Kurıkanlar: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Səhifə "'''Kurıkanlar''' və ya '''quliqanlar''' - VI-XIII əsrlərdə Baykal gölü hövzəsində yaşamış Şərqi Sibirin türk tayfalarından biri. == Tarixi =..." məzmunu ilə yaradıldı
 
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
'''Kurıkanlar''' və ya '''quliqanlar''' - VI-XIII əsrlərdə [[Baykal|Baykal gölü]] hövzəsində yaşamış Şərqi[[Orxon-Yenisey yazıları|Orxon-Yenisey]] abidələrində adı Sibirinçəkilən türk tayfalarından biri.
 
== Tarixi ==
 
=== Dili ===
Çinin Yuan səlnaməsində deyilir ki, quliqanlar Anqara çayı rayonunda məskundurlar və onların dili qırğızlarından dilindən fərqlənir. Kurıkanların dili Somoyed dili ilə Əski türk dilidir. Onların yazıları isə Orxon-Yenisey yazılarıdır.
 
=== Yaşayış məskənləri ===
Çin mənbələrində Kurıkanların vətəni olaraq Baykal gölünün şimal hissəsi göstərilir. XI əsr müəlliflərinədn Qardizi yazmışdır ki, Yeniseydə yerləşən qırğız xaqanının qərargahından Furi ölkəsinə (yəni kurıkanlar yaşayan əraziyə) yol gedir.
 
Mənbələrdə Kurıkan və ya Üç Kurıkan adlandırılan kurıkanlar eramızın I minilliyinin ortalarında üç tayfadan ibarət olmuşdular. Hər tayfanın başında "siqin" adlnan hakim dururdu. Orxon türk yazılarında kurıkanlardan bəhs olunarkən bildirilir ki, Bumın xaqanın dəfnində onların da nümayəndələri iştirak etmişdi. Bu hadisə 552 və ya 553-cü ilə təsadüf edir.
 
Sonrakı əsrlərdə kurıkanlar uyğurların və oğuzların Orxon çayı hövzəsində yaşayan başqa xalqlara qarşı mübarizəsində fəal iştirak etmişdirlər. Kül-Tigin şərəfinə qoyulan run yazısında qeyd edilir ki, qırğızlar, kurıkanlar, tatarlar, kitaylar onun düşmənləri idilər. Burdan aydın olur ki, Orxon türkləri kurıkanlara zəhmli qüvvə kimi baxırdılar.