Karl Fridrix Qauss: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Geri qaytarıldı Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
k 188.253.237.93 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Vagobot tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. Teq: Geri qaytarma |
||
Sətir 9:
|doğum tarixi = 30.4.1777
|doğum yeri = [[Braunşveyq]], [[Almaniya]]
|vəfat tarixi = 23.2.
|vəfat yeri = [[Göttingen]], [[Almaniya]]
|vəfat səbəbi =
Sətir 38:
'''Yohan Karl Fridrix Qauss''' ({{DVTY}}) — görkəmli alman riyaziyyatçısı, astronom və fiziki, bütün dövrlərin ən yaxşı riyaziyyatçılarından biri, "riyaziyyatın kralı" hesab olunur<ref>Гиндикин С. Г. Рассказы о физиках и математиках. — М.: МЦНМО, 2001. Глава «Король математиков».</ref>.
== Həyatı
▲Qouss [[Göttingen Universiteti]]ndə oxuduğu müddətdə riyaziyyata aid ciddi tədqiqat işləri aparmış və universiteti qurtararkən "Ədəbi tədqiqatlar" adlı əsərini yazmışdır.O 1825-ci ildə rəhmətə gedib😢. Bu əsərdə kvadratik çıxıq nəzəriyyəsi, kvadratik formaların qısa ifadəsi, n-dərəcəli tənliklər nəzəriyyəsi öz əksini tapmışdır. Qauss da başqa alimlər kimi paralel xətlərlə maraqlanmışdı. O, [[XVII-ci əsr]]in sonunda Evklid həndəsəsindən fərqli başqa həndəsələrin olmasının mümkünlüyü qənaətinə gəlmişdir. Qauss bu sahədə xeyli tədqiqat işləri apararaq varlığı mümkün olan həndəsəni anti-evklid həndəsəsi adlandırmışdı.<ref>{{Cite web |title=Arxivlənmiş surət |url=http://inf-math.narod.ru/alimler2.htm |access-date=2010-12-19 |archive-date=2010-12-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101219102304/http://inf-math.narod.ru/alimler2.htm |url-status=dead }}</ref>
Ədədlər nəzəriyyəsi, riyazı analiz, differensial həndəsə, geodeziya, elektrostatika, astronomiya və optika elmlərinə misilsiz töhfələr vermişdir.
Sətir 46 ⟶ 45:
Qaussun fitri istedadı özünü uşaq ikən biruzə verir. Deyilənə görə hələ ibtidai məktəbdə oxuduğu vaxt özünün ilk riyazi kəşfini edir. Belə ki, müəlliməsi şagirdlərini uzun müddət məşğul etmək məqsədilə onlara 1-dən 100-ə qədər bütün natural ədədlərin cəmini tapmağı tapşırır. Qauss tapşırığı bir neçə dəqiqə ərzində həll etməklə ətrafındakıları heyrətə salır. Gənc Qauss bu ədədi silsilənin sonluğunda duran ədədlərin cəminin 101-ə bərabər olmasını, yəni 1+100=101, 2+99=101 və s dərhal müəyyən edir. Və bu silsilədəki cütlüklərin sayını, yəni 50-ni 101-ə vurmaqla məsələni asanlıqla və tezliklə həll edir. O, riyaziyyat elmində ən möhtəşəm əsərlərdən biri olan ''Disquisitiones Arithmeticae'' əsərini 21 yaşında ikən (1798) tamamlayır. Əsərin özü isə üç il sonra nəşr olunur. Bu əsərlə Qauss müasir ədədlər nəzəriyyəsi elmini riyaziyyatdan ayıraraq müstəqil elmə çevirir.
Karl Qauss
== Mənbə ==
| |||