd Bakıxanov
|orijinaldigər adları adı = Əhməd Məmmədrza oğluƏhmədağa Bakıxanov
|şəkil = Əhməd Bakıxanov.jpg
|digər adları =
|şəklin izahıölçüsü = 200
|şəkil = Əhməd Bakıxanov.jpg
|şəklin ölçüsüizahı = 200
|fəaliyyəti = vokal ifa etməyən çalğıçı
|şəklin izahı =
|doğum tarixi = 5.9. sentyabr 1892
|fəaliyyəti = vokal ifa etməyən çalğıçı
|doğum yeri = [[Bakı qəzası]], [[Bakı quberniyası]], {{flaqifikasiya|[[Rusiya İmperiyası}}]]
|ilk adı =
|ləqəbivəfat tarixi = 26 mart = 1973
|vəfat yeri = [[Bakı]], [[Azərbaycan SSR]]
|doğum tarixi = 5.9.1892
|vəfat səbəbi =
|doğum yeri = [[Bakı qəzası]], [[Bakı quberniyası]], {{flaqifikasiya|Rusiya İmperiyası}}
|dəfn yeri = [[II Fəxri xiyaban]]
|vəfat tarixi = 26.3.1973
|vətəndaşlığı = {{Rusİmp}}→<br>{{ADR}}→<br>{{USSR}}
|vəfat yeri = [[Bakı]], [[Azərbaycan SSR]]
|peşəsi = [[Tarzəntarzən]], [[pedaqoq]]
|vəfat səbəbi =
|dəfnüslub yeri =
|vətəndaşlığımusiqi aləti =
|milliyyətisəs tembri =
|fəaliyyət illəri =
|peşəsi = [[Tarzən]]
|mənşə əlaqələri =
|üslub təhsili =
|musiqiüzvlüyü aləti =
|səs tembrimükafatları =
{{sıra|mükafatları = {{Azərbaycan SSR xalq artisti|1973}} {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|1964}} {{Azərbaycan SSR əməkdar müəllimi|1964}}}}
|fəaliyyət illəri=
{{sıra|{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}}}
|albom şirkəti =
|əlaqələriimzası =
|təhsilisaytı =
|üzvlüyü vikianbar =
|mükafatları = {{Azərbaycan SSR xalq artisti|1973}} {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|1964}}
|imzası =
|imzanın eni =
|imzanın izahı =
|saytı =
|vikimənbə =
|vikianbar =
}}
 
'''ƏhmədƏhmədağa Məmmədrza oğlu Bakıxanov''' ([[5 sentyabr]] [[1892]] – [[26 mart]] [[1973]]{{DVTY}}) — tarzən, pedaqoq, musiqi xadimi, AzərbaycanınAzərbaycan əməkdarradiosunun müəlliminəzdində ilk xalq çalğı alətləri ansamblının təşkilatçısı və rəhbəri ([[1943]]1931–1973), AzərbaycanınAzərbaycan SSR xalq artisti ([[1973]]), Azərbaycan SSR əməkdar müəllimi (1943).
 
== Həyatı ==
Əhmədxan Bakıxanov ilk təhsilini iranda almış, burada ustad tarzənlərdən tar ifaçılığının və muğamatın sirlərinə dərindən yiyələnmiş, 1920-ci ildən [[Bakı]]da musiqi məclislərində və konsertlərdə çalmış, müəllimlik etmişdir. 1930-cu illərdən [[Üzeyir Hacıbəyov]]un dəvəti ilə ADK-da, daha sonra ADMM-də muğamdan dərs demişdir (1930-19731930–1973). Azərbaycan radiosunun nəzdində x.ç.a.xalq çalğı alətləri ansamblının təşkilatçısı və rəhbəri (1931-19731931–1973) olmuşdur. 1973-cü ildən həmin ansambl Əhməd Bakıxanovun adını daşıyır. Bu ansambl bir çox görkəmli xanəndələri - [[Cabbar Qaryağdıoğlu]]nu, [[Seyid Şuşinski]]ni, [[Hüseynqulu Sarabski]]ni, [[Zülfü Adıgözəlov]]u və b. müşayiət etmiş, geniş konsert proqramları ilə çıxış etmişdir. Azərbaycan xalq musiqisinin, xüsusilə muğamların təbliğində Əhmədxan Bakıxanov, tarzən Ə.Bakıxanovun böyük xidməti var. O, muğam sənətinin dərin bilicisi olmuş, ifaçılıq təcrübəsində az ifa olunan "Nəva-nişapur", "Əbu-əta" muğamlarının mahir ifaçısı kimi tanınmışdır. Eyni zamanda, onun yaratdığı bir çox melodiyalar, rənglər xalq ifaçılığında geniş yayılmışdır.
proqramları ilə çıxış etmişdir. Azərbaycan xalq musiqisinin, xüsusilə muğamların təbliğində Əhmədxan Bakıxanov, tarzən Ə.Bakıxanovun böyük xidməti var. O, muğam sənətinin dərin bilicisi olmuş, ifaçılıq təcrübə­sində az ifa olunan “Nəva-nişapur”, “Əbu-əta" muğamlarının mahir ifaçısı kimi tanınmışdır. Eyni zamanda, onun yaratdığı bir çox melodiyalar, rənglər xalq ifaçılığında geniş yayılmışdır.
 
Ə.Bakıxanov “Azərbaycan"Azərbaycan xalq rəngləri”rəngləri" (1964), “Azərbaycan"Azərbaycan ritmik muğamları”muğamları" (1968), “Muğam"Muğam, mahnı, rəng”rəng" (1975) kimi not nəşrlərinin müəllifidir. Bu məcmuələr xalq musiqisinin tədrisi və tədqiqi üçün qiymətli vəsaitdir. Onun musiqi məktəbləri üçün tərtib etdiyi muğam proqramı tar tədrisində bu gün də istifadə olunur.
 
Ə.Bakıxanov ömrünün çox hissəsini musiqi kadrlarının tərbiyəsinə həsr etmişdir: Həbib Bayramov, Əhsən Dadaşov, Sərvər İbrahimov,
Əliağa Quliyev, Əlikram Hüseynov onun tələ­bələritələbələri olmuşlar. Bir çox bəstəkarın ([[Arif Məlikov]], Hacı Xanməmmədov, Nəriman Məmmədov və b.) muğam müəllimi olmuşdur. İranlı musiqiçilər Əli Səlimi və Adil Axundzadə onun yetirmələri olmuşlar.
 
Əhməd Bakıxanovun ifasından bəstəkar N. Məmməd ov tərəfindən bir çox instrumental muğamlar: “Rast”"Rast", “Şur”"Şur", “Bayatı"Bayatı-Şiraz”Şiraz", “Segah"Segah-Zabul”Zabul", “Rahab”"Rahab", “Şüştər”"Şüştər", “Hümayun”"Hümayun", “Şahnaz”"Şahnaz" muğamları nota salınaraq çap olunmuşdur. Ə.Bakıxanovun oğlu, bəstəkar, xalq artisti Tofiq Bakıxanov onun ifaçılıq üslubundan bəhrələnərək, “Dügah”"Dügah", “Nəva”"Nəva", “Şahnaz”"Şahnaz", “Hümayun”"Hümayun", “Rahab”"Rahab" simfonik muğamlarını bəstələmişdir. Əhməd Bakıxanovun mənzilində Azərbaycan Dövlət Musiqi Mədəniyyəti Muzeyinin filialı yaradılmış, burada tarzənin x.ç.a,-dan ibarət zəngin kolleksiyası sərgisi nümayiş olunur. 1994-cü ildə Əhməd Bakıxanovun 100 illiyinə həsr olunmuş tələbə və gənclərin tar alətində muğam ifaçılığı üzrə respublika müsabiqəsi keçirilmişdir.
 
1973-cü ildə vəfat edib. [[İkinci Fəxri xiyabanda dəfn olunanların siyahısı|İkinci Fəxri Xiyabanda]] dəfn olunub.
 
* Tarixçi [[Abbasqulu ağa Bakıxanov]]un nəvəsidirnəvəsi, bəstəkar [[Tofiq Bakıxanov]]un atasıdır.
 
* Bəstəkar [[Tofiq Bakıxanov]]un atasıdır.
== Təltif və mükafatları ==
* "[[Azərbaycan SSR əməkdar müəllimi]]" fəxri adı — 17 iyun 1943
* "[[Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi]]" fəxri adı — 1964
* "[[Azərbaycan SSR xalq artisti ]]" fəxri adı — 23 mart 1973
* [["Şərəf Nişanı" ordeni]]
 
== Mənbə ==
* [http://www.mct.gov.az/?/az/azculture/view/78/ Əhməd Bakıxanov]
 
== Filmoqrafiya ==
#[[* Əhməd Bakıxanov (film, 2003)]]
 
== Həmçinin bax ==